Premier
Z Wikipedii
Premier (z franc. premier - pierwszy, od łac. primus, pierwszy) – w wielu krajach szef rządu. W Polsce oficjalnie nazywany Prezesem Rady Ministrów (w okresie II Rzeczypospolitej w użyciu był również termin: Prezydent Ministrów oraz Prezes Ministrów). W innych krajach nazywany: Pierwszy Minister (Wielka Brytania - Prime Minister), Kanclerz (Niemcy), Prezydent Ministrów (Ministerpräsident)- landy niemieckie, Austria - Kanzler), Minister Stanu (Statsminister) - kraje skandynawskie.
[edytuj] Premierzy Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1939-1990)
L.p. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął urząd | Złożył urząd |
---|---|---|---|---|
1. | Władysław Sikorski | 30 września 1939 | 4 lipca 1943 | |
2. | Stanisław Mikołajczyk | 14 lipca 1943 | 24 listopada 1944 | |
3. | Tomasz Arciszewski | 29 listopada 1944 | 2 lipca 1947 | |
4. | Tadeusz Bór-Komorowski | 2 lipca 1947 | 10 lutego 1949 | |
5. | Tadeusz Tomaszewski | 7 kwietnia 1949 | 25 września 1950 | |
6. | Roman Odzierzyński | 25 września 1950 | 8 grudnia 1953 | |
7. | Jerzy Hryniewski (właśc. Mikołaj Dolanowski) |
18 stycznia 1954 | 13 maja 1954 | |
8. | Stanisław Mackiewicz | 8 czerwca 1954 | 21 czerwca 1955 | |
9. | Hugon Hanke | 8 sierpnia 1955 | 10 września 1955 | |
10. | Antoni Pająk | 10 września 1955 | 14 czerwca 1965 | |
11. | Aleksander Zawisza | 25 czerwca 1965 | 9 czerwca 1970 | |
12. | Zygmunt Muchniewski | 20 lipca 1970 | 13 lipca 1972 | |
13. | Alfred Urbański | 18 lipca 1972 | 15 lipca 1976 | |
14. | Kazimierz Sabbat | 5 sierpnia 1976 | 8 kwietnia 1986 | |
15. | Edward Szczepanik | 8 kwietnia 1986 | 22 grudnia 1990 |
[edytuj] Premierzy Polski Ludowej: Rzeczypospolitej Polskiej (1944-1952) i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952-1989)
Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął urząd | Złożył urząd |
---|---|---|---|---|
1. | Edward Osóbka-Morawski | 22 lipca 1944 | 5 lutego 1947 | |
2. | Józef Cyrankiewicz | 6 lutego 1947 | 20 listopada 1952 | |
3. | Bolesław Bierut | 20 listopada 1952 | 18 marca 1954 | |
4. | Józef Cyrankiewicz | 18 marca 1954 | 23 grudnia 1970 | |
5. | Piotr Jaroszewicz | 23 grudnia 1970 | 18 lutego 1980 | |
6. | Edward Babiuch | 18 lutego 1980 | 24 sierpnia 1980 | |
7. | Józef Pińkowski | 24 sierpnia 1980 | 11 lutego 1981 | |
8. | Wojciech Jaruzelski | 11 lutego 1981 | 6 listopada 1985 | |
9. | Zbigniew Messner | 6 listopada 1985 | 27 września 1988 | |
10. | Mieczysław Rakowski | 27 września 1988 | 1 sierpnia 1989 | |
11. | Czesław Kiszczak [1] | 2 sierpnia 1989 | 24 sierpnia 1989 | |
12. | Tadeusz Mazowiecki | 24 sierpnia 1989 | 4 I 1991[2] |
[edytuj] Premierzy III Rzeczypospolitej (od 1989)
[edytuj] Długość urzędowania premierów w III RP
- Jerzy Buzek (AWS) 1449 dni (4 lata)
- Leszek Miller (SLD) 926 dni (2 lata i 6 miesięcy)
- Włodzimierz Cimoszewicz (SLD) 632 dni (1 rok i 9 miesięcy)
- Marek Belka (SLD) (dwa kolejne gabinety) 547 dni (1 rok i 6 miesięcy)
- Waldemar Pawlak (PSL) (dwa gabinety) 531 dni (1 rok i 5 miesięcy)
- Tadeusz Mazowiecki 506 dni (1 rok i 4 miesiące)
- Jarosław Kaczyński (PiS) 490 dni (1 rok i 4 miesiące)
- Hanna Suchocka 471 dni (1 rok i 3 miesiące)
- Jan Krzysztof Bielecki 345 dni (11 miesięcy)
- Józef Oleksy (SLD) 337 dni (11 miesięcy)
- Kazimierz Marcinkiewicz (PiS) 256 dni (8 miesięcy)
- Donald Tusk (PO) 182 dni+ (6 miesięcy+)
- Jan Olszewski 165 dni (6 miesięcy)
[edytuj] Żyjący Premierzy
-
- Byli Premierzy
- PRL
- PRL / III RP
- III RP
- Jan Krzysztof Bielecki
- Jan Olszewski (obecnie doradca Prezydenta RP)
- Waldemar Pawlak (obecnie Wicepremier, Minister Gospodarki, poseł i szef PSL)
- Hanna Suchocka (obecnie ambasador RP przy Watykanie)
- Józef Oleksy
- Włodzimierz Cimoszewicz (obecnie senator niezależny)
- Jerzy Buzek (obecnie eurodeputowany PO)
- Leszek Miller
- Marek Belka
- Kazimierz Marcinkiewicz
- Jarosław Kaczyński (obecnie poseł i szef PiS)
-
- Obecny Premier
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Nie zdołał sformować gabinetu.
- ↑ rząd pełnił obowiązki bez premiera Mazowieckiego do czasu powołania rządu Bieleckiego 12 I 1991
- ↑ Desygnacja aktem prezydenta lub uchwałą Sejmu RP.
- ↑ Objęcie urzędu - pierwszy dzień urzędowania - zaprzysiężenie.
- ↑ Złożenie urzędu - ostatni dzień urzędowania.
- ↑ akt desygnowania na Prezesa Rady Ministrów podpisany przez Prezydenta PRL Jaruzelskiego i przedstawiony Sejmowi PRL do zatwierdzenia na mocy art. 32f ust. 1 pkt 6 Konstytucji PRL
- ↑ uchwała Sejmu PRL powołująca na urząd Prezesa Rady Ministrów
- ↑ jako nowo mianowany Prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym t.j. gabinetem M. Rakowskiego
- ↑ uchwała Sejmu PRL wyrażająca wotum zaufania dla rządu w składzie zaproponowanym przez premiera Mazowieckiego
- ↑ Prezes Rady Ministrów podał się do dymisji
- ↑ Uchwała Sejmu odwołująca rząd i powierzająca mu pełnienie obowiązków do czasu powołania nowego rządu
- ↑ rząd pełnił obowiązki bez premiera Mazowieckiego do czasu powołania rządu Bieleckiego 12 I 1991
- ↑ uchwała Sejmu udzielająca wotum zaufania i powołująca nowy składu Rady Ministrów
- ↑ Uchwała Sejmu RP z dnia 5 grudnia 1991 r. w sprawie przyjęcia ustąpienia Rządu. (MP z 1991 r. Nr 45, poz. 313), uchwała przyjmująca ustąpienie rządu Bieleckiego i powierzająca mu pełnienie obowiązków do czasu powołania nowego składu Rady Ministrów.
- ↑ kandydat, któremu Prezydent RP Lech Wałęsa 8 XI 1991 powierzył misję tworzenia rządu; 13 XI 1991 Geremek zrezygnował (Antoni Dudek, Historia polityczna Polski 1989-2005, Kraków 2007, s. 178)
- ↑ Uchwała Sejmu RP z dnia 6 grudnia 1991 r. w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów. (MP z 1991 r. Nr 45, poz. 315), uchwała powołująca Jana Olszewskiego (w trybie art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP) na stanowisko Prezesa Rady Ministrów z misją przedstawienia składu nowej Rady Ministrów.
- ↑ Uchwała Sejmu z dnia 5 czerwca 1992 r. w sprawie odwołania Rady Ministrów. (MP z 1992 r. Nr 17, poz. 125), w trybie art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP o odwołaniu Jana Olszewskiego z urzędu Prezesa Rady Ministrów i powierzeniu mu sprawowania obowiązków do czasu powołania następcy.
- ↑ Powołany uchwałą Sejmu RP z dnia 5 czerwca 1992 r. w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów. (MP z 1992 r. Nr 17, poz. 126), na Prezesa Rady Ministrów z misją przedstawienia Sejmowi RP składu Rady Ministrów (tryb art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP).
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 Prezes RM zrezygnował z urzędu w trybie art. 162 ust. 2 pkt 3 Konstytucji RP.
- ↑ Uchwała Sejmu RP z dnia 10 lipca 1992 r. (MP z 1992 r. Nr 23, poz. 166), uchwała odwołująca Prezesa Rady Ministrów i powierzająca mu sprawowanie obowiązków od czasu powołania następcy (tryb art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP).
- ↑ Powołana Uchwałą Sejmu RP z dnia 10 lipca 1992 r. w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów. (MP z 1992 r. Nr 23, poz. 167) na Prezesa Rady Ministrów z misją przedstawienia Sejmowi składu Rady Ministrów (tryb art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP).
- ↑ Skład Rady Ministrów Hanny Suchockiej powołany uchwałą Sejmu RP z dnia 11 lipca 1992 r. w sprawie powołania Rady Ministrów. (MP z 1992 r. Nr 23, poz. 168).
- ↑ Rada Ministrów powołana zarządzeniem Prezydenta RP z dnia 6 marca 1995 r.
- ↑ 24,0 24,1 Dymisja na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu w trybie art. 162 ust. 1 Konstytucji RP.
- ↑ Postanowienie Prezydenta RP z dnia 4 października 2001 r. nr 113-12-01 o desygnowaniu Prezesa Rady Ministrów. (MP z 2001 r. Nr 34, poz. 560). Było to rozwiązanie precedensowe (dotychczas powyborcze desygnowanie premiera następowało w dniu dymisji poprzedniego gabinetu), ale – zdaniem części doktryny prawa konstytucyjnego – w tamtej sytuacji, konstytucyjnie dopuszczalne i pozwalające na szybsze utworzenie nowego rządu. (Lech Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 9., Warszawa 2005, s. 294).
- ↑ wotum zaufania na wniosek Prezesa Rady Ministrów udzielone przez Sejm w trybie art. 160 Konstytucji RP
- ↑ Nie uzyskał wotum zaufania.
- ↑ Dymisja w trybie art. 162 ust. 2 pkt 2 Konstytucji RP.
- ↑ wotum zaufania na wniosek Prezesa Rady Ministrów udzielone przez Sejm w trybie art. 160 Konstytucji RP
- ↑ Dymisja nie została przyjęta przez Prezydenta RP w trybie art. 162 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 162 ust. 4 Konstytucji RP.
- ↑ postanowienie Prezydenta RP Kaczyńskiego (Monitor Polski z 2007 r. Nr 87 poz. 945)