Pomidor zwyczajny
Z Wikipedii
| Pomidor uprawny | |
 Owoce pomidora |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytozalążkowe |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | psiankowce |
| Rodzina | psiankowate |
| Rodzaj | pomidor |
| Gatunek | pomidor uprawny |
| Nazwa systematyczna | |
| Lycopersicon esculentum Mill. | |
| P. Miller Gard. Dict. ed. 8. 16 Apr. 1768 | |
| Synonimy | |
| Solanum lycopersicum L. | |
 Galeria zdjęć i grafik |
|
Pomidor zwyczajny (Lycopersicon esculentum) - gatunek jednorocznej rośliny warzywnej. Ma wiele synonimów: pomidor uprawny, pomidor jadalny, psianka pomidor i po prostu pomidor. Pochodzi z Ameryki Południowej lub Środkowej. Do Europy dotarł po 1492, po odkryciu Ameryki przez Krzysztofa Kolumba.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Roślina gruczołowato lepko owłosiona, o charakterystycznej woni.
- Łodyga
- Do 1,5 m wysokości, u odmian szklarniowych nawet do kilku metrów.
- Liście
- Pojedynczo lub podwójnie przerywanopierzastodzielne o odcinkach w zarysie sercowatojajowych, pierzastowcinanych.
- Kwiaty
- O koronie długości kielicha, żółte, o zaostrzonych łatkach, zebrane w jednostronne, kilkukwiatowe skrętki w kątach liści. Samopylne.
- Owoce
- Soczyste, duże jagody. W ostatnim czasie dostępnych jest wiele odmian pomidorów, o różnych kolorach i kształtach owocu. Owoce mogą mieć wielkość od 20 do ponad 100 mm średnicy. Kształt może być kulisty, wydłużony (przypominający śliwkę lub gruszkę) a także żebrowany (podobny do papryki). Barwa owocu pierwotnie i najczęściej czerwona. Występują też odmiany pomarańczowe, żółte, zielone (dojrzałe) oraz czarne.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: uprawiany jest powszechnie dla soczystych owoców. Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej. Wymaga gleb przepuszczalnych, ciepłych i zasobnych w próchnicę, oraz miejsc osłoniętych od wiatru i nasłonecznionych.
- Sztuka kulinarna: pomidory spożywane są pod różnymi postaciami: w stanie surowym, jako składnik zup, sosów, sałatek, kanapek, potraw z ryżu.
Pomidory są też przetwarzane na soki, przeciery i koncentraty. Pomidory są bogate w likopen - przeciwutleniacz przeciwdziałający zachorowaniom na nowotwory. Likopen jest szczególnie przyswajalny dla człowieka w połączeniu z tłuszczem. Dlatego też więcej tego związku będzie przyswojone w sosie pomidorowym czy sałatce z oliwą niż w surowych pomidorach.
Owoce pomidora zawierają m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoten, witaminy: K, B1, B2, B6, C, PP; kwasy: pantotenowy, foliowy, szczawiowy; biotynę.
| Skład | Witaminy | Minerały | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Woda | 94,5 g | Witamina A | 0,38 mg | Magnez | 10 mg |
| Energia | 18 kcal | Witamina B1 | 0,06 mg | Fosfor | 24 mg |
| Błonnik | 1,4 g | Witamina B2 | 0,04 mg | Żelazo | 0,4 mg |
| Białko | 0,9 g | Witamina B6 | 0,11 mg | Sód | 1,2 mg |
| Tłuszcze | 0,2 g | Witamina C | 15 mg | Wapń | 10 mg |
| Węglowodany | 2,8 g | Witamina PP | 0,7 mg | Potas | 280 mg |
[edytuj] Ciekawostki
- Początkowo przez wielu Europejczyków pomidor był uważany za roślinę trującą. Hodowano go w ogrodach w celach dekoracyjnych.
- W USA do 1893 r. pomidor uważany był za owoc, jednak Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych - porządkując kwestię zróżnicowania ceł na warzywa i owoce - dla celów podatkowych uznał pomidor za warzywo (na podstawie jego zastosowań kulinarnych), nie wyrokując jednak w kwestii jego klasyfikacji botanicznej. Z naukowego punktu widzenia pomidor pozostaje owocem.
[edytuj] Zobacz też
Przegląd zagadnień z zakresu sztuki kulinarnej, keczup, pizza.
