Manaveg
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
| Manaveg (Gaelg) |
|
|---|---|
| Perzhioù | |
| Komzet e : | Manav |
| Rannved : | |
| Komzet gant : | 1689 (2001) 46 mammyezher (2005) |
| Renkadur : | goude 100 |
| Familh-yezh : | Yezhoù Indezeuropek Yezhoù keltiek |
| Statud ofisiel | |
| Yezh ofisiel e : | Implijet gant an Tinvaal |
| Akademiezh : | Coonceil ny Gaelgey |
| Rizhouriezh | |
| Urzh ar gerioù | {{{urzh}}} |
| Frammadur silabek | {{{frammadur}}} |
| Kodoù ar yezh | |
| ISO 639-1 | gv |
| ISO 639-2 | glv |
| ISO 639-3 | {{{iso3}}} |
| Kod SIL | GLV |
| Deuit da welet ivez Yezh. | |
Ar manaveg zo unan eus ar yezhoù gouezelek, a gomzer en Enez Vanav, etre Breizh-Veur hag Iwerzhon. Kar-nes eo da ouezeleg Bro-Skos. Levezonet eo bet gant ar yezhoù skandinavek.
Taolenn |
[kemmañ] Istor
En XVIIIvet kantved e oa bev-mat ar manaveg: komzet e veze ar yezh gant 20 000 a dud, da lavaret eo, koulz lavaret, an holl dud a oa o chom en enezenn neuze. E 1765 e voe staget an Enez ouzh Rouantelezh Breizh-Veur, ha gwasket e voe ar yezh adalek ar mare-se. E 1899 e voe savet ur gevredigezh evit mirout ar yezh, Yn Çheshaght Ghailckagh (ar gevredigezh ouezelek). Er bloavezhioù 1930 ne veze kaozeet manaveg evel yezh vamm, nemet gant un nebeud tud. O niver a yae betek 20 e 1946. Er bloavezhioù 1950 e voe kroget gant Yn Çheshaght Ghailckagh da enrollañ ar gomzerien diwezhañ. An hini diwezhañ anezho, Ned Maddrell, a varvas e 1974.
[kemmañ] Manavegerien
E-keit-se e kroge niver an dud a ouie ar yezh da greskiñ, betek tizhout un nebeud kantadoù. E niveridigezh 1991 e voe kavet 634 den a gomze manaveg evel eil yezh, diwar 72.000 a enezidi. Lod eus an dud-se zo krog da zesevel o bugale e manaveg.
Hervez niveridigezh 2001 e oa 27 den a oa ar manaveg o yezh kentañ ha 1689 o eil yezh, ar pezh a zo 2,2 % eus ar boblañs.
Un doare adsav splann zo. Abaoe 1992 e c’hell an holl vugale deskiñ manaveg evel eil yezh er skol. Er bloavezh-skol kentañ e oa bet 1.400 skoliad o taremprediñ ar c’hentelioù-se. E kêr Balley Keeill Eoin (St John’s) ez eus ur skol dre soubidigezh zoken (Bunscoill Gaelgagh). Implijet e vez ar manaveg e Parlamant an Enez, an Tinvaal (saozneg: Tynwald), pa vez lennet al lezennoù nevez-votet e saozneg hag e manaveg.
[kemmañ] Ar yezh skrivet
N’eus roud skrivet ebet eus ar manaveg a-raok ar XVIIvet kantved. Skridoù relijiel evel ar Bibl a voe troet e manaveg er XVIIvet hag en XVIIIvet kantved. An testennoù zo bet embannet abaoe zo skridoù relijiel ha kanaouennoù dreist-holl.
Gwall zisheñvel eo doare-skrivañ ar manaveg diouzh hini an iwerzhoneg pe hini gouezeleg Bro-Skos. Bez ez eo un doare levezonet gant boazioù skrivañ ar saozneg.
[kemmañ] Skouerioù gerioù e manaveg
| Manaveg | Gouezeleg Skos | Iwerzhoneg | Saozneg | Brezhoneg |
| Moghrey mie | Madainn mhath | Maidin mhaith, Dia duit ar maidin | Good morning | Demat (da vintin) |
| Fastyr mie | Feasgar math | Dia duit | Good afternoon | Demat (goude merenn) |
| Slane lhiu | Beannachd leibh | Slán leat | Goodbye | Kenavo |
| Gura mie eu | Tapadh leibh | Go raibh maith agat | Thank you | Trugarez |
| baatey | bàta | bád | boat | bag |
| barroose | bus | bus | bus | bus, karr-boutin |
| blaa | blàth | bláth | flower | bleunienn |
| booa | bò | bó | cow | buoc'h |
| cabbyl | each | capall, beathach, each | horse | marc'h, jao |
| cashtal | caisteal | caisleán, caisteall | castle | kastell |
| creg | creag, carraig | carraig | rock | roc'h |
| eeast | iasg | iasc | fish | pesk |
| ellan | eilean | oileán | island | enez |
| gleashtan | càr | carr, gluaisteán | car | karr-tan |
| kayt | cat | cat | cat | kazh |
| moddey | cù, madadh | madadh, madra | dog | ki |
| shap | bùth | siopa | shop | stal |
| thie | taigh | teach | house | ti |
| eean | eun | éan | bird | evn, lapous |
| jees | dithis | dís, beirt | pair | daou (zen) |
[kemmañ] An niveroù e manaveg
| Manaveg | Gouezeleg Skos | Iwerzhoneg | Brezhoneg | |
| 1 | un / nane | aon | aon | unan |
| 2 | daa / jees | dà | dhá / a dó | daou |
| 3 | tree | trì | trí | tri |
| 4 | kiare | a ceathair / ceithir | a ceathair / ceithre | pevar |
| 5 | queig | còig | cúig | pemp |
| 6 | shey | sia | sé | c'hwec'h |
| 7 | shiaght | seachd | seacht | seizh |
| 8 | hoght | ochd | ocht | eizh |
| 9 | nuy | naoidh | naoi | nav |
| 10 | jeih | deich | deich | dek |
| 11 | nane jeig | aon deug | aon déag | unnek |
| 12 | daa yeig | dà... d(h)eug / a dhà dheug | dhá... d(h)éag / a dó dhéag | daouzek |
[kemmañ] Levrlennadurezh
- Arzel Even, Istor ar Yezhoù Keltiek, Hor Yezh
- Tadhg O hIfearnáin, L'île de Man, Skol-Uhel ar Vro
- Padrig ar Besko, Dornleor Manaveg, Emgleo Breiz
[kemmañ] Liammoù diavaez
- evit klevet manaveg [1]
