Kolbuszowa
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°15' N 21°46' E
Kolbuszowa | |||||
|
|||||
Województwo | podkarpackie | ||||
Powiat | kolbuszowski | ||||
Gmina - rodzaj |
Kolbuszowa miejsko-wiejska |
||||
Prawa miejskie | 1700 | ||||
Burmistrz | Jan Zuba | ||||
Powierzchnia | 7,94 km² | ||||
Położenie | 50° 15' N 21° 46' E |
||||
Liczba mieszkańców (2007) - liczba ludności - gęstość |
9 171 1133,7 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
17 | ||||
Kod pocztowy | 36-100 | ||||
Tablice rejestracyjne | RKL | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
TERC10 (TERYT) |
3182406024 | ||||
Miasta partnerskie | Ploermel Apensen Cobh |
||||
Urząd miejski3
ul. Obrońców Pokoju 2136-100 Kolbuszowa tel. 17 227-13-33; faks 17 227-29-39 |
|||||
Strona internetowa miasta |
Kolbuszowa – miasto w woj. podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, położone nad rzeką Nil, dopływem Przyrwy, na płaskowyżu Kotliny Sandomierskiej na skraju Puszczy Sandomierskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kolbuszowa. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. rzeszowskiego.
Według danych z 31 grudnia 2007, miasto miało 9 171 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Nazwa miejscowości pochodzi od jej właściciela Kolbusza. Pojawiła się po raz pierwszy w 1503 r. na miejsce dawnych Porąb Wielkich. Samo imię wiąże się z podstawą Kolba-kłucie.
Miasto lokowane zapewne przed 1683 r. – wspomina o tym dokument Józefa Karola Lubomirskiego regulujący zasady handlu. Przez miasto wiódł ważny szlak handlowy Sandomierz – Przemyśl. Kolbuszowa jako posiadłość Leliwitów Tarnowskich należała do powiatu sandomierskiego, natomiast przynależność kościelna to diecezja krakowska, zaś po 1786 r. należała do diecezji tarnowskiej. W okresie zaborów należała do cyrkułu rzeszowskiego, a od 1867 r. stała się miastem powiatowym.
9 września 1939 doszło do dwudniowej bitwy stoczonej przez jednostki Wojska Polskiego z nacierającymi oddziałami niemieckiej 2 dywizji pancernej. Działające na terenie Kolbuszowej i okolic oddziały AK i BCh przyczyniły się m.in. do ujawnienia tajemnicy broni rakietowej V-1 i V-2, które były testowane przez Niemców na pobliskim poligonie w Bliznie / Pustkowie. W lipcu 1944 do Kolbuszowej wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, przedtem jednak w ramach akcji "Burza" miejscowy oddział AK zaatakował wycofujące się wojska niemieckie – zginęło kilkudziesięciu partyzantów.
W 1964 r. doszło do uruchomienia odcinka linii kolejowej Rzeszów – Głogów Małopolski – Kolbuszowa, który w 1971 r. został przedłużony do Nowej Dęby i Tarnobrzega. Kolbuszowa zyskała wówczas połączenie kolejowe ze wszystkimi większymi ośrodkami miejskimi w Polsce łącznie z Warszawą. Było to uwieńczenie kilkudziesięciu lat starań, zapoczątkowanych jeszcze w czasach monarchii austro-węgierskiej.
1 stycznia 1999 Kolbuszowa ponownie stała się stolicą powiatu kolbuszowskiego.
[edytuj] Historia Żydów w Kolbuszowej
Pierwsi Żydzi osiedlali się tutaj w XVII w. Trudnili się wówczas handlem, rzemiosłem i wyszynkiem. W 1736 r. istniał już kahał z bóżnicą i mykwą, później powstały szkoła i szpital. W połowie XVIII w. Żydzi stanowili już połowę mieszkańców miasta. W 1866 r. miasto przyjęło wyjątkowy herb – z krzyżem greckim, gwiazdą Dawida i splecionymi w uścisku dłońmi.
We wrześniu 1941 Niemcy utworzyli tutaj getto, zamykając w nim 2,5 tys. osób. We wrześniu 1942 wszystkich wywieźli do getta w Rzeszowie.
[edytuj] Warto zobaczyć
- Park Etnograficzny – Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej funkcjonuje od roku 1978. Jest w nim eksponowane budownictwo Lasowiaków i Rzeszowiaków – grup etnograficznych zamieszkujących tereny środkowej i północnej części województwa podkarpackiego. Teren skansenu podzielono na dwa sektory. W każdym z nich odtwarza się tradycyjną zabudowę wsi z elementami charakterystycznymi dla danej grupy etnograficznej. Budownictwo Lasowiaków usytuowane jest w pn.-zach. części ekspozycji, a Rzeszowiaków w części pd.-wsch. Zagospodarowanie terenu oraz wyposażenie obiektów muzealnych daje obraz lasowiackiej i rzeszowskiej wsi z okresu XIX i początków XX w.
- Kościół Parafialny pw. Wszystkich Świętych.
- Cmentarz żydowski w Kolbuszowej – (Kirkut).
- Rynek – typowy małopolski ryneczek który można przykryć dłonią (wschodnia ściana została spalona podczas II wojny światowej) z plantami i zabytkową studnią pośrodku.
[edytuj] Gospodarka
- Przedsiębiorstwo Przemysłu Betonów SOLBET KOLBUSZOWA S.A.(dawniej PREFABET-KOLBUSZOWA S.A.)
- Zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego ORZECH sp. z o.o.
- Zakłady meblowe Welle-Kfm sp. z o.o.
- DREWKOL Firma Produkcyjno-Handlowo-Usługowa
- Przedsiębiorstwo handlowo-doradcze FIN S.A.
- Pakfol – producent folii i worków foliowych
- Przedsiębiorstwo handlowe Fin Sp. z o.o.
- Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe BASTER
[edytuj] Edukacja
Szkoły gimnazjalne
- Gimnazjum nr 1
- Gimnazjum nr 2
Szkoły ponadgimnazjalne
- Liceum Ogólnokształcące im. Janka Bytnara w Kolbuszowej
- Zespół Szkół Agrotechniczno-Ekonomicznych w Weryni koło Kolbuszowej
- Zespół Szkół Technicznych w Kolbuszowej
Szkoły policealne i wyższe
- Mielecka Szkoła Biznesu w Kolbuszowej
- Uniwersytet Rzeszowski – Zamiejscowy Wydział Biotechnologii
Szkoły muzyczne
- Państwowa Szkoła Muzyczna I st.
- Niepaństwowa Szkoła Muzyczna I st.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta: Kolbuszowa
Gminy miejsko-wiejskie: Kolbuszowa
Gminy wiejskie: Cmolas • Dzikowiec • Majdan Królewski • Niwiska • Raniżów