آرامگاه کمال‌الملک
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
در متن این مقاله از هیچ منبع و ماخذی نام برده نشده‌است. شما می‌توانید با افزودن منابع بر طبق اصول اثبات‌پذیری و شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌پدیا کمک کنید. مطالب بی‌منبع احتمالاً در آینده حذف خواهند شد. |
آرامگاه کمال‌الملک بنایی است که در شهر نیشابور بر مزار کمال‌الملک ساخته شده است.
این بنا کنار آرامگاه عطار نیشابوری و در باغی در محله کهن شادیاخ در شهر نیشابور ساخته‌شده‌است. این باغ در فاصله نزدیک به یک کیلومتر در سمت غرب آرامگاه خیام قرار گرفته‌است.
طراح این بنای یادبود استاد هوشنگ سیحون است.
[ویرایش] نمای بنا
این بنا در نقشه از دو مدول (پیمون) مربعی شکل تشکیل شده است که مستطیلی با تناسب ۱ بر ۲ را می‌سازند. اضلاع مربع در نما با یک قوس نیم دایره خود نمایی می کنند؛ حجم بنا از قوس‌هایی متقاطع که بر روی اقطار مربع زده شده اند پدید آمده که این فوسهای متقاطع، «تاق‌های چهاربخش» را که در معماری سنتی ایران بسیار دیده شده اند را تداعی می کنند و احتمالاً منبع الهام طراح نیز بوده است. طراح با بهره‌گیری خلاقانه از قوس و با پیچشی که در ایده کلی آن ایجاد کرده، به نتیجه‌ای ظاهراً متفاوت با هندسه ای پیچیده دست یافته است. این طرح نوآورانه با به‌کارگیری سازه پوسته‌ای بتنی اجرا شده است.
در بنای یادبود کمال الملک دو نوع قوس به شرح زیر دیده می شود. شش قوس نیم دایره نما که نسبت دهانه به ارتفاع آنها 1 به 2/1 است، چهار قوس متقاطع که بر روی اقطار دیده می شوند. همچنین در پایین قوس‌های اصلی نما از روبرو دو قوس کوتاه‌تر نیز وجود دارند که در واقع تلاقی قوس‌های متقاطع هستند. شاید بتوان گفت حجم کلی بنا از پوسته‌ای سه بعدی در فضا حاصل آمده است که در یک حرکت نرم دو نوع قوس یاد شده را به هم پیوند می دهند. این قوسها و پوشش آنها در بالا، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آورده‌اند که ابتکاری هندسی بوده، اوج خلاقیت معماری را در بهره‌گیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان می‌دهد.[نیازمند منبع] در این بنا نیز همانند آرامگاه خیام هندسه نقشی شایان توجه دارد و پیوند عمیق این بنا را با نظام معماری ایرانی برقرار کرده است.
تزیینات استفاده شده برای آرامگاه کمال الملک کاشی معرق است که نقوش آنها بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نما بکار گرفته شده‌اند و به سمت خط تقارن قوسها این نقوش کوچک و کوچک‌تر می‌شوند. به گفته طراح، کاشی معرق، معماری کاشان یعنی محل زادگاه کمال الملک را یادآور می شود. نمای بنا و تزیینات و همچنین رنگ کاشی ها، هماهنگی فراوانی با آرامگاه عطار ،که در کنار آن است، دارد؛ به گونه‌ای که شاید بازدید کننده در نگاه نخست گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند.[نیازمند منبع]
[ویرایش] سنگ مزار
سنگ مزار کمال الملک همچون سایر سنگ‌های مزاری که سیحون در آرامگاه ظهیرالدوله تهران طراحی کرده است، یکپارچه از سنگ گرانیت و با بافت خشن بوده، در قسمت بالای سنگ که مرتفع و زاویه دار تراشیده شده است، نقش برجسته‌ای از کمال الملک توسط شاگرد ایشان مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی سنگ‌کاری گردیده است.[1]
 |
|
|---|---|
| شهرها | چکنه |خرو |درود |عشق‌آباد |فیروزه |قدمگاه |نیشابور |
| بخش‌ها | دهستان‌ها |
| مرکزی |
دربقاضی | ریوند | فضل | مازول |
| تحت جلگه |
تحت جلگه | فیروزه |
| سرولایت |
سرولایت | بینالود |
| میان جلگه |
بلهرات | غزالی | عشق‌آباد |
| زبرخان |
اردغش | اسحاق‌آباد | زبرخان |
| طاغونکوه | این بخش تا سال ۱۳۸۱ دهستانی از بخش تحت جلگه بوده است. |
| جغرافیا | |
| رودخانه‌ها |
بار | باغرود | بقیع | بوژان | خور | درود | سرولایت | طاغان | کال شور | میرآباد |
| کوه‌ها |
کوه بینالود (۳۲۱۱) | کوه بینالود۲ (۳۱۴۰) | طاغونکوه (۳۰۶۹) | کوه بقیع (۲۷۱۳) | کوه عطاییه (۲۳۱۰) | کوه گرماب (۲۰۷۶) |
| اماکن دیدنی |
آب انبار نیشابور | آتشکده آذربرزین‌مهر | آرامگاه بی‌بی شطیطه | آرامگاه بی‌بی صالحه | آرامگاه حیدریغما | آرامگاه سعید بن سلام مغربی | آرامگاه عطار نیشابوری | آرامگاه عمر خیام | آرامگاه فضل ابن شاذان نیشابوری | آرامگاه کردوخان | آرامگاه کمال‌الملک | اردوگاه فرامرزی شهید رجایی (اردوگاه باغرود) | افلاک‌نمای خیام | بازار تاریخی نیشابور | بخش باستانی خسروآباد | بقایای شهر کهن نیشابور | برج آسیاب | بقعهٔ امامزاده محمد محروق | بنای قدمگاه | بنای گنبد کلیدر | تپه ترباباد | خانهٔ امین‌الاسلامی | دژ باستانی بازه چنار | دهکده چوبین نیشابور | سردابه‌ی ماروسک | شادیاخ | قلعه دختر دهنه‌ی حیدری | قلعه دمیرخان | رباط نیشابور | گور ابراهیم ادهم | مدرسه گلشن | مزار شهمیر | موزه باستانی نیشابور | موزه تاریخ طبیعی نیشابور | موزه شادیاخ | موزه خیام | مسجد جامع نیشابور | هفت غار |
