ORP Komendant Piłsudski
Z Wikipedii
ORP Komendant Piłsudski | |
Historia | |
---|---|
Położenie stępki | 1 grudnia 1916 |
Wodowanie | 1917 |
Oddanie do służby | Finlandia: 1919 Polska: 29 grudnia 1920 |
Wycofanie ze służby | 16 września 1943 |
Status okrętu | złomowany |
Stocznia | Aktienbolaget Crichton, Turku, Finlandia |
Wcześniejsza nazwa | Łun (Rus), Turunmaa (Fin) |
Następna nazwa | Heisternest (Ger) |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność | standardowa: 350 t pełna: 438,3 t |
Długość | 50,04 m |
Szerokość | 6,92 m |
Zanurzenie | 2,9 m |
Napęd | 2 tłokowe maszyny parowe o mocy łącznej 1150 KM; 2 kotły; 2 śruby |
Prędkość | 15,6 w vmaks./10 w vek. |
Zasięg | 950 Mm/przy vek.; 700 Mm/przy vmaks. |
Załoga | (do 1928) 47 ludzi, w tym 4 oficerów; (od 1935) 57 ludzi, w tym 3 oficerów |
Uzbrojenie | 2 działa Schneider wz. 97 kal. 75 mm (2 x I) 2 nkm-y Hotchkiss kal. 13,2 mm (1 x II) 2 karabiny maszynowe Maxim wz. 1908 (2 x I) |
ORP Komendant Piłsudski (oznaczenie taktyczne P) (ex. "Turunmaa") – polska kanonierka z okresu II wojny światowej
Spis treści |
[edytuj] Historia
Budowę kanonierki rozpoczęto w 1916 roku w fińskiej stoczni Crichton Vulkan w Åbo dla floty rosyjskiej, miała one nosić nazwę "Łun" i była kanonierka typu Vodorez. Po zakończeniu jednak I wojny światowej nieukończony jeszcze okręt przejęła Finlandia i otrzymał on wtedy nazwę "Turunmaa", a jej budowę zakończono 26 stycznia 1920 roku. Nie wcielono go jednak do floty fińskiej, lecz wystawiono na sprzedaż wraz z należącą do tego samego typu kanonierką "Karjala". Została ona w kwietniu 1920 roku zakupiona przez Polską Marynarkę Wojenną i nadano mu nazwę ORP "Komendant Piłsudski".
Na okręcie ORP "Komendant Piłsudski" polską banderę podniesiono w dniu 29 grudnia 1920 roku w Gdańsku. Już w marcu 1921 wyruszyła ona w pierwszy oficjalny rejs do Kłajpedy, gdzie udała się z polską delegacją. Następnie udała się do Finlandii wraz z załogą dla drugiej zakupionej przez Polskę kanonierki ORP "Generał Haller". Po powrocie do Polski obie kanonierki zostały włączone w skład utworzonej Grupy Kanonierek Dywizjonu Ćwiczebnego.
W następnych latach na oprócz zadań szkoleniowych kanonierka wspólnie z ORP "Generał Haller" lub samodzielnie wykonała szereg rejsów do państw nad bałtyckich – Łotwy, Litwy, Danii, Szwecji.
1 czerwca 1930 roku w związku z reorganizacją Polskiej Marynarki Wojennej ORP "Komendant Piłsudski" został włączony w skład Dywizjonu Minowców, a w styczniu 1932 roku do Grupy Okrętów Podwodnych. W dniu 27 września 1932 roku został przeniesiony do rezerwy i przydzielony do Komendy Portu Wojennego w Gdyni.
W dniu 31 stycznia 1935 roku rozkazem dowódcy floty kontradm. Józefa Unruga okręt skierowano do generalnego remontu, który przeprowadzono od 1 kwietnia 1935 do stycznia 1936 roku w Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej na Oksywiu.
Po zakończeniu remontu w dniu 20 stycznia 1936 roku okręt został wcielony do powtórnie utworzonego Dywizjonu Minowców, w składzie którego był do 1939 roku.
W chwili wybuchu II wojny światowej okręt znajdował się w porcie wojennym na Oksywiu, gdzie w dniu 1 września 1939 roku odpierał ataki lotnicze na port a następnie okręt wyszedł w morze wraz z głównymi siłami polskiej floty zmierzającymi w kierunku Helu, w składzie stawiacza min ORP "Gryf", niszczyciela ORP "Wicher", sześciu trałowców i bliźniaczej kanonierki ORP "Generał Haller", w celu osłony operacji minowania Rurka. Na wodach Zatoki Puckiej polski zespół został zaatakowany przez niemieckie bombowce nurkujące i kanonierka uczestniczyły w odpieraniu ich ataków. W dniu 2 września okręt zawinął do portu w Helu, gdzie rozkazem dowódcy Morskiej Obrony Wybrzeża został zakotwiczony i przekształcony w baterię pływającą. W dniu 1 października 1939 roku w związku z rozpoczęciem rozmów na temat kapitulacji ORP "Komendant Piłsudski" został zatopiony przez własną załogę w porcie w Helu.
Po zajęciu portu przez Niemców, okręt wydobyto i po wyremontowaniu wcielono go w grudniu 1939 roku do Kriegsmarine pod nazwą "Heisternest" jako jednostka doświadczalna. Początkowo stacjonował w Danii w Aalborg, następnie w Kolonii i w 1943 roku we Francji. Gdzie w dniu 16 września 1943 roku został zatopiony przez bomby lotnicze w porcie Nantes.
[edytuj] Dowódcy ORP Komendant Piłsudski
|
|
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne ORP Komendant Piłsudski
- Dane stoczniowe:
- Stocznia: Aktienbolaget Crichton, Abo (Finlandia)
- Numer budowy: 647
- Położenie stępki: 1.12.1916
- Wodowanie: 1917
- Ukończenie: 1919
- W polskiej służbie: 29.12.1920
- Wyporność:
- standardowa/kontraktowa: 350 ton
- normalna: 396,1 ton (1938)
- pełna: 438,3 ton (1938)
- Wymiary:
- długość całkowita: 50,04 m
- długość między pionami: 46,93 m
- szerokość maksymalna: 6,92 m
- zanurzenie:
- pełne: 2,90 m
- średnie: 2,38 m
- Napęd:
- 2 maszyny parowe tłokowe o łącznej mocy 1150 KM
- 2 kotły wodnorurkowe systemu Norman
- 2 śruby
- Zapas paliwa:
- normalny: 50 ton węgla
- maksymalny: 64 tony węgla
- Osiągi:
- Uzbrojenie:
- w latach 1920 – 1925
- 6 działek Hotchkiss wz. 85 kal. 47 mm (6 x I)
- 2 karabiny maszynowe Maxim wz.1908 (2 x I)
- w latach 1926 – 1934
- 1 działo Canet kal. 100 mm (1 x I)
- 1 działo Schneider wz. 97 kal. 75 mm (1 x I)
- 2 działka Hotchkiss wz. 85 kal. 47 mm
- 2 karabiny maszynowe Maxim wz, 1908
- w latach 1935 – 1935
- 3 działa Schneider wz. 97 kal. 75 mm (3 x I)
- 2 działka kal. 47 mm
- 2 karabiny maszynowe Maxim wz. 1908
- w latach 1936 – 1939
- 2 działa Schneider wz. 97 kal. 75 mm
- 1 nkm Hotchkiss kal. 13,2 mm (1 x II)
- 2 karabiny maszynowe Maxim wz. 1908
- w latach 1920 – 1925
- Załoga:
- 1928 - 47 osób (w tym 4 oficerów) (najczęściej jednak okrętowano – od 2 do 3 oficerów i 56 podoficerów i marynarzy)
- 1931 - 63 osoby
- 1935 - 57 osób (w tym 3 oficerów)
[edytuj] Bibliografia
- "Zakup kanonierek w Finlandii w 1920 roku", Jan Bartelski, Morze, Statki i Okręty, numer 12 (72) grudzień 2007, wydawnictwo Magnum-X sp. z o.o.
- "Kanonierki polskie", Marek Twardowski, Morze, Statki i Okręty, numer 3 (98) maj/czerwiec 2008, wydawnictwo Magnum-X sp. z o.o.
Torpedowce: ORP Kaszub • ORP Krakowiak • ORP Kujawiak • ORP Mazur • ORP Podhalanin • ORP Ślązak Typ Wicher: ORP Wicher • ORP Burza Typ Grom: ORP Grom • ORP Błyskawica |
|
Okręty minowe
Trałowce typu FM: ORP Mewa (I) • ORP Rybitwa (I) • ORP Czajka (I) • ORP Jaskółka (I) Trałowce typu Jaskółka: ORP Jaskółka (II) • ORP Mewa (II) • ORP Rybitwa (II) • ORP Czajka (II) • ORP Czapla • ORP Żuraw Stawiacze min: ORP Gryf |
Okręty szkolne
ORP Mazur • ORP Iskra • ORP Wilia ORP Generał Haller • ORP Komendant Piłsudski |
Inne okręty i jednostki pomocnicze
Hulki, okręty-bazy i tendry: ORP Bałtyk • ORP Sławomir Czerwiński • Oksywie • ORP Miner • ORP Nurek • ORP Gdańsk • ORP Gdynia Okręty hydrograficzne: ORP Pomorzanin (I) • ORP Pomorzanin (II) Okręty pomocnicze ORP Smok Okręty-cele: ORP Kujawiak • ORP Ślązak Pomocnicze zbiorniki ropy: ORP Podhalanin Transportowce: ORP Wilia Holowniki: ORP Smok • ORP Lech Ścigacze i motorówki strażnicze: ORP Myśliwy • L 2 • L 3 Niezrealizowane projekty:
Niszczyciele: ORP Orkan • ORP Huragan |
Okręty rzeczne
Monitory rzeczne: Typ B (gdańskie) ORP Warszawa • ORP Horodyszcze • ORP Pińsk • ORP Toruń Kanonierki rzeczne: Zaradna • Zuchwała • Zawzięta Kutry uzbrojone: KU 1 - KU 3 • KU 4 - KU 5 • KU 16 - KU 19 • KU 25 - KU 29 • KU 21 - KU 24 Ciężkie kutry uzbrojone: ORP Nieuchwytny Statki sztabowe: ORP Admirał Sierpinek Kutry zwiadu artyleryjskiego i łączności: KU 6 • KU 7 Kutry meldunkowe: KM 12 - KM 15 Ścigacze rzeczne: KU-30 Statki uzbrojone: Wilno • Różycki • Generał Szeptycki • ORP Hetman Chodkiewicz • ORP Generał Sikorski Okręty minowe: Trałowce rzeczne • Mątwa Jednostki pomocnicze: Hetman Żółkiewski • Neptun • Kiliński • Admirał Dickmann |