Stanisław Bobrowski
Z Wikipedii
Stanisław Bobrowski (ur. 6 kwietnia 1896 w Okocimiu - zm. 10 lipca 1990 w Toronto) – polski dowódca wojskowy, pułkownik i generał brygady, żołnierz Armii Hallera i uczestnik kampanii wrześniowej w trakcie II wojny światowej.
Spis treści |
[edytuj] Nota biograficzna
[edytuj] Młodość
Urodził się 6 kwietnia 1896 roku w Okocimiu koło Brzeska w województwie małopolskim. Tam spędził dzieciństwo i uczęszczał do szkoły podstawowej. Następnie rozpoczął naukę w gimnazjum klasycznym w Nowym Targu, którą kontynuował w Tarnowie, później w Krakowie i ukończył ją w 1915 w Wiedniu zdaniem matury.
[edytuj] I wojna światowa
W tym samym roku został powołany do armii austro-węgierskiej i wcielony do tarnowskiego 57 pułku piechoty, jako „jednoroczny ochotnik”. Podstawowe przeszkolenie wojskowe przeszedł w Přerovie w Czechach, a następnie został skierowany do szkoły oficerskiej, którą ukończył 24 lutego 1916. Wraz z pododdziałami 57 pp trafił na front włoski. W lipcu 1916 roku został mianowany Kadett-Aspiranem (chorążym) i objął dowództwo plutonu piechoty. Walczył na odcinkach frontu w Tyrolu, Karyntii, Izonzo i Bainsizza. Brał udział w ofensywie w Tyrolu i nad Izonzo oraz zdobyciu wzgórz Ortigara i Lepozze. Po ukończeniu kursu karabinów maszynowych w Lissa pod Pragą, w lutym 1917, został mianowany dowódcą kompanii karabinów maszynowych.
W dniu 27 września 1917 trafił do niewoli włoskiej. Początkowo przebywał w obozie jenieckim w Cassino, a następnie w obozie dla jeńców narodowości polskiej w Santa Maria Capua Vetere pod Neapolem, gdzie działał przy tworzeniu polskich jednostek wojskowych mających walczyć przy armii włoskiej. Do Armii Polskiej wstąpił 5 listopada 1918 i po odbyciu kursu w szkole oficerskiej pełnił funkcję adiutanta 2 batalionu 1 pułku piechoty im. Dąbrowskiego.
W grudniu 1918 trafił do Francji, gdzie został przydzielony do 2 pułku strzelców polskich w składzie 1 Dywizji Strzelców Polskich, najpierw jako dowódca plutonu piechoty, a następnie plutonu saperów.
[edytuj] Wojna polsko-rosyjska 1920 roku
W kwietniu 1919, wraz z Armią Hallera wrócił do Polski. Od 3 maja 1919 brał udział w walkach na wschodzie, w ofensywie kijowskiej, a następnie wojnie polsko-rosyjskiej 1920 roku jako dowódca plutonu saperów oraz adiutant 2 psp (44 pułku strzelców kresowych).
Uczestniczył w walkach pod Łuckiem, Równem, Połonnem, Miropolem, Holendrami, Ostrogiem, Krzemieńcem, Górynką, Biłką Szlachecką, Krasnem, Wolicą Śniatycką, Tyszowcami i Zwiahelem.
[edytuj] Lata międzywojenne
Po wojnie pozostał w Wojsku Polskim. W 1922 objął dowództwo 1 batalionu 44 psk, a następnie został przeniesiony do sztabu 13 DP, jako oficer sztabowy. 9 marca 1924 został przydzielony do II Oddziału Sztabu Generalnego. Początkowo pełnił tam funkcję szefa wydziału „Zachód” wywiadu, a następnie zastępcy szefa kontrwywiadu armii i szefa Referatu Informacyjnego DOK I Warszawa.
W czasie wydarzeń majowych w 1926 stanął po stronie rządu i prezydenta Wojciechowskiego. Po zamachu został zwolniony z zajmowanego stanowiska i przeniesiony do 44 psk w Równem na stanowisko dowódcy kompanii. W 1929 objął funkcję dowódcy 2 batalionu 44 psk.
Od 1930 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojskowej w Warszawie, którą ukończył w dwa lata później z siedemnastą lokatą na 120 studiujących oficerów. Po odbyciu stażu sztabowego w DOK IV Łódź, został przeniesiony do 45 pp, gdzie pełnił funkcję zastępcy dowódcy pułku. W 1935 roku został oddelegowany do sztabu DOK X Przemyśl, a następnie objął stanowisko szefa sztabu 27 DP w Kowlu, które piastował do 1939 roku.
[edytuj] Wojna obronna
W wojnie obronnej przeszedł, wraz z 27 DP, szlak bojowy od Borów Tucholskich do Lasek pod Warszawą. Brał udział w walkach na przedmościu bydgoskim, pod Aleksandrowem Kujawskim, w okolicach Włocławka, w bitwie nad Bzurą i w Puszczy Kampinoskiej. Do niewoli dostał się 20 września 1939 pod Laskami. Początkowo przebywał w obozie jenieckim w Hohnstein koło Drezna, a po jego likwidacji w obozach w Arnswalde, Gross Born i Dössel. We wszystkich obozach z narażeniem życia chronił polskich oficerów pochodzenia żydowskiego oraz prowadził tajne kursy wojskowe, szczególnie zakazane przez władze niemieckie.
[edytuj] Lata powojenne
Z niewoli został uwolniony 1 kwietnia 1945 przez oddziały amerykańskie. Po uwolnieniu pełnił funkcję komendanta obozu w Wetzlar, a następnie dowódcy garnizonu i łącznika 9 Armii amerykańskiej. Po nieudanej próbie dołączenia do oddziałów 2 Korpusu Polskiego w Ankonie we Włoszech, powrócił do Niemiec, gdzie spotkał się z rodziną, która przyjechała z Polski.
W 1948 wyemigrował do Kanady i zamieszkał w Toronto. Od 1950 roku działał aktywnie w Kongresie Polonii Kanadyjskiej oraz współpracował z Kongresem Polonii Amerykańskiej. Równocześnie został dożywotnim członkiem dwóch placówek kombatanckich: Placówki 114 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Toronto oraz Placówki 346 Canadian Legion i ściśle współpracował z Placówką 206 SWAP w Miami. W 1972 roku został awansowany do stopnia generała brygady i mianowany delegatem Ministra Obrony Narodowej i Głównego Inspektora Sił Zbrojnych na Kanadę. Po śmierci prezydenta Augusta Zaleskiego związał się z prezydentem Juliuszem Nowina Sokolnickim, w którego rządzie przez kilka lat pełnił obowiązki ministra ds. weteranów. W uznaniu zasług mianowany został kanclerzem kapituły orderu Polonia Restituta oraz awansowany kolejno do stopnia generała dywizji i generała broni. Tych dwóch ostatnich nominacji, w związku z napiętymi stosunkami jakie łączyły go z obozem prezydenta Sokolnickiego w końcu lat 80. XX w., Stanisław Bobrowski nigdy osobiście nie uznał.
W ciągu swego pobytu w Kanadzie prowadził bogatą korespondencję m.in. z Senatem Stanów Zjednoczonych Ameryki, rządem kanadyjskim, premierem Izraela M. Beginem, papieżem Janem Pawłem II, kardynałem S. Wyszyńskim i NSZZ Solidarność.
Jego memoriały dotyczące wojny w Wietnamie, konfliktu na Bliskim Wschodzie, ekonomii światowej i udziału Kanady w strukturach NATO i NORAD, znalazły uznanie w kręgach cywilnych i wojskowych USA i Kanady. W 1984 roku został mianowany honorowym admirałem floty stanu Nebraska.
Zmarł w Toronto 10 lipca 1990 roku w wieku 94 lat. 24 marca 1923 zawarł związek małżeński z Jadwigą Rutkowską.
[edytuj] Publikacje
Stanisław Bobrowski jest autorem kilkudziesięciu artykułów opublikowanych w prasie polskiej, amerykańskiej i kanadyjskiej.
[edytuj] Awanse
- chorąży (Kadett-Aspirant) - lipiec 1916
- podporucznik - luty 1917
- porucznik - czerwiec 1919
- kapitan - 1922
- major - 1929
- podpułkownik - 1936
- generał brygady - 1972
- generał dywizji, generał broni - lata 80. XX w. - awansów nie przyjął
[edytuj] Ważniejsze medale i odznaczenia
w armii austro-węgierskiej: Karl-Truppen-Kreuz, Signum Laudis (brązowy i srebrny)
w Armii Polskiej we Francji: francuski Medal Commemorative de la Grande Guerre, francuski Medal Interalliee, serbski Order Orła Białego V kl.
w Wojsku Polskim: Virtuti Militari V kl., Krzyż Walecznych (czterokrotnie), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal za wojnę 1918 – 21, Medal Dziesięciolecia Niepodległości, Medal za długoletnią służbę (srebrny)
na emigracji: Virtuti Militari II kl., Virtuti Militari IV kl., Order Orła Białego, Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Medal za wojnę 1939 – 45, francuski Krzyż Kombatancki, francuski Krzyż Zwycięstwa
