Jan Jerzy Karpiński
Z Wikipedii
| Jan Jerzy Karpiński | |
 |
|
| Urodzony | 12 kwietnia 1897 r. Piotrków Trybunalski |
| Zmarł | 16 listopada 1965 r. Warszawa |
 Galeria w Wikimedia Commons |
|
Jan Jerzy Karpiński (1896-1965) – polski przyrodnik, entomolog, pisarz, fotografik, pedagog.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
[1] Jan Jerzy Karpiński był synem Józefa i Juljanny (z domu Łebek) Karpińskich. Miał pięciu braci. Jednym z nich był lotnik i pisarz Stanisław Karpiński.
Do pierwszych siedmiu lat gimnazjum Jan Jerzy uczęszczał w Piotrkowie Trybunalskim, natomiast klasę ósmą kończył w gimnazjum w Kałudze (obecnie Rosja), gdzie zdał także maturę. W 1915 roku wstąpił do Instytutu Leśnego w Petersburgu. Podczas studiów poznał Annę Domaszewicz, która została później jego żoną. W roku 1918 otrzymał dyplom ukończenia studiów.
W 1919 roku rozpoczął pracę w administracji Lasów Państwowych. Po krótkim czasie awansował na stanowisko leśniczego, następnie nadleśniczego. Jednocześnie pełnił funkcję zastępcy kierownika i nauczyciela w Szkole dla Leśniczych w Zagórzu.
W roku 1922 urodziła mu się córka Teresa, w 1924 córka Zofia.
W 1928 roku Jan Jerzy Karpiński objął stanowisko kierownika nadleśnictwa Rezerwat, a następnie przyczynił się do przekształcenia go w Białowieski Park Narodowy.
W latach 1928-1939 utworzył w Białowieży bibliotekę naukową, laboratorium Parku Narodowego, laboratorium wspomagające hodowlę zwierząt chronionych oraz łowiectwo, a także Muzeum Przyrodniczo Leśne. Od roku 1929 kierował Szkołą dla Leśniczych w Białowieży.
Pracę doktorską Karpińskiego zatytułowaną Fauna korników Puszczy Białowieskiej na tle wytępujących w Puszczy drzewostanów opublikowano w roku 1933.
W 1935 Jan Jerzy Karpiński otrzymał tytuł Honorowego Obywatela gminy Białowieża.
Podczas II wojny światowej przebywał na Litwie. Do Polski powrócił w październiku 1944 roku i objął stanowisko dyrektora Parku Narodowego i kierownika filii Instytutu Leśnictwa w Białowieży.
Od roku 1952 Jan Jerzy Karpiński pracował w Warszawie jako samodzielny pracownik naukowy w Instytucie Badawczym Leśnictwa. W 1955 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1959 profesora zwyczajnego.
W 1961 roku jako pierwszy na świecie wyhodował w warunkach laboratoryjnych owocniki borowika.
Odznaczony został między innymi: Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie – przed i po II wojnie światowej), Medalem X-lecia Polski Ludowej.
Był członkiem Komitetu Nauk Leśnych Polskiej Akademii Nauk, Rady Naukowo-Technicznej przy Ministrze Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Polskiego Towarzystwa Entomologicznego. Nigdy nie wstąpił do partii.
Jan Jerzy Karpiński zmarł 16 listopada 1965 roku w Warszawie. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim.
[edytuj] Twórczość
Jan Jerzy Karpiński jest autorem ponad 170 opracowań naukowych, w większości poświęconych entomologii.
Pisywał do czasopism: Chrońmy Przyrodę Ojczystą, Echa Leśne, Hasło Ogrodniczo-Rolnicze, Kalendarz Leśny, Kosmos, Las Polski, Polskie Pismo Entomologiczne, Niwa Leśna, Orka, Pszczelarstwo, Rocznik Ochrony Przyrody, Roczniki Nauk Rolniczych i Leśnych, Sylwan, Życie Warszawy.
Poza tym napisał wiele książek poświęconych przyrodzie, w tym opowiadania dla dzieci i młodzieży.
Przez całe życie pasjonował się fotografią. Większość swoich książek ilustrował własnymi pracami fotograficznymi oraz rysunkowymi.
[edytuj] Bibliografia
- Białowieża (1947)
- Korniki ziem Polski (współautor – Konstanty Strawiński) (1948)
- Materiały do bioekologii Puszczy Białowieskiej (1949)
- Puszcza Białowieska (1953)
- Puszcza opowiada (1953)
- Nowa teoria rozwoju owadów (1954)
- O naszych zwierzętach chronionych (1954)
- Nietoperze (1955)
- W prastarej Puszczy (1955)
- Wycieczka do Puszczy (1955)
- Dwa przełomy (współautor – Tadeusz Szczęsny) (1957)
- Dzieci słońca i dzieci mroku (1957)
- W Pieninach (1957)
- Do Łysogór! (1959)
- Jeż i s-ka (1959)
- W krainie dziwów Jean Henri Fabre'a (1959)
- Taaakie dziwy (1960)
- Białowieski Park Narodowy (1961)
- Malowane liście (1961)
- W Dolinie Orlich Gniazd (1962)
- Puszcza Białowieska (1965)
- Z puszcz i lasów (1965)
