Historia Polski (od 1989)
Z Wikipedii
 |
| Historia Polski Chronologia |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kalendarium |
| Portal: Historia |
W okresie tym następował rozpad starego systemu. W grudniu 1989 przywrócono dawną nazwę państwa - Rzeczpospolita Polska, natomiast w styczniu 1990 r. rozwiązała się Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Część jej członków utworzyła Socjaldemokrację Rzeczypospolitej Polskiej.
Zniesiono cenzurę, powstał wielopartyjny system demokracji parlamentarnej a od stycznia 1990 r. wprowadzono zasady gospodarki rynkowej (tak zwany plan Leszka Balcerowicza) zakładający powstrzymanie hiperinflacji, oraz uzyskanie wewnętrznej wymienialności pieniądza.
Z podzielonego Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" wyłoniły się w 1990 partie polityczne o zróżnicowanych orientacjach ideowo-programowych, między innymi ROAD - późniejsza Unia Demokratyczna (UD), Porozumienie Centrum (PC), Kongres Liberalno-Demokratyczny (KL-D).
W wyborach prezydenckich w grudniu 1990 zwyciężył Lech Wałęsa. Po dymisji Tadeusza Mazowieckiego sformowano koalicyjny rząd: Jana Krzysztofa Bieleckiego (w styczniu 1991). Pierwszy demokratycznie wybrany Sejm powołał rządy Jana Olszewskiego (w grudniu 1991), Hanny Suchockiej (w lipcu 1992), w których główny udział miały UD, PC, KL-D i Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe.
Przeobrażeniom uległa pozycja międzynarodowa Polski (rozpad RWPG i Układu Warszawskiego w 1990). Zasadniczym celem polskiej polityki zagranicznej stała się integracja z polityczno-gospodarczymi i wojskowymi strukturami Europy Zachodniej. W październiku 1991 Polska została przyjęta do Rady Europy, a w grudniu tego samego roku podpisano układ o stowarzyszeniu z EWG.
Uzyskano redukcję polskiego zadłużenia zagranicznego i dopływ kredytów. W 1991 ratyfikowano ze zjednoczonymi Niemcami układ graniczny, uznający ostatecznie zachodnią granicę Polski, oraz układ o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy. Podobne porozumienia współpracy podpisano z Francją, Wielką Brytanią i Włochami.
Ważnymi celami polskiej polityki wschodniej było wycofanie z Polski wojsk byłego ZSRR oraz ustanowienie nowego typu stosunków gospodarczych. W 1992 Polska podpisała z Federacją Rosyjską traktat o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy i układ w sprawie wycofania wojsk (ostatni oddział rosyjski wyjechał z Polski we wrześniu 1993).
Rok wcześniej podpisano traktaty z Łotwą, Estonią i Ukrainą. Rozwinięto aktywną działalność w różnych stowarzyszeniach regionalnych środkowej i wschodniej Europy, zwłaszcza w dziedzinie ekologii. Celem tych poczynań było stworzenie strefy stabilizacji i przygotowania się do uczestnictwa we wspólnotach europejskich (EWG, NATO.
Nastąpiło też przywrócenie stosunków dyplomatycznych z Izraelem. Zastępowaniu gospodarki nakazowo-rozdzielczej gospodarką rynkową, restrukturalizacji wielu podstawowych gałęzi produkcji i coraz szybciej postępującym procesom prywatyzacyjnym (żywiołowo i w ramach programu rządowego) towarzyszyły: przejściowy spadek ogólnej produkcji przemysłowej, wzrost bezrobocia i pogarszanie się sytuacji bytowej znacznej części społeczeństwa.
Miało to wpływ na wynik kolejnych wyborów parlamentarnych we wrześniu 1993 r. Zwycięzyły wtedy ugrupowania lewicowe (Sojusz Lewicy Demokratycznej i Polskie Stronnictwo Ludowe), wywodzące się z PZPR i ZSL. Natomiast w październiku 1993 r. powstał rząd z premierem Waldemarem Pawlakiem na czele.
Dwa lata później w wyborach prezydenckich w 1995 r. zwyciężył Aleksander Kwaśniewski, otrzymując 33,11% głosów. Pokonał tym samym ówcześnie urzędującego prezydenta Lecha Wałęsę. Był nim przez dwie kadencje. Jego następcą został w 2005 r. Lech Kaczyński, poseł Prawa i Sprawiedliwości.
Obecnie Polska jest członkiem NATO (od 1999), Unii Europejskiej (od 2004), oraz Układu z Schengen (od 2007).
[edytuj] Bibliografia
do uzupełnienia
