Virginia Woolf
Z Wikipedii
Adeline Virginia Woolf | |
Urodzona | 25 stycznia 1882 Londyn |
Zmarła | 28 marca 1941 Rodmell |
Virginia Woolf (ur. 25 stycznia 1882 w Londynie, zm. 28 marca 1941 w Rodmell, Sussex), urodzona jako Adeline Virginia Stephen, angielska pisarka i feministka, uważana za jedną z czołowych postaci literatury modernistycznej XX wieku. W okresie między I i II wojną światową była znaczącą postacią w literackim społeczeństwie w Londynie i członkinią Bloomsbury Group. Jej najbardziej znane powieści to: Pani Dalloway, Do Latarni Morskiej i Pokój Jakuba.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Urodziła się w Londynie jako córka sir Lesliego Stephena i Julii Prinsep Duckworth (1846-1895), i została wykształcona przez swoich rodziców w ich dobrze ustosunkowanym domu na 22 Hyde Park Gate w Kensington. Rodzice Virginii pobrali się po tym jak każde z nich owdowiało, w związku z czym w ich domu mieszkały dzieci z trzech małżeństw: dzieci Julii, które miała ze swoim pierwszym mężem Herbertem Duckworth; George Duckworth (1868-1934); Stella Duckworth (1869-1897); i Gerald Duckworth (1870-1937). Laura Makepeace Stephen (1870-1945), córka Lesliego i Minny Thackeray, była psychicznie chora, mieszkała z rodzicami do momentu aż została umieszczona w zakładzie w roku 1891 gdzie spędziła resztę życia; oraz dzieci Lesliego i Julii: Vanessa Stephen (1879-1961); Thoby Stephen (1880-1906); Virginia i Adrian Stephen (1883-1948).
Sława sir Lesliego Stephena jako redaktora, krytyka i biografa, jak również jego znajomość z Williamem Thackerayem (był wdowcem po jego najstarszej córce) oznaczały, że Virginia Woolf wychowywała się w środowisku nasyconym wpływami wiktoriańskiego społeczeństwa literackiego. Henry James, George Henry Lewes, Julia Margaret Cameron (ciotka Julii Duckworth), i James Russell Lowell, który był ojcem chrzestnym Virginii, również odwiedzali jej dom rodzinny. Julia Duckworth Stephen była równie dobrze ustosunkowana. Jako potomkini damy dworu Marii Antoniny, pochodziła z rodziny słynącej z piękności, które pozostawiły swój ślad w społeczeństwie wiktoriańskim jako modelki dla artystów prerafaelickich i wczesnych fotografów. Uzupełnieniem tych wpływów była ogromna biblioteka na 22 Hyde Park Gate, za pomocą której Virginię zaznajamiano z filologią klasyczną i angielską literaturą. Jednakże, według jej pamiętników, jej najbarwniejsze wspomnienia z dzieciństwa nie są związane z Londynem, lecz z Saint Ives w Kornwalii gdzie jej rodzina spędzała każde lato aż do 1895. Wspomnienia rodzinnych wakacji i wrażenie jakie wywarł na niej krajobraz, a zwłaszcza Godrevy Lighthouse, były źródłem powieści, które pisała w późniejszych latach, szczególnie Do Latarni Morskiej.
Nagła śmierć matki z powodu grypy i przyrodniej siostry Stelli dwa lata później, były przyczyną pierwszego z kilku załamań nerwowych u Virginii. Śmierć jej ojca w roku 1904 spowodowała jej najbardziej niepokojące załamanie nerwowe i została ona na krótki czas umieszczona w zakładzie psychiatrycznym. Współcześni uczeni stwierdzili, że załamania i późniejsze powtarzające się okresy depresji były również wywołane przez fakt, że Virginia i Vanessa były wykorzystywane seksualnie przez swoich przyrodnich braci George’a i Geralda. Współczesne metody diagnostyczne sprawiły, że postrzega się Virginię jako osobę cierpiącą z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej, która rzutowała na jej życie i twórczość i ostatecznie doprowadziła ją do samobójstwa.
Po śmierci ojca i jej drugim poważnym załamaniu nerwowym, Virginia, Vanessa i Adrian sprzedali dom na 22 Hyde Park Gate i kupili nowy na 46 Gordon Square w Bloomsbury. Tam poznali Lyttona Strachey, Clive’a Bella, Saxona Sydneya-Turnera, Duncana Granta i Leonarda Woolfa, którzy stanowili rdzeń koła intelektualnego znanego jako Bloomsbury Group.
Virginia rozpoczęła swoją karierę pisarską w 1905 roku dziennikarskim artykułem na temat Haworth (domu rodziny Brontë) dla "Times Literary Supplement". W 1912 roku poślubiła Leonarda Woolfa, pisarza, urzędnika służby cywilnej i teoretyka politycznego. Wielu biografów uważa, iż małżeństwo Virginii z Leonardem nigdy nie było skonsumowane, jako że orientacja seksualna Virginii była skierowana do kobiet. W 1922 poznała i zakochała się w Vicie Sackville-West, z która miała romans przez większość lat dwudziestych[1]. Jej pierwsza powieść, The Voyage Out, została wydana w 1915 przez wydawnictwo jej przyrodniego brata, Gerald Duckworth and Company Ltd. Oryginalny tytuł brzmiał Melymbrosia, jednak w związku z krytyką dotyczącą politycznego charakteru książki, Virginia Woolf wprowadziła zmiany w powieści włącznie z tytułem. Ta starsza wersja The Voyage Out została skompilowana i jest obecnie dostępna pod oryginalnym tytułem. Większość jej prac została wydana przez Hogarth Press, założone przez nią i jej męża w 1917 roku. Virginia Woolf została okrzyknięta jednym z największych powieściopisarzy dwudziestego wieku i jednym z czołowych modernistów, mimo, że gardziła niektórymi artystami w tej kategorii.
Pod koniec roku 1940 Virginia miała kolejny silny atak nerwowy. Tym razem czuła, że nie była w stanie wyzdrowieć. 28 marca 1941, w wieku 59 lat, napełniła kieszenie kamieniami i rzuciła się do rzeki Ouse, nieopodal jej domu w Rodmell. Pozostawiła dwa listy pożegnalne; jeden dla swojej siostry Vanessy, a drugi dla swojego męża:
- Jestem pewna, że znów szaleję: Czuję, że nie damy rady przejść przez te kolejne trudne chwile. I że tym razem nie wyzdrowieję. Zaczynam słyszeć głosy i nie mogę się skoncentrować. Więc robię to co uważam za najlepsze. Dałeś mi radość największą z możliwych… Nie mogę dalej z tym walczyć, wiem, że niszczę Twoje życie i że beze mnie mógłbyś pracować (tłumaczenie własne)
oryginalny cytat:
- "I feel certain that I am going mad again: I feel we can't go through another of those terrible times. And I shan't recover this time. I begin to hear voices, and can't concentrate. So I am doing what seems the best thing to do. You have given me the greatest possible happiness... I can't fight it any longer, I know that I am spoiling your life, that without me you could work" (The Letters of Virginia Woolf, vol. VI, p. 481').
[edytuj] Dzieła
[edytuj] Powieści
- The Voyage Out (1915)
- Night and Day (1919)
- Jacob's Room (1920)
- Pani Dalloway (Mrs. Dalloway, 1925, wyd. polskie 1961)
- Do latarni morskiej (To the Lighthouse, 1927, wyd. polskie 1962)
- Orlando: biografia (Orlando: a Biography, 1928, wyd. polskie 1994) – zobacz Orlando (film)
- Fale (The Waves, 1931, wyd. polskie 1983)
- Flush: biografia (Flush: a Biography, 1933, wyd. polskie 1994)
- Lata (The Years, 1937, wyd. polskie 1958)
- Between the Acts (1941)
[edytuj] Opowiadania
- Monday or Tuesday (1921)
- A Haunted House and Other Stories (1943)
- Wybór opowiadań w polskim przekładzie: Dama w lustrze, przeł. Maja Lavergne, Warszawa 2003
[edytuj] Utwory niepowieściowe
- The Common Reader (1925)
- Własny pokój (A Room of One's Own, 1929, wyd. polskie 2002)
- The Second Common Reader (1933)
- Trzy gwinee (Three Guineas, 1938, wyd. polskie 2002)
- Roger Fry: A Biography (1940)
- The Death of the Moth and Other Essays (1942)
- The Moment and Other Essays (1948)
- Chwile istnienia (Moments of Being, wyd. pol. 2005)
- Modern Fiction (1919)
[edytuj] Biografie Virginii Woolf opublikowane w j. polskim
- Virginia Woolf, Morświn w różowym oknie. Listy Virginii Woolf do Vity Sackville-West. Wybór, przekład, opracowanie: Danuta Piestrzyńska. Warszawa 2003, Twój Styl;
- Quentin Bell, Virginia Woolf. Biografia. Przełożyła Maja Lavergne. Warszawa 2004, Twój Styl;
- Jane Dunn, Virginia Woolf i Vanessa Bell. Sekretny układ. Przełożył Paweł Łopatka. Kraków 2004, Wydawnictwo Literackie.
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Virginia Woolf w NNDB (en)
- "Virginia, czyli życie zapisane. Dwie biografie Virginii Woolf", Tygodnik Powszechny, nr 21, 2004
- Wersje angielskie powieści i opowiadań Virginii Woolf na Project Gutenberg (en)