Fryderyk Engels

Z Wikipedii

Fryderyk Engels Friedrich Engels

Urodzony	28 listopada 1820 Wuppertal, Niemcy
Zmarł	5 sierpnia 1895 Londyn, Wielka Brytania
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Zobacz w Wikiźródłach tekst
Manifestu Komunistycznego

Fryderyk Engels, Friedrich Engels, (ur. 28 listopada 1820, Barmen (obecnie Wuppertal), zm. 5 sierpnia 1895, Londyn) - niemiecki filozof i socjolog. Był jednym z głównych ideologów komunizmu, jednym z organizatorów i przywódców I i II Międzynarodówki.

[edytuj] Życie

Był synem właściciela zakładów włókienniczych w Manchesterze, gdzie produkcja bawełny stała się rodzinną tradycją. Do historii przeszedł jako jeden z najbliższych współpracowników Karola Marksa (którego rodzinę utrzymywał) oraz twórców marksizmu i socjalizmu naukowego. W dziele Zasady komunizmu nakreślił wizję społeczeństwa po rewolucji dając wiele ogólnych, ale praktycznych wskazówek jak osiągnąć realizację idei komunistycznych. Wskazówek tych nigdy nie wykorzystano w żadnym państwie komunistycznym (przykładem może być postulat takiej organizacji systemu nauczania, aby robotnicy mogli się szybko przekwalifikowywać, co mogłoby zapobiegać bezrobociu i potrzebie tworzenia sztucznych miejsc pracy). Nie ukończywszy szkoły średniej, podjął pracę w biurze jednej z fabryk ojca, później pracował w dużej firmie handlowej w Bremie. Służbę wojskową odbył w Berlinie, gdzie poznał zwolenników Hegla. Poglądy heglistów wpłynęły na ukształtowanie się światopoglądu młodego Fryderyka. W latach (1842-1844) pracował w zarządzie fabryki ojca w Manchesterze. W roku 1844 wyjechał do Paryża, gdzie poznał Karola Marksa. Zapisał się także do związku komunistów i innych organizacji robotniczych. Od roku 1844 był współpracownikiem wydawanych przez Karola Marksa i A. Rugego: „Deutsch-französische Jahrbűcher”.

W 1844 napisał wspólnie z Marksem traktat Święta rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki, w którym poddał krytyce heglizm. W latach (1845—1848) przebywa razem z Marksem w Paryżu i Brukseli. Na przełomie lat (1848/1849) należał do redakcji „Neue rheinische Zeitung”. Z powodu udziału w powstaniu badeńskim uciekł do Anglii. W latach (1856—1869) mieszkał w Manchesterze, od 1870 pracował na polu publicystyki w Londynie, zakładając tam I i II Międzynarodówkę oraz biorąc udział w obronie Komuny Paryskiej. Główne dzieła: „Die Lage der arbeitenden Klasse in England” (1845), „Manifest der kommunistischen Partei” (1848, razem z Marksem); wydał z rękopisu 2 i 3 tom „Kapitału” Marksa.

[edytuj] Dzieła Engelsa tłumaczone na j. polski

Fryderyk Engels napisał wiele prac naukowych: Położenie klasy robotniczej w Anglii (1845); Wojna chłopska w Niemczech (1850); Rewolucja i antyrewolucja w Niemczech (1851); Rozwój socjalizmu od utopii do nauki (1877); Anty-Dühring (1877-1878); Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa (1884); Druga i trzecia część Kapitału (1885 i 1895); Ludwig Feuerbach (1888); Dialektyka przyrody (wydana w 1925).

Pisma filozoficzne Engelsa poświęcone są głównie obronie i wyjaśnianiu pism Marksa. Stworzył pojęcie materializmu dialektycznego. Fryderyk Engels był gorącym zwolennikiem odbudowy Polski i położenia kresu wpływów carskiej Rosji na stosunki wewnętrzne Niemiec. Swymi poglądami wywarł znaczny wpływ na stworzenie ideologii systemu komunistycznego w Związku Radzieckim.

Uznany za poważnego znawcę zagadnień wojny, aczkolwiek jego poglądy nie wywołały oddźwięku. W 1887 roku we wstępie niezbyt rozpowszechnionej broszury pisał: "Dla Prus-Niemiec niemożliwa już teraz żadna inna wojna prócz światowej. A byłaby to wojna światowa niebywałych dotąd rozmiarów, niebywałej siły..."

Po śmierci Engelsa w 1895, jego zwłoki zostały skremowane, a prochy - zgodnie z życzeniem zmarłego - wrzucone do Atlantyku.