Sorkwity

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°50'42" N 21°08'35" E53.845 21.1430556 (Sorkwity)


Sorkwity
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Sorkwity
Sołtys	Marek Rupniak
Położenie	53° 50' 42'' N 21° 08' 35'' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	770
Strefa numeracyjna (do 2005)	89
Kod pocztowy	11-731
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie Polski Sorkwity
Pałac w Sorkwitach

Sorkwity (niem. Sorquitten) – wieś mazurska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity przy drodze krajowej nr i linii kolejowej Olsztyn-Czerwonka-Mrągowo-Ełk. Nad Jeziorem Lampackim znajduje się stanica wodna na szlaku wodnym rzeki Krutyni.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Sorkwity.

[edytuj] Historia

Wieś Sorkwity położona między jeziorami: Gielądzkim i Lampackim została założona w 1379 roku przez Wielkiego Mistrza Krzyżackiego Winricha von Kniprode.

Od 1451 roku majątek (2250 ha) stał się własnością Jana z Krenit Przebędowskiego, który w 1469 roku odsprzedał go Jerzemu von Schlibenowi. W posiadaniu Schliebenów majątek pozostał przez 130 lat i w 1599 roku kupił go Zygmunt von Egoffstein, którego potomkowie władali nim do 1693 roku. W latach 1693 - 1750 Sorkwity były w posiadaniu rodu von Groeben, a od 1750 zarządzał nimi polski ród Bronikowskich. W 1804 roku majątek zakupiła magnacka rodzina von Mirbach, która zamieszkiwała tu do II wojny światowej. W rękach tej rodziny rozrósł się on do ogromnych rozmiarów obejmujących w 1904 roku 5770 ha. Od 1921 majątek przeszedł w ręce rodu Paleske.

[edytuj] Zabytki

Pałac, neogotycki, w zabytkowym parku nad jeziorem Lampackim. Zbudowany w latach 1850-1856 przez rodzinę von Mirbach na miejscu wcześniejszej rezydencji Jana Zygmunta Bronikowskiego (rezydencja z 1788). Pałac w 1914 r. spłonął, odbudowany w latach dwudziestych XX w. W pałacu mieści się dom wczasowy.
Kościół Ewangelicki, wzmiankowany w 1470 r., obecny z 1689 r., przebudowany w latach 1750-1777, wieża z 1701-1702 zwieńczona chorągiewką z herbem Bronikowskich i datą 1777. Ołtarz główny późnorenesansowy (1642), ambona barokowa (1701) wykonana przez Izaaka Rigę z Królewca. Późnorenesansowa loża patronacka (ok. 1615), w kartuszach herby rodzin von Schlieben i von Groeben. Przed ołtarzem wisząca barokowa rzeźba anioła, używana jako chrzcielnica. Do 1936 r. były głoszone także polskie kazania (tak jak i obecnie).
obelisk upamiętniający urodzonego w Sorkwitach Jana Fryderyka Goerke (1750-1822), twórcę służby zdrowia w armii pruskiej i jej generalnego lekarza. Obelisk znajduje sie obok kościoła.
Pastorówka z końca XIX w. (przy kościele)
Zabytkowy cmentarz
Most kolejowy, zabytek techniki z końca XIX w., nad strugą łączącym jeziora.