Nekazaritza
Wikipedia(e)tik
Nekazaritza lehen sektore ekonomikoaren jarduera da, landa inguruetan emandakoa gehienbat. Lurra landuz bertatik produktuak, barazkiak eta fruituak, lortzen diztuzte nekazari edo laborariek. Herrialde baten ekonomiaren oinarria da eta gainera berorren aberasgarri.
Badago biziraupenerako nekazaritza, non nekazariak berarentzat eta bere familiarentzat nahikoa den janaria lortzen duen; eta baita, nekazaritza industriala ere, non nekazariak hazten dituen landareek irabazi ekonomikoak emateko nahikoak diren.
Askotan, oso lotuta dago abeltzaintzarekin, Euskal Herriaren kasuan baserriaren inguruan tipikoki.
Eduki-taula |
[aldatu] Aspaldiko nekazaritza
[aldatu] Nekazaritza teknikak
- Nekazaritza intensiboa:
- Nekazaritza estensiboa:
Horietaz aparte, beste era batera ere sailkatu daiteke nekazaritza:
- Lehorrekoa: euri urez edo akuiferoetako urez balikatuta, nekazariak, landareak ureztatzen ez dituenean, berauek naturatik jasotzen dutelako.
- Ureztatua: nekazariek landareak ureztatzen dituzte landareok ur nahikorik lortu ezin dutelako, edo lorturikoa baino gehiago behar dutelako.
[aldatu] Gaur egun
Baserri exodoa eman zenetik, lehen sektore ekonomikoak indarra galdu du, bigarrenaren eta hirugarrenaren aldean.
Nekazaritza biologikoa edo naturala edo nekazaritza transgenikoa edo ADN aldatutako landareetatik lortutako jakiak bereizten dira.
- Hiru teknika ezberdin bereizten dira nekazaritzan:
Aldaxkak: Landare baten (geranioaren) zurtoin zati bat moztu eta lurrean landatu. Belaunketa: Estoloiak duten landareekin egiten da (marrubi landarea), gizakiak estoloia makurtzen du lurrerantz eta bertan sartzen du gero hau sustraitzeko. Txertaketa: Teknika hau espezie bateko adar bat beste espezie bateko zurtoinean txertatzean datza. Oso erabilia da fruta arboletan , hauen ezaugarriak (zaporea, gogortasuna...) nahasteko.
[aldatu] Elkarteak
- EHNE: Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna.
