Manx-Gaelisch
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
|
|
||
|---|---|---|
| Sprekers: | 127 als moedertaal, 2589 als tweede taal | |
| Taalfamilie | Indo-Europees
|
|
| Alfabet: | Latijns | |
|
|
||
| Officieel in: | Man | |
| Taalorganisatie: | Het Coonceil ny Gaelge | |
|
|
||
| ISO 639-1: gv, SIL: glv | ||
|
|
||
Manx-Gaelisch of kortweg Manx wordt gesproken op het eiland Man. Het is taalkundig gezien het meest verwant aan het oude Iers-Gaelisch, en dan vooral het dialect van Ulster, de dialecten van Galloway en de variant van het Schots-Gaelisch zoals dat op de Hebriden wordt gesproken. De taal is ontstaan rond de 5e eeuw en wordt door haar sprekers Gaelg Vanninagh genoemd. De laatste oorspronkelijke spreker, Ned Maddrell, stierf in 1974, maar daarna leefde de taal kunstmatig weer op en mensen begonnen haar weer als tweede taal te leren. Veel kinderen die nu worden geboren, worden zowel in het Engels als het Manx opgevoed. De regering van het eiland bevordert de taal en er kunnen lessen e.d. in het Manx worden gevolgd. Het Manx is het meest van alle Keltische talen beïnvloed door het Oudnoors, omdat vele Vikingen zich op het eiland vestigden.
Al met al is het dus een minderheidstaal en als zodanig ook erkend door de Europese Unie, het VK en Ierland. Vanaf de 17de eeuw werden boeken als de Bijbel ook in het Manx vertaald, maar vóór die tijd zijn weinig geschreven sporen van de taal teruggevonden.
Omdat de taal zich zonder literatuur of geschriften ontwikkelde, en de eerste originele tekst (een bijbelvertaling) in deze taal pas in 1830 uitkwam, wordt ze geschreven zoals een Engelsman die de taal voor het eerst zou horen, ze zou schrijven, met referenties naar de schrijfwijze die al bestond voor het Iers-Gaelisch.
[bewerk] Externe links
Uitgebreide Manx-Engels /Engels-Manx woordenboek (inclusief PDF-versie)
 |
Zie de Manx-Gaelische uitgave van Wikipedia. |
| Indo-Europese talen > Kentum-talen > Keltische talen > | ||
| Eiland-Keltische talen: | Vasteland-Keltische talen: | |
| Welsh | Cornisch | Bretons | Iers-Gaelisch | Schots-Gaelisch | Manx-Gaelisch | Shelta | Cumbrisch | Pictisch | Gallisch | Lepontisch | Keltiberisch | Galatisch | |
