Płast
Z Wikipedii
Płast (Płast – Narodowa Organizacja Skautowa Ukrainy, ukr. Пласт – Національна скаутська організація України) – jest największą organizacją wychowawczą dzieci i młodzieży w Ukrainie.
Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie. Głównym celem działania Płastu jest wspieranie wychowania płastunów i płastunek – stwarzanie warunków do wszechstronnego rozwoju człowieka. [1]
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsze wiadomości o skautingu docierały do Ukrainy już w latach 1909-1910. We współczesnej historii ruchu skautowego w Ukrainie uważa się że współzałożycielami pierwszych drużyn płastowych na zasadach specyfiki narodowej i kulturowej, byli dr. Ołeksandr Tysowskyj, Iwan Czmoła oraz Petro Franko. Owi założyciele badając dorobek Roberta Baden-Powella, twórcy skautingu i autora książki "Scouting for boys", w 1911 roku zastanowili się nad poszerzeniem ruchu skautowego na ukraińskich terenach.
Już 12 kwietnia 1912 roku chłopcy z I kurenia (drużyny) im. Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego w Gimnazjum Akademickim we Lwowie złożyli pierwsze Przyrzeczenie Skautowe. Właśnie tę datę uważa się za narodziny Płastu.
Na początku I wojny światowej organizacja liczyła około 30 drużyn-kureni na obszarze tak Ukrainy Zachodniej (Galicji), jak i Ukrainy Centralnej oraz nawet Wschodniej. Podczas tej wojny płastuny walczyli jako żołnierze Ukraińskich Strzelców Siczowych, Ukraińskiej Armii Galicyjskiej, byli współorganizatorami Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Po upadku państwowości URL w r. 1921 drużyny płastowe na Ukrainie sowieckiej istniały jeszcze pewien czas, jednak po utworzeniu Ukraińskiej Republiki Radzieckiej ich członkowie zmuszeni byli przejść do nowo utworzonych pionierów, zaś istnienie Płastu jako organizacji zostało zakazane. W tych okolicznościach w okresie międzywojennym Płast rozwijał się wyłącznie na terenach poza granicami ZSRR (głównie Galicja, Bukowina, Preszowszczyzna, Zakarpacie, Wołyń). Tu praktycznie w każdym mieście lub wsi powstały się drużyny "Płasta", działając przy szkołach, gimnazjach, cerkwiach, oddziałach Towarzystwa "Proswita". Płastuny brali udział w organizacji obozów wędrownych i stacjonarnych. Największy z takich obozów odbywał się na górze Sokół na ziemiach podarowanych przez metropolitę Andrzeja Szeptyckiego. Później wybudowane zostało tam centralne osiedle płastowe w Karpatach.
W związku z powiązaniem "Płasta" z ukraińskim ruchem narodowym i jego programem politycznym działalność "Płasta" w II Rzeczypospolitej napotkała na ograniczenia i organizacyjne sankcje ze strony polskich władz państwowych. W roku 1928 Płast został zakazany na Wołyniu, a dwa lata później (w okresie tzw. pacyfikacji 1930 roku) w Galicji. Od tego czasu skauci ukraińscy zmuszeni byli do prowadzenia działalności nielegalnej, co tym bardziej zbliżało w latach 30. XX w. działaczy Płasta do powstałej właśnie OUN. Organizacja skautingu ukraińskiego mogła w konsekwencji działać legalnie w latach 30. XX wieku jedynie na Zakarpaciu, jednak po rozpadzie Czecho-Słowacji i zajęciu Rusi Karpackiej przez Węgry w marcu 1939 r. została ona zakazana i na tych terenach. Nieudane próby odnowienia działalności Płastu były podejmowane w czasach okupacji niemieckiej na terenie Generalnego Gubernatorstwa.
Po II wojnie światowej wielu Ukraińców znalazło się w obozach DP na terenach zachodnich stref okupacyjnych Austrii lub Niemiec. Właśnie tu rozpoczął się kolejny etap w rozwoju ukraińskiej organizacji skautowej Płast. Płastuny odnawiali drużyny skautowe i wydawali czasopisma. Centrum Płastu w tym czasie mieściło się w Monachium.
Przez kilka lat Ukraińcy, a w tym i płastuny, emigrowali do innych państw, zwłaszcza do krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Na początku lat 50. krajowe organizacji Płastu istniały już w sześciu państwach. Na ich podstawie w r. 1954 została powołana Konferencja Ukraińskich Organizacji Płastowych dla zachowania jednolitości organizacji oraz dawnych tradycji skautingu ukraińskiego. Do jej obowiązków włączono było prawo wyboru przedstawicieli do światowego zarządu Płastem oraz koordynacja działalności poszczególnych organizacji krajowych na najwyższym poziomie.
[edytuj] Współczesność
Po upadku Związku Radzieckiego i utworzeniu niepodległej Ukrainy pojawiły się warunki do odnowienia działalności Płastu. Dzięki systematycznej pomocy diaspory oraz nieodzownej prace poszczególnych osób z Ukrainy w grudniu 1990 roku oficjalnie utworzono pierwszy ośrodek odrodzonego Płastu w Ukrainie – we Lwowie. Obecnie lwowski ośrodek Płastu pozostaje największym skupiskiem skautów-płastunow w Ukrainie i liczy ponad 1000 osób.
Co roku Płast organizuje w Ukrainie wielu akcji, z których część już stała się wizytówką płastowej działalności – coroczna akcja Betlejemskie Światło Pokoju (wspólną z ZHP), charytatywne akcje na Boże Narodzenie, Dzień św. Mikołaja, Festiwal Sztuki Płastowej "Dzień Płastuna", Festyny Płastowej twórczości "Orłykiada". Również organizuje się wielu obozów zimą (narciarskie), letnie (wędrowne, wodne, rowerowe, alpinistyczne itd.) w których bierze udział do 10 tys. osób.
Oficjalne ośrodki ukraińskiej organizacji skautowej Płast istnieją w dziewięciu państwach światu – w Ukrainie, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Argentynie, Australii, Kanadzie, Niemcach, Polsce, Słowacji, Wielkiej Brytanii. Również pewne niewielkie oddziały płastowe istnieją niemal we wszystkich państwach Europy oraz największych państwach światu.
Płast działa obecnie również w Polsce. Przedstawicielstwo organizacji znajduje się w Warszawie. Jest jednym z sygnatariuszy Porozumienia Młodych Euroregionu BUG.
Adres: Organizacja Ukraińskiej Młodzieży PŁAST
Przewodniczący: Mariusz Babiak
03-614 Warszawa, ul. Kościeliska 7
tel.: (22) 679 96 77
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- http://www.plast.org.ua/ Strona dzisiejszej organizacji Płast
