Comunautat Forala de Navarra

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Nafarroako Foru Komunitatea Comunidad Foral de Navarra

Devisa : (cap)
País	Espanha
Capitala	Pampalona
Superfícia - totala - % de l'Espanha	11^en reng 10 391 km² 2,2 %
Populacion - Totala (2003) - % de l'Espanha - Densitat	15^en reng 605 876 ab. 1,37 % 60,22 ab./km²
Gentilici - Castelhan - Euskera	navarro/a nafar
Estatut d'autonomia	16 de agòst de 1982
ISO 3166-2:ES	ES-NA
Sètis al Parlament	5 congressistas 5 senators
President	Miguel Sanz Sesma
Localizacion

Navarra (oficialament: la Comunautat Forala de Navarra; en basc: Nafarroa, Nafarroako Foru Komunitatea; en castelhan: Navarra, Comunidad Foral de Navarra) es una region istorica situada al nòrd de la Peninsula Iberica (Espanha) e una província tradicionala basca^[1]. Sa capitala es Pampalona.

Confronta Labord, la Bassa Navarra e Sola al nòrd, Aragon a l'èst, Guipuscoa e Alaba a l'oèst, e La Rioja al sud. Possedís un enclavament (Petilla d'Aragon) enrodat totalament per Aragon. Es compausada per 272 municipis e compta una populacion de 601 874 abitants (2006), que un tèrç viu dins la capitala, Pampalona (195 769 hab.) e la mitat dins son airal metropolitan (315 988 ab.).

Del punt de vista climatic, Navarra es una barreja d'influéncia montanhola dels Pirenèus e mediterranèa de la val d'Èbre; i a una diferéncia granda entre lo clima del nòrd (fòrça mai umid e amb precipitacions frequentas) e lo del sud (mai mediterranèu e amb temperaturas mai nautas e precipitacions mai esporadicas).

De dilatada istòria politica, l'organizacion juridica administrativa actuala se basa dins lo Melhorament dels Fòrs de 1982 que supausèt l'imbricacion juridica de la tradicion forala amb la constitucion espanhòla de 1978 a compdar de la disposicion adicionala d'aquesta darrièra. Es l'unic estatut d'autonomia que non se ditz pas atal, senon Lei de Reïntegracion e Melhorament del Fòrs de Navarra (en version redusida, Lei de Melhorament del Fòrs; atanben s'utiliza l'acronim LORAFNA).

Navarra èra una region agrària de desvolopament sòcioeconomic pichon mas es actualament una de las comunautats espanhòlas amb de màger riquesa relativa e benestar sòcioeconomic, al delà de participar del creissement de la val d'Èbre e la consolidacion de l'economia de servicis e de l'indústria a Pampalona. En fach, la taxa de caumatge enregistrat es, coma en Aragon, demest las mai baissas d'Espanha (7,41% en novembre de 2005, segon los critèris SISPE, e pròche al 5% segon l'Enquèsta de Poblacion Activa) e son PIB per cápita demest los mai nauts.

Lo territòri navarrés es aproximativament lo de la tribu dels vascons de l'Edat Antica. Navarra foguèt un reialme independent fins lo sègle XVI, e son istòria es fondamentala per compréner l'evolucion istorica d'Espanha e la pluralitat culturala de la societat navarresa actuala.

[Modificar] Ligams extèrnes

Govèrn de la Comunautat Forala de Navarra

[Modificar] Referéncias

↑ La totalitat de Navarra es revendicada pel nacionalisme independentista coma una part del Bascoat, mas lingüisticament a de zònas bascofònas (nòrd) e non bascofònas (sud)