شهرستان نیشابور
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
- برای دیگر کاربردها نیشابور (ابهام‌زدایی) را ببینید.
| شهرستان نیشابور |
|
|---|---|
 |
|
| اطلاعات کلی | |
| نام رسمی : | شهرستان نیشابور |
| کشور : | ایران  |
| استان : | خراسان رضوی |
| مردم |
|
| جمعیت | ۴۴۸٬۱۷۰ [۱] |
| مذهب: | شیعه |
| اطلاعات شهری |
|
| شهرها | |
| چکنه، خرو، درود، عشق‌آباد، فیروزه (شهر)، قدمگاه، نیشابور |
|
| بخش‌ها | |
| بخش زبرخان ، بخش تحت جلگه ، بخض طاغونکوه | |
شهرستان نیشابور یکی از شهرستانهای استان خراسان رضوی است. شهر نیشابور مرکز این شهرستان است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] جغرافیا
این شهرستان در حد فاصل مدار ۳۵ درجه و چهل دقیقه تا ۳۶ درجه و۵۰ دقیقه و طول جغرافیایی ۵۸ درجه و۱۵ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه قرار گرفته و از شهرستانهای شمالی استان خراسان رضوی میباشد. شهرستان نیشابور، از شمال با شهرستان قوچان از شرق با چناران و مشهد از جنوب با تربت حیدریه و کاشمر از غرب با سبزوار و از شمال غرب با فاروج از استان خراسان شمالی مرتبط است و در مسیر جاده ابریشم و مسیر ترانزیتی تهران-مشهد-افغانستان واقع میباشد. سالانه میلیون‌ها زایر آرامگاه امام رضا از آن عبور می‌کنند و همچنین از طریق دو جاده فرعی به قوچان و کاشمر نیز متصل است. در نتیجه این شهرستان، از موقعیت ژئوپلیتیک بسیار خوبی برخوردار میباشد.
[ویرایش] تقسیمات کشوری
این شهرستان طبق آخرین تقسیمات کشوری ایران متعلق به استان خراسان رضوی بوده.شهرستان نیشابور پس از شهرستان های مشهد و سبزوار به عنوان سومین شهرستان پرجمعیت خراسان رضوی شناخته میشود و خود شامل چهار بخش، هفت شهر و ۱3 دهستان به شرح زیر میباشد:
- بخش مرکزی به مرکزیت شهر نیشابور و شامل دهستانهای درب قاضی به مرکزیت روستای خوجان - دهستان ریوند به مرکزیت روستای شادمهرک - دهستان مازول به مرکزیت روستای قطن آباد - دهستان فضل به مرکزیت روستای ابوسعدی
- بخش زبرخان به مرکزیت شهر قدمگاه رضوی و شامل دهستانهای اردوغش به مرکزیت روستای ساحل برج و اسحاق آباد به مرکزیت روستای اسحاق آباد. در بخش زبرخان به جز شهر قدمگاه، شهر دررود (نگین سبز بینالود) و شهر خروین (ماسوله خراسان) قرار دارند. این بخش صنعتی و کشاورزی است و خوش آب و هواترین منطقه نیشابور است.
- بخش سرولایت به مرکزیت شهر چکنه و شامل دهستانهای سرولایت به مرکزیت روستای عبداله گیو و دهستان برزنون به مرکزیت روستای برزنون.
- بخش میان جلگه به مرکزیت شهر عشق آباد و شامل دهستانهای عشق اباد به مرکزیت شهر عشق اباد و دهستان غزالی به مرکزیت روستای فدیشه و دهستان بلهرات به مرکزیت روستای گلبوی سفلی.
بخش ها و دهستانها به تفکیک:
- بخش مرکزی شهرستان نیشابور
- دهستان درب قاضی
- دهستان ریوند
- دهستان فضل
- دهستان مازول
شهرها: نیشابور
- بخش زبرخان
- دهستان اردوغش
- دهستان اسحق آباد
- دهستان زبرخان
- بخش سرولایت
- دهستان سرولایت
- دهستان برزنون
شهر: چکنه
- بخش میان جلگه
- دهستان بلهرات
- دهستان عشق آباد
- دهستان غزالى
شهرها: عشق آباد
- بخش تخت جلگه
- دهستان تخت جلگه
- دهستان بینالود
- دهستان فیروزه
شهر : فیروزه(بزغان)
- بخش طاغانکوه
- دهستان طاغانکوه شمالی
- دهستان طاغانکوه جنوبی
شهر : -
[ویرایش] جغرافیای طبیعی
جلگه نیشابور از شمال و شرق به بلندترین ارتفاعات استان یعنی ارتفاعات معروف بینالود از جنوب به ارتفاعات کوه سرخ کاشمر و چهل تن تربت حیدریه و از غرب به کویر سبزوار ختم میشود و از حاصلخیزی بسیار بالایی برخوردار است، به طوری که این شهر را به آب و هوای خوب و باغات سرسبز و تنوع میوه‌هایش می‌‌شناسند. اکثر مناطق حاصلخیز و پر جمعیت در شمال این شهرستان قرار دارند، به طوریکه ۶ شهر از هفت شهر آن نیز در این منطقه واقع شده‌اند و رودخانه‌های بسیاری در آن جریان دارند که مهم‌ترین آنها رودخانه کال شور سبزوار است که از ارتفاعات این شهرستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از سبزوار به دشت کویر می‌‌ریزد و سایر رودخانه‌ها عبارت‌اند از درود، خور، بوژان، باغرود، میرآباد، طاغان، بار، بقیع و سرولایت. ارتفاعات این شهرستان هرچند در ردیف صد قله بلند ایران قرار دارند اما به دلیل شباهت به رشته کوه‌های البرز، از زیبایی کم نظیری برخوردارند. بلندترین قله این شهرستان یعنی بینالود با ارتفاع ۳۲۱۱ متر به بام خراسان شهرت دارد و در نزدیکی روستای بوژان قرار دارد. سایر قلل عبارت‌اند از شیرباد به ارتفاع ۳۱۴۰ متر، طاغنکوه به ارتفاع ۳۰۶۹ متر، بقیع (۲۷۱۳ متر)، عطائیه (۲۳۱۰ متر)، گرماب (۲۰۷۶ متر).
[ویرایش] جغرافیای انسانی
در سال ۱۳۸۵، شهرستان نیشابور تعداد ۴۴۸٬۱۷۰ نفر جمعیت داشته است.[۱]
[ویرایش] نگاره‌ها
 آرامگاه شیخ فریدالدین عطار در نیشابور. |
 نمای آیندهٔ افلاک نمای خیام که در خاورمیانه بی‌همتا خواهد بود. |
[ویرایش] منابع
 |
شهرستان نیشابور |
|---|---|
| شهرها | چکنه |خرو |درود |عشق‌آباد |فیروزه |قدمگاه |نیشابور |
| بخش‌ها | دهستانها |
| مرکزی |
دربقاضی | ریوند | فضل | مازول |
| تحت جلگه |
تحت جلگه | فیروزه |
| سرولایت |
سرولایت | بینالود |
| میان جلگه |
بلهرات | غزالی | عشق‌آباد |
| زبرخان |
اردغش | اسحاق‌آباد | زبرخان |
| طاغونکوه | این بخش تا سال ۱۳۸۱ دهستانی از بخش تحت جلگه بوده است. |
| جغرافیا | |
| رودخانه‌ها |
بار | باغرود | بقیع | بوژان | خور | درود | سرولایت | طاغان | کال شور | میرآباد |
| کوه‌ها |
کوه بینالود (۳۲۱۱) | کوه بینالود۲ (۳۱۴۰) | طاغونکوه (۳۰۶۹) | کوه بقیع (۲۷۱۳) | کوه عطاییه (۲۳۱۰) | کوه گرماب (۲۰۷۶) |
| اماکن دیدنی |
آب انبار نیشابور | آتشکده آذربرزین‌مهر | آرامگاه بی‌بی شطیطه | آرامگاه بی‌بی صالحه | آرامگاه حیدریغما | آرامگاه سعید بن سلام مغربی | آرامگاه عطار نیشابوری | آرامگاه عمر خیام | آرامگاه فضل ابن شاذان نیشابوری | آرامگاه کردوخان | آرامگاه کمال‌الملک | اردوگاه فرامرزی شهید رجایی (اردوگاه باغرود) | افلاک‌نمای خیام | بازار تاریخی نیشابور | بخش باستانی خسروآباد | بقایای شهر کهن نیشابور | برج آسیاب | بقعهٔ امامزاده محمد محروق | بنای قدمگاه | بنای گنبد کلیدر | تپه ترباباد | خانهٔ امین‌الاسلامی | دژ باستانی بازه چنار | دهکده چوبین نیشابور | سردابه‌ی ماروسک | شادیاخ | قلعه دختر دهنه‌ی حیدری | قلعه دمیرخان | رباط نیشابور | گور ابراهیم ادهم | مدرسه گلشن | مزار شهمیر | موزه باستانی نیشابور | موزه تاریخ طبیعی نیشابور | موزه شادیاخ | موزه خیام | مسجد جامع نیشابور | هفت غار |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[[رده:شهرستانهای استان خراسان رضوی|نی
نيشابور بسيار شهر زيبا وديدني است .اين شهر سالها وبارها با خاك يكسان شده اما باز سر برافراشته وكمر راست كرده است .حمله مغلان ، زمين لرزه ها ، حمله اعراب همه وهمه نتوانسته اند اين شهر را محو كنند ونيشابور باز هم سر فراز و آباد ايستاده ونخبگان وهنرمندان زيادي را در دامان خويش مي پروراند . رياضي دان بزرگ خيام ، عطار نيشابوري شاعر وفيلسوف ، كمال الملك نقاش ، يغماي خشت مال شاعر و ... همه گواه اين عظمت و بركت هستند .
