Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich
Z Wikipedii
Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich | |
Historia | |
Państwo | Polska |
Sformowanie | 1940 |
Rozformowanie | 1940 |
Dowódcy | |
Pierwszy | gen. bryg. Zygmunt Szyszko-Bohusz |
Działania zbrojne | |
bitwa o Narwik, kampania francuska | |
Organizacja | |
Podporządkowanie | Posiłkowy Korpus Interwencyjny (francuski) |
Rodzaj wojsk | piechota górska |
Rodzaj sił zbrojnych | wojska lądowe |
Skład | patrz tekst |
Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich – wielka jednostka piechoty górskiej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w 1940 r.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Utworzona we Francji na podstawie umów międzysojuszniczych z 4 stycznia 1940. Decyzja o jej utworzeniu zapadła na odprawie u Naczelnego Wodza Wojska Polskiego w dniu 15 stycznia 1940 roku i miała ona wejść w skład francuskiego Posiłkowego Korpusu Ekspedycyjnego. Korpusu ten miał wziąć udział w wojnie zimowej po stronie Finlandii. Skład ostateczny brygady ustalono w dniu 14 lutego 1940 roku, a w jej skład weszły trzy bataliony wydzielone z 1 Dywizji Grenadierów i jednego z 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Zorganizowana na wzór francuskiej brygady strzelców alpejskich. Wyposażona w całości w sprzęt francuski zakupiony ze zwrotnych kredytów przyznanych Polsce jeszcze przed wybuchem wojny, liczyła około 5000 żołnierzy i oficerów.
Początkowo przeznaczona do pomocy Finlandii walczącej przeciw agresji Związku Sowieckiego. Wskutek zaprzestania działań wojennych i zakończenia wojny zimowej wysłana 8 maja 1940 do Norwegii, gdzie wzięła udział w bitwie o Narwik.
Na skutek sytuacji we Francji 8 czerwca wycofana z walk i przetransportowana do Bretanii, gdzie wzięła udział w ciężkich walkach przeciwko przeważającym siłom niemieckim. W ich wyniku brygada uległa rozproszeniu. Części żołnierzy udało się przedostać do Wielkiej Brytanii bezpośrednio lub przez Hiszpanię. Inni zasilili szeregi francuskiego ruchu oporu.
Z żołnierzy, którzy przedostali się do Wielkiej Brytanii, powstał Batalion Strzelców Podhalańskich, który wszedł w skład 1 Dywizji Pancernej. W dniu 21 lipca 1940 roku Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski udekorował sztandar Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich Orderem Virtuti Militari V klasy.
[edytuj] Obsada personalna Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich
[edytuj] Dowództwo
- dowódca brygady - płk/gen. bryg. Zygmunt Szyszko-Bohusz
- szef sztabu - ppłk dypl. Wacław Kamionko
- szef Oddziału II (informacyjno-wywiadowczego) - mjr Tadeusz Nowiński
- szef Oddziału III (taktyczno-operacyjnego) - mjr Felicjan Majorkiewicz
- dowódca łączności - mjr Józef Morkowski
- dowódca kompanii sztabowej brygady - rtm. Ludwik Kwiatkowski (początkowo rtm. Edmund Zieliński)
[edytuj] 1. półbrygada
- dowódca 1 .półbrygady - płk dypl. Benedykt Chlusewicz
- szef sztabu 1. półbrygady - mjr dypl. Fryderyk Langer
- dowódca kompanii sztabowej 1 półbrygady - kpt. Albin Nowobilski
- dowódca 1. kompanii broni towarzyszącej - kpt. Antoni Tomaszewski
- dowódca 1. batalionu - mjr dypl. Wacław Kobyliński
- dowódca 1. kompanii strzeleckiej - por. Roman Utnicki (początkowo kpt. Stanisław Nowicki)
- dowódca 2. kompanii strzeleckiej - por. Leonard Królak (początkowo kpt. Oktawiusz Jastrzębski)
- dowódca 3. kompanii strzeleckiej - kpt. Jan Bogusławski
- dowódca 1. kompanii ciężkich karabinów maszynowych - kpt. Tadeusz Schmidt
- dowódca kompanii gospodarczej - kpt. Adam Będzikowski (początkowo por. Stanisław Skałuba)
- dowódca 2. batalionu - ppłk dypl. Władysław Dec
- dowódca 1. kompanii strzeleckiej - kpt. Piotr Laurentowski
- dowódca 2. kompanii strzeleckiej - kpt. Andrzej Stańczyk
- dowódca 3. kompanii strzeleckiej - rtm. Stefan Zamoyski
- dowódca 2. kompanii ciężkich karabinów maszynowych - kpt. Aleksander Moreń
- dowódca kompanii gospodarczej - kpt. Jerzy Lüdtke
[edytuj] 2. półbrygada
- dowódca 2. półbrygady - płk Józef Kobyłecki
- szef sztabu 2. półbrygady - mjr dypl. Ignacy Włostowski
- dowódca kompanii sztabowej - rtm. Józef Jagielski
- dowódca 2. kompanii broni towarzyszącej - kpt. Kazimierz Szternal
- dowódca 3. batalionu - ppłk Michał Maćkowski
- dowódca 1. kompanii strzeleckiej - kpt. Czesław Śledziak
- dowódca 2. kompanii strzeleckiej - kpt. Konrad Stępień
- dowódca 3. kompanii strzeleckiej - kpt. Leon Pacek
- dowódca 3. kompanii ciężkich karabinów maszynowych - kpt. Leszek Lrzywda
- dowódca kompanii gospodarczej - kpt. Eustachy Idzikowski
- dowódca 4. batalionu - mjr Arnold Jaskowski
- dowódca 1. kompanii strzeleckiej - kpt. Kazimierz Sulatycki
- dowódca 2. kompanii strzeleckiej - kpt. Bolesław Kudelski
- dowódca 3. kompanii strzeleckiej - kpt. Konrad Ambroziak
- dowódca 4. kompanii ciężkich karabinów maszynowych - por. Jan Serafin
- dowódca kompanii gospodarczej - kpt. Władysław Witrylak
[edytuj] Tradycje
Jednostka wpisywała się w ciąg tradycji polskich jednostek górskich:
- Drużyny Podhalańskie (1913)
- pułki strzelców podhalańskich
- Dywizja Górska gen. Galicy (1920)
- 21 Dywizja Piechoty Górskiej (do 1939)
- 22 Dywizja Piechoty Górskiej (do 1939)
Do tradycji górskich nawiązywały Batalion Strzelców Podhalańskich 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka oraz pułki strzelców podhalańskich Armii Krajowej.
- Obecnie kontynuatorką tradycji Brygady jest utworzona w 1993 21 Brygada Strzelców Podhalańskich.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Bibliografia
- Felicjan Majorkiewicz Narwik wyd. MON Warszawa 1957
[edytuj] Zobacz też
Dywizje: 1DG • 2 DSP • 3 DP • 3 DSK • 4 DP(F) • 4 DP • 5 KDP • 5 WDP • 6 LDP • 7 DP • 8 DP • 9 DP • 10 DP • 11 DP
Brygady: 1 BS • 2 BS • 3 BS • 3 KBS • 4 KBS • 5 KBS • 7 KBS • 7 BS • 8 KBS • BSz • 1 BSpad • SBSK • SBSPodh • 1BGr • 2BSP • 8 BP • 4 BP • 5 BP • 6 BP • 1 BSK • 2 BSK • 3 BSK • 16 BP
Pułki: 1 pgren • 2 pgren • 3 pgren • 4 psp • 5 psp • 6 psp • 13 pp • 14 pp • 15 pp • 16 pp • 17 pp • 18 pp • 18 pp • 20 pp • 21 pp • 23 pp • 24 pp • 25 pp • 26 pp • 27 pp • 28 pp
Polskie Siły Zbrojne w ZSRR * Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie * Armia Polska na Wschodzie
Artyleria w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie * Broń pancerna PSZ na Zachodzie * Polskie Siły Powietrzne we Francji * Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii
Baza Armii Polskiej na Wschodzie * 1 Korpus Polski * 2 Korpus Polski * 3 Korpus Polski
Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia * Stowarzyszenie Polskich Kombatantów * Instytut im. gen. Sikorskiego