Reykjavík

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Reykjavíkurborg

Merki Reykjavíkurborgar
0000
Kjördæmi	Reykjavíkurkjördæmi norður og Reykjavíkurkjördæmi suður
Flatarmál  – Samtals	51. sæti 274 km²
Mannfjöldi  – Samtals  – Þéttleiki	1. sæti 117.721 (2007) 429,64/km²
Borgarstjóri	Ólafur F. Magnússon (F)
Þéttbýliskjarnar	Reykjavík (íb. 117.607) Grundarhverfi (íb. 582)
Póstnúmer	101-155
Vefsíða sveitarfélagsins

Reykjavík er höfuðborg Íslands, fjölmennasta sveitarfélag þess og eina borgin. Ingólfur Arnarson, sem talinn er fyrsti landnámsmaður Íslands, settist að á Íslandi árið 874, að því talið er, og bjó sér ból og nefndi Reykjavík, þar sem borgin stendur nú. Nýlegir fornleifafundir á horni Aðalstrætis og Suðurgötu í miðborg Reykjavíkur eru taldir vera leifar af bæ Ingólfs. Sagan segir að hann hafi gefið bæ sínum nafnið vegna reykjarstróka sem ruku úr hverum í grenndinni.

Efnisyfirlit 1 Saga 2 Borgarstjórn 3 Hverfaskipting 4 Heimildir 5 Tenglar 5.1 Saga Reykjavíkur 5.2 Skipulag Reykjavíkur

[breyta] Saga

Eins og áður hefur komið fram var Ingólfur Arnarson fyrsti landnámsmaðurinn á Íslandi og settist hann að í Reykjavík. Hann kom hingað frá Noregi ásamt konu sinni Hallveigu Fróðadóttur, syni sínum Þorsteini og tveimur þrælum Vífli og Karli. Þeim veitti hann frelsi fyrir að finna öndvegissúlurnar sem hann varpaði frá borði og setti Vífill að á Vífilsstöðum, skammt frá. Í tíð og tíma byggðist fleiri bæir í kring og má þar helst nefna Laugarnes og Nes við Seltjörn

Á miðöldum er frá litlu að segja af Reykjavík. Við Aðalstræti var Víkurkirkja byggð einhvern tímann á ofanverðri þrettándu öld. Árið 1226 hófst byggð á Viðey þegar munkar af Ágústínusarreglu stofnuðu þar klaustur.

Á 17. öld keypti Kristján 4. konungur Vík. Ekki fór að myndast þéttbýli að ráði í Reykjavík fyrr en á 18. öld, en fram að því lágu býli af ýmsum stærðum á víð og dreif um svæðið þar sem borgin stendur nú. Á 6. áratug 18. aldar var gerð tilraun til að reka ullariðnað í Reykjavík að frumkvæði Skúla Magnússonar fógeta. Þetta fyrirtæki sem var kallað Innréttingarnar markaði þáttaskil í þróun svæðisins, sem í kjölfarið fór að taka á sig einhverja þorpsmynd. Danska konungsvaldið studdi þessar tilraunir til uppbyggingar með því að gefa jarðir sem það átti í Reykjavík og Örfirisey. Sextán hús voru byggð í Reykjavík vegna Innréttingananna, sem hefur verið mikil fjölgun á þeim tíma, merki um tvö þeirra má enn sjá. Þá var byggt steinhús, sem í dag er Stjórnarráð Íslands, á árunum 1761-71 sem varð fyrsta fangelsi landsins.

Reykjavík fékk kaupstaðarréttindi árið 1786, í kjölfar afnáms einokunarverslunar í landinu. Á nítjándu öld mynduðust þéttar þyrpingar lítilla húsa eða kofa sjómanna í bænum. Alþingi var endurreist í Reykjavík árið 1845. Ári síðar var Menntaskólinn í Reykjavík fluttur frá Bessastöðum í miðbæinn. Árið 1881 var Alþingishúsið fullbúið. Stýrimannaskólinn tók til starfa 1891 eftir að þilskip voru komin til landsins. Fyrsti borgarstjóri Reykjavíkur, Páll Einarsson, tók til starfa 1908. Reykjavíkurhafnir voru byggðar í áföngum á árunum 1913-17 bættu mjög skipaaðstöðu. Elliðaárvirkjun var byggð 1921 til þess að sjá ört stækkandi borginni fyrir rafmagni.

Í Reykjavík hafa verið veðurathugunarstöðvar síðan 1920.

[breyta] Borgarstjórn

Aðalgrein: Borgarstjórn Reykjavíkur

Í borgarstjórn Reykjavíkur sitja 15 fulltrúar sem kjörnir eru hlutfallskosningu á fjögurra ára fresti. Síðast var kosið til borgarstjórnar í sveitarstjóranarkosningunum 27. maí 2006. Borgarstjórn kýs sér borgarstjóra, sem er framkvæmdastjóri borgarinnar.

Núverandi borgarstjóri í Reykjavík er Ólafur F. Magnússon af F-listanum. Hann tók við starfinu 24. janúar 2008 af Degi B. Eggertssyni eftir að hafa horfið frá samstarfi við þrjá aðra flokka í borgarstjórn sem þá hafði aðeins staðið í rúma hundrað daga.

[breyta] Hverfaskipting

Samkvæmt Samþykkt um skiptingu Reykjavíkur í hverfi (staðfest af borgarráði 16. júní 2003) skiptist Reykjavík í tíu hverfi, hvert með sínu hverfisráði. Þau eru (með tilheyrandi hverfahlutum):

Hverfi 1 – Vesturbær

Gamli Vesturbærinn, Bráðræðisholt, Grandar, Hagar, Melar, Skjól, Grímsstaðaholt, Skildinganes og Litli Skerjafjörður.

Hverfi 2 – Miðborg

Tjarnarbrekka, Víkin, Arnarhóll, Skuggahverfi, Laufás, Spítalahlíð, Þingholt, Ásgarður, og Tungan.

Hverfi 3 – Hlíðar

Norðurmýri, Hlíðar, Hlemmur, Holt, Suðurhlíðar, Öskjuhlíð og Nauthólsvík.

Hverfi 4 – Laugardalur

Tún, Teigar, Lækir, Laugarnes, Sund, Heimar, Langholt, Vogar, Skeifan og Fen.

Hverfi 5 – Háaleiti

Háaleiti, Múlar, Kringlan, Bústaðir, Fossvogur, Smáíbúðahverfi og Blesugróf.

Hverfi 6 – Breiðholt

Hólar, Fell, Berg, Sel, Skógar, Bakkar, Stekkir og Mjódd.

Hverfi 7 – Árbæjarhverfi

Selás, Árbær, Ártúnsholt, Bæjarháls, Norðlingaholt og Grafarholt.

Hverfi 8 – Grafarvogur

Hamrar, Foldir, Hús, Rimar, Borgir, Víkur, Engi, Spöng, Staðir, Höfðar, Bryggjuhverfi, Geirsnef, Gufunes og Geldinganes.

Hverfi 9 – Kjalarnes

Kjalarnes og Álfsnes.

Hverfi 10 – Úlfarsfell

(Byrjað er að byggja í hverfinu og fellur það undir hverfisráð Árbæjar til að byrja með).

[breyta] Heimildir

• Saga Reykjavíkur á vef Árbæjarsafnsins
• Hagstofa Íslands

[breyta] Tenglar

• Loftmyndir af borginni
• Reykjavík - Ljósmyndavefur islandsmynda.is
• Ljósmyndablogg af Reykjavík

[breyta] Saga Reykjavíkur

• Landnám í Reykjavík og þeir, sem þar bjuggu fyrst; grein í Árbók íslenzka fornleifafélagsins 1914
• Reykjavík 1786-1886; grein í Ísafold 1886
• Bernskuár borgarinnar; 1. grein; birtist í Lesbók Morgunblaðsins 1967
• Bernskuár borgarinnar; 2. grein; birtist í Lesbók Morgunblaðsins 1967
• Reykjavík um aldamótin 1900; grein í Eimreiðinni árið 1900
• Einu sinni verður allt fyrst; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
• Einu sinni verður allt fyrst; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
• Svipurinn á Reykjavík fyrir fimmtíu árum; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
• Svipurinn á Reykjavík fyrir fimmtíu árum; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
• Vindmyllurnar í Reykjavík settu sinn svip á bæinn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1952
• Hús með sál og sögu; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1985
• Brotnar eru borgirnar 1. (Lækjartorg); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
• Brotnar eru borgirnar 2. (Skólavarðann); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
• Brotnar eru borgirnar 3. (Batteríið); grein í Lesbók Morgunblaðsins 1979
• Reykjavík fyrir 30 árum; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1994
• Áttir í Reykjavík um aldamót; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1965
• Þegar rúnturinn var Reykjavík; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1990
• Reykjavík um aldamótin 1900; 1. grein í Eimreiðinni 1900
• Reykjavík um aldamótin 1900; 2. grein í Eimreiðinni 1900
• Skyndimyndir af menningarsögu Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1936
• Reykjavík í fyrri tíma þjóðsögum og munnmælum; grein í Lesbók Morgunblaðsins 2000
• Vegleysur og fyrstu vegir; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1965

[breyta] Skipulag Reykjavíkur

• Þáttaskil í byggingarsögu Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959
• Skipulag Reykjavíkur fyrr og síðar; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966
• Lesbók Morgunblaðsins; um Reykjavík og skipulag hennar; 1966
• Framtíðarsýn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1999
• Reykjavík árið 2000; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1978
• Skipulag í eina öld; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1997
• Þyrnirósasvefn í heila öld; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1982
• Verður gamla Reykjavík reist á eiðinu í Viðey; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1980
• Hverfi Reykjavíkur; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929
• Hverfi Reykjavíkur; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929
• Byggingarnefnd Reykjavíkur 100 ára; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1940
• Vanþróunarsvipurinn á Miðbæ Reykjavíkur; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1981