Gustaw Flaubert

Z Wikipedii

Gustave Flaubert

Na portrecie autorstwa Eugène Giraud

Gustave Flaubert, Gustaw Flaubert (ur. 12 grudnia 1821 w Rouen, zm. 8 maja 1880 w Croisset) - powieściopisarz francuski.

[edytuj] Młodość

Był drugim dzieckiem Achille'a-Cléophasa Flauberta (1784-1846), chirurga praktykującego w Rouen, i jego żony, Anny Justyny, z domu Fleuriot. Swoje pierwsze kroki jako pisarz zaczął stawiać w bardzo wczesnym dzieciństwie, wg niektórych źródeł już jako ośmiolatek. Wykształcenie zdobył w swoim rodzinnym mieście i nie opuścił go aż do roku 1840, kiedy to udał się do Paryża, by studiować prawo.

Studia w Paryżu traktował z dystansem; mówi się, iż był raczej biernym studentem aniżeli pasjonatem prawa. Pomimo iż był zniesmaczony miastem, zawarł w tym okresie jednak kilka znajomości, między innymi z Wiktorem Hugo. Pod koniec roku 1840, udał się w podróż po Pirenejach i Korsyce. W roku 1846, opuścił Paryż i ostatecznie porzucił studia prawnicze.

[edytuj] Twórczość

Zadebiutował dwoma utworami młodzieńczymi o treści erotycznej: "Les memories d'un fou" (1838) i "Novembre" (1842; przekład pol. W. Mitarskiego: "Listopad", 1920) -

Pierwszym dojrzałym dziełem Flauberta jest "Madame Bovary" (1857, przekład polski L. Kacz.: "Pani Bovary", 1878; nowy przekład Alfreda Iwieńskiego, 1914). Autor ukazał smutne dzieje bohaterki z nieubłaganie naturalistyczną wiernością, rozmyślnym chłodem i ściśle poprawnym językiem. Druga jego historyczno - archeologiczna powieść "Salammbô" (1862; przekład polski Natalii Dygasińskiej, 1876) przedstawia życie dawnej Kartaginy za czasów Hamilkara Barka. "L'education sentimentale" (1869) jest obrazem młodzieńczej miłości autora na tle towarzystwa francuskiego w latach 1840-1850. Dialog "Tentation de saint Antoine" (1874; przekład pol. Ant. Langego: "Kuszenie św. Antoniego", 1907) jest fantastycznym utworem filozoficznym i historyczno-kulturalnym. O wiele wyżej stoją pod względem artystycznym świetnie opracowane „Trois contes” (1877; przekład pol. Wacława Rogowicza: „Trzy opowieści”, 1929, w wyd. „Muzy”). Pośmiertnie, w roku 1881, wydano nieukończoną satyrę "Bouvard i Pécuchet", skierowana przeciw ludzkiej głupocie podejmującą m.in. problem pisarstwa historycznego. Pierwsze polskie wydanie w przekładzie Wacława Rogowicza - Warszawa PIW 1955. Flaubert pisał także nowele, wydane w Polsce pod wspólnym tytułem: Trzy opowieści. Nie obca mu była również twórczość dramatyczna, a najbardziej znanym utworem z tego zakresu jest Kandydat. Flauberta uważa się za pierwszego przedstawiciela naturalizmu. Wyznawca hasła "Sztuka dla sztuki", dążył do najwyższej doskonałości formy, przy możliwie największym obiektywizmie opisu. Był jednym z największych mistrzów literatury franc XIX. w. Ostatnie wydanie zbiorowe „Oeuvres complètes illustrées” (Edition du centenaire, (1921—1925), 15 t., w tym 4 t. „Correspondance”). Najważniejsze studia o Flaubercie: E. Faguet (IV. wyd. 1919), A. Thibaudet (1922). Jego „Education sentimentale” pt. „Szkoła serca” przeł. Tad. Jakubowicz (1931, z wstępem Jana Parandowskiego).