Gamal Abdel Naser

Z Wikipedii

Gamal Abdel Naser 15 stycznia 1918 – 18 września 1970
2. Prezydent Arabskiej Republiki Egiptu
Okres urzędowania	od 23 czerwca 1956 do 28 września 1970
Przynależność polityczna	Arabska Unia Socjalistyczna
Poprzednik	Muhammad Nadżib
Następca	Anwar Sadat

Gamal Abdel Naser Husajn, znany jako Gamal Abdel Naser lub Dżamal Abdel Naser arab. جمال عبد الناصر (ur. 15 stycznia 1918 w Aleksandrii, zm. 28 września 1970 w Kairze) – egipski oficer i polityk, prezydent Egiptu w latach 1954-1970, uważany za jednego z najwybitniejszych przywódców arabskich w historii.

W 1942 roku założył i przewodził konspiracyjnemu Ruchowi Wolnych Oficerów wymierzonemu przeciw monarchii i Brytyjczykom. Jako oficer (podpułkownik) brał udział w wojnie z Izraelem w 1948 r., został ranny i przeżył jedno z najdłuższych oblężeń (135 dni) w regionie miejscowości na południu Palestyny, która nazywa się Al-Faludża, po powrocie dostał najwyższy order bohaterstwa wojskowego z rąk samego króla.

23 lipca 1952 roku stanął na czele przewrotu, który doprowadził do obalenia króla Faruka I. Po abdykacji Faruka I utworzono republikę, na czele państwa stanęła Rada Rewolucyjna z Muhammadem Nadżibem na czele.

Od tego czasu Naser był najważniejszą osobą w państwie, choć formalnie sprawował tylko urząd ministra spraw wewnętrznych. W 1954 roku aresztował prezydenta kraju Muhammad Nadżiba, a 25 lutego został premierem. Jego rządy naznaczyły walka z fundamentalistycznym Bractwem Muzułmańskim, które przeprowadziło kilka zamachów na jego życie, dążenie do zjednoczenia świata arabskiego oraz walka o wyzwolenie Palestyny. Początkowo uważany za sojusznika Zachodu, po ogłoszeniu nacjonalizacji Kanału Sueskiego (26 lipca 1956) zbliżył się do ZSRR, który udzielił mu pomocy w modernizacji armii oraz w budowie Tamy Asuańskiej na Nilu. Nacjonalizacja kanału doprowadziła do wojny z koalicją izraelsko-brytyjsko-francuską (tzw. wojna sueska), która mimo sukcesów militarnych dzięki zręcznej dyplomacji Nasera musiała się wycofać z Egiptu. Od tego czasu uważany za bohatera i najważniejszego przywódcę świata arabskiego, z wizją jego zjednoczenia w jedną nowoczesną, świecką, socjalistyczną republikę (ten ruch nosił nazwę naseryzm). W 1958 powstała Zjednoczona Republika Arabska złożona z Egiptu i Syrii jako zalążek nowego państwa, jednak upadła w 1961 roku (Egipt nosił tę nazwę do 1971 roku).

Naser zamierzał doprowadzić do rewanżu militarnego i wyzwolenia ziem palestyńskich, stopniowo zaostrzając stosunki z Izraelem. Remilitaryzacja półwyspu Synaj oraz zablokowanie cieśnin dla izraelskich statków Izrael potraktował jako casus belli – wojna zwana jako sześciodniowa (1967) była jednak porażką i Naser publicznie rozważał dymisję. Jednak po demonstracjach z wyrazami poparcia powrócił do rządów.

W kilka dni po podpisaniu zawieszenia broni 28 września 1970 zmarł na atak serca.

p • d • e

Prezydenci Egiptu

Muhammad Nadżib • Gamal Abdel Naser • Anwar Sadat • Hosni Mubarak

[edytuj] Links

{en} Gamal Abdel Nasser at The Internet Name Database

p • d • e

Władcy i prezydenci Egiptu

Starożytny Egipt (ok.6000 p.n.e.-30 p.n.e.)
(patrz: Królowie Starożytnego Egiptu (Faraonowie))

Szyicki kalifat Kairu (909-1171)
Al-Mahdi • Al-Kaim • Al-Mansur • Al-Mu'izz • Al-Aziz • Al-Hakim • Az-Zahir • Al-Mustansir • Al-Mustali • Al-Amir • Al-Hafiz • Az-Zafir • Al-Faiz • Al-Adid

Kalifat Kairu (1261-1517)
Al-Mustansir • Al-Hakim I • Al-Mustakfi I • Al-Wathiq I • Al-Hakim II• Al-Mu'tadid I • Al-Mutawakkil I • Al-Wathiq II • Al-Mu'tasim • Al-Mutawakkil • Al-Musta'in • Al-Mu'tadid II • Al-Mustakfi II • Al-Qa'im • Al-Mustanjid • Al-Mutawakkil II • Al-Mustamsik • Al-Mutawakkil III