Gustaw Daniłowski

Z Wikipedii

Gustaw Daniłowski pseud. Władysław Orwid (ur. 12 lipca 1871 w Cywilsku (Rosja), zm. 21 października 1927 w Warszawie) - syn Władysława, pisarz, działacz polityczny i oświatowy.

Studiował na uniwersytecie w Warszawie i w Instytucie Technol. w Charkowie, gdzie włączył się w działalność społeczną i niepodległościową. Od 1895 r. działał w Polskiej Partii Socjalistycznej, po rozłamie od 1906 r. w PPS - Frakcji Rewolucyjnej, a od 1910 r. także w Związku Walki Czynnej. Około 1900 r. zamieszkał w Warszawie. Przynależność partyjna i praca konspiracyjna narażały go na represje, zmuszając do częstych wyjazdów, m.in. w latach 1904-1905 przebywał w Zakopanem, gdzie organizował Czytelnię Publiczną, w latach 1905-1906 w Nałęczowie działał w Towarzystwie Światło. Po powrocie do Warszawy w 1906 r. wszedł w skład zarządu Towarzystwa Kultury Polskiej, nawiązał współpracę z "Trybuną". Został aresztowany i osadzony na Pawiaku, a po uwolnieniu musiał na jakiś czas opuścić Królestwo. W 1908 r. przeniósł się do Galicji, gdzie w latach 1910-1911 redagował we Lwowie dwutygodnik "Życie". Od 1914 r. był żołnierzem Legionów Polskich. W latach 1918-1925 był urzędnikiem do specjalnych poruczeń przy J. Piłsudskim. Po zamachu majowym w 1926 r. wystąpił z PPS. Rok później zmarł.

W twórczości literackiej podejmował przede wszystkim tematy związane ze współczesną sytuacją narodu, bohaterami czyniąc postacie, które - zmuszone do wyboru między służbą patriotyczną a własnym szczęściem - wybierają obowiązek. Jest autorem zbioru nowel Nego (1899), W miłości i w boju (1910), Nad urwiskiem (1922), powieści Z minionych dni (1902) i Jaskółka (1907) z wątkiem obrazującym środowisko działaczy rewolucyjnych. Na kanwie bibl. oparł powieść Maria Magdalena (1912), w której krytykował tendencje ugodowe pojawiające się po rewolucji w latach 1905-1907. Opublikował też wiersze (Poezje 1902, wyd. rozsz. 1910), szkice wspomnieniowe oraz wybór tekstów publicystycznych z lat 1908-1911 pod ironicznym tytułem Bandyci z Polskiej Partii Socjalistycznej (1924).

[edytuj] Źródła

• Tomasz Nałęcz: Słownik Biograficzny. W: Historia Polski i Świata. T. 11.: Historia Polski - Polska 1831-1939. Mediasat Group S.A. dla Gazety Wyborczej, 2007, s. 484. ISBN 978-84-9819-818-8.