Agricultura
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Agricultura é a arte ou proceso de usar o solo para o cultivo de plantas co obxectivo de obter alimentos, fibras, enerxía e materia prima para roupas, construcións, medicamentos, ferramentas e incluso para contemplación estética.
A quen traballa na agricultura chámaselle agricultor.
Índice |
[editar] Etimoloxía
O prefixo agro ten orixe no nome latino agru que significa "terra cultivada ou cultivable; campo" (zona rural ou non urbana).
[editar] Historia
Supostamente, hai arredor de 10.000 anos, no período do Neolítico ou período da pedra puída, algúns membros dos pobos cazadores-recolectores notaron que algúns dos grans que recollían da natureza para a súa alimentación, podíanse enterrar, isto é, "plantar" a fin de producir novas plantas iguais ás que os orixinaran. Como esa práctica permitiu o aumento da oferta de alimento desas persoas, as plantas comezaron a se cultivar moi próximas unha das outras, para produciren froitos, que se recollían facilmente ao maduraren, o que permitía unha maior produtividade das plantas cultivadas en relación ao seu hábitat natural). Con iso evitaban, as frecuentes e perigosas buscas á procura de alimentos. Co tempo, as persoas foron seleccionando os mellores grans salvaxes, aqueles que posuían as características que máis interesaban aos primeiros agricultores, tales como: tamaño, cantidade producida, sabor, etc. Así surxiu o cultivo das primeiras plantas domesticadas, entre as cales se inclúe o trigo e maila cebada.
O comezo das actividades agrícolas marca o comezo do período neolítico, posterior ao período da pedra lascada. Como é anterior á historia escrita, os inicios da agricultura son escuros, mais admítese que xurdiu independentemente en diferentes lugares do mundo, probabelmente nos vales e bacías fluviais habitados por antigas civilizacións. Durante o período neolítico as principais áreas agrícolas estaban localizadas nos vales dos ríos Nilo (Exipto), Tigre e Eufrates (Mesopotamia, actualmente coñecida como Irán e Iraq), Amarelo e Azul (China). Hai rexistros de cultivos en polo menos tres rexións diferentes do mundo en épocas distintas: Mesopotamia (posibelmente pola cultura Natufiana), América Central (polas culturas precolombinas) e nas cuncas hidrográficas da China e da India.
Ben as mudanzas no clima ou ben o desenvolvemento da tecnoloxía humana puideron ser as razóns iniciais que levaron á descuberta da agricultura. A agricultura permite a existencia de aglomerados humanos con moita maior densidade de poboación que os que poden ser soportados pola caza e recolleita. Houbo unha transición gradual na cal a economía de caza e recolleita coexistiu coa economía agrícola: algúns cultivos plantábanse deliberadamente e outros alimentos obtíñanse da natureza
A importancia da práctica da agricultura na historia do home foi fundamental en canto aos grupos que iniciaron esta práctica como súa maior fonte de subsistencia, forzáronse a se fixar no territorio para agardar pola colleita (e gardala logo), ao contrario dos que continuaron nómades.
Con isto, o grupo que se fixou na terra enfrontouse a novos problemas, que resultaron en novas solucións e tecnoloxías, e por tanto culturas. Exemplo disto é a arquitectura, que se iniciou para suplir as necesidades de vivenda e máis doutras construcións de carácter permanente.
Esa hipótese aplícase á gandería, ou sexa, a domesticación de animais como cans e ovellas. Supostamente, os cans deriváronse por selección xenética de crías de cans salvaxes que vivían arredor dos campamentos humanos, alimentándose de restos de carcasas deixadas como refugallos polos cazadores. Presumibelmente, os seres humanos recoñeceron certa utilidade neses animais, pois daban aviso da presenza doutros animais salvaxes máis perigosos (como os lobos e os grandes felinos). Finalmente, algunhas crías foron retiradas dos seus tobos, despois da morte das súas nais. Esas crías leváronse aos campamentos humanos e criáronse xunta das persoas. Co pasar do tempo, houbo unha selección dos animais máis mansos. Isto levou finalmente á criación de novas especies, como os cans domésticos, e máis os correspondentes domésticos de ovellas e bovinos salvaxes.
Alén de alimentos para uso dos seres humanos e dos seus animais, a agricultura produce mercadorías tan diferentes como flores e plantas ornamentais, fertilizantes orgánicos, produtos químicos industriais (látex e etanol), fibras (algodón, liño e cáñamo), combustibles (madeira para leña, etanol, metanol, biodiesel). A electricidade pódese tamén xerar de gas de metano de refugallos animais ou da queima da madeira producida especialmente para biomasa (a través do cultivo de árbores que medran axiña, como certas especies de eucaliptos).
Do punto de vista técnico e científico, a evolución da agricultura divídese en tres etapas principais: agricultura antiga, agricultura moderna e agricultura contemporánea.
[editar] Política agrícola
Política agrícola enfócase nas metas e métodos de produción da agricultura. A este nivel, estas metas inclúen, entre outros:
- hixiene alimenticia: a busca de que a produción de alimentos estean libres de contaminacións de calquera natureza.
- seguranza alimenticia: a busca que a cantidade de alimento producida estea de acordo coa cantidade para suplir necesidades da poboación.
- calidade alimenticia: a busca de que os alimentos producidos teñan sempre unha calidade coñecida.
A agricultura de subsistencia é aquela que produce alimento suficiente para as necesidades do agricultor e da súa familia. A agricultura comercial refírese a produción de plantas e animais que son demandados no mercado.
A agricultura é unha arte práctica no senso de que o estudo científico destas disciplinas coñécese como Ciencias Agrícolas (ou Agronomía).
No Occidente, é cada vez maior o uso na Agricultura de procesos técnicos avanzados deseñados para economizar traballo a través de sistemas de produción que usan máquinas caras e complexas. O obxectivo é producir máis eficientemente, diminuíndo o custo unitario e así aumentar os rendementos financeiros dos produtores.
Non obstante, hai unha concienciación da opinión pública da necesidade de métodos alternativos de produción (como a agricultura orgánica e a permacultura), evitando os problemas da contaminación das augas superficiais con residuos de fertilizantes e pesticidas (herbicidas, insecticidas e funxicidas), a alteración xenética de plantas e animais, a erosión do solo, a destrución de hábitats (coa conseguinte extinción de especies animais, vexetais e de microorganismos), etc.
[editar] Métodos usados en Agricultura
- Arado
- Irrigación
- Fertilizantes
- Rotación de cultivos
- Eliminación de herbas daniñas
- Selección xenética
- Cercas
- Rozas ou "Queimadas"
[editar] Plantas domésticas
A selección xenética das plantas fíxose inicialmente co obxectivo de aumentar a produtividade e mellorar o sabor e valor nutricional. Máis recentemente, úsanse técnicas como a enxeñaría xenética para modificar os aspectos constitutivos das plantas naturais. Os cultivos principais son trigo, millo, arroz, soia, sorgo e o milleto.
Vexa tamén:
- Lista de árbores
- Lista de herbas aromáticas
- Lista de hortalizas
- Lista de plantas domésticas
- Lista de plantas ornamentais
- Lista de plantas medicinais
[editar] Animais domésticos
- Os animais domésticos usados comunmente na agricultura inclúen bovinos e búfalos para a produción de carne e leite, aves para a produción de ovos, cabalos para a produción de traballo, deporte e lecer, coellos, ovellas, caprinos, porcinos, abellas para a produción do mel e verme da seda para a produción de seda.
[editar] Acuicultura
Certos peixes (robalizas, rodaballos, etc), camaróns, mariscos (mexillóns, ostras, etc) e algas tamén se poden producir en acuicultura, unha especie de "agricultura" practicada en lagos e mares.
[editar] Problemas ambientais
- Lixiviación de nitróxeno a ríos e lagos.
- Efectos nocivos de herbicidas, funxicidas, pesticidas e outros biocidas para o medio ambiente.
- Conversión de ecosistemas naturais en terra arable.
- Erosión
- Herbas daniñas, Animais salvaxes e Plantas salvaxes
[editar] Vexa tamén
- Agricultura de Galicia
- Lista de animais domésticos
- Agricultura biolóxica
- Permacultura
- Plantas ornamentais
- Agricultura ecolóxica
- Agricultura de precisión
- Revolución verde
- Hidroponia
- Política agrícola común da UE
- Subsidios agrícolas