Karlismo
Wikipedia(e)tik
Politika |
---|
Botereak |
Betearazlea | Legegilea | Judiziala |
Gobernu motak |
Monarkia | Errepublika | Anarkia |
Erregimen eta sistemak |
Parlamentarismoa | Presidentzialismoa | Demokrazia | Despotismoa | Diktadura | Absolutismoa | Autoritarismoa | Errejentzia |
Botere motak |
Aristokrazia | Autokrazia | Burokrazia | Kaudillismoa | Kazikismoa | Kleptokrazia | Koronelismoa |Korporatibismoa | Korporokrazia | Demagogia | Meritokrazia | Minarkia | Oklokrazia | Oligarkia | Plutokrazia | Soziokrazia | Teknokrazia | Teokrazia | Nepotismoa | Fisioloxismoa |
Estatu motak |
Hiri-estatua | Kolonia | Konfederazioa | Federazioa | Inperioa | Printzerria | Protektoratua | Erresuma | Errepublika |
Kontzeptuak |
Aktibismoa | Biltzarra | Ustelkeria | Doutrina | Estatua | Gobernua | Hegemonia | Ideologia | Legegintzaldia | Askatasuna | Nazioa | Alderdia | Aberria | Legebiltzarra | Subiranotasuna | Tirania | Herrialdea |
Prozesuak |
Hauteskundeak | Estatu-kolpea | Iraultza | Manifestazioa | Independentzia | Plebiszitua | Referenduma | Gaitzespena | Errepresioa | Lobby-a |
Banaketa administratiboa |
Kantonamendua | Autonomia erkidegoa | Aldundia | Udala | Estatua | Probintzia | Departamendua | Eskualdea | Barrutia |
Kargu eta postuak |
Kanzillerra | Sailburua | Zinegotzia | Diputatua | Diktadorea | Alkatea | Enperadorea | Ministroa | Prefektua | Presidentea | Lehen Ministroa | Erregea | Senataria |
Diziplinak |
Zientzia politikoa | Diplomazia | Filosofia politikoa | Historia politikoa | Metapolitika | Politika internazionala | Teoria politikoa | Geopolitika |
Ideologiak |
Ezker politikoa | Eskubi politikoa Karlismoa | Komunismoa | Faxismoa | Liberalismoa | Populismoa | Sozialdemokrazia | Sozialismoa | Kristau demokrazia |
Jokabideak |
Klientelismoa | Chauvinismoa | Kolektibismoa | Kolonialismoa | Kontserbadorismoa | Elitismoa | Inperialismoa | Neo-inperialismoa | Interbentzionismoa | Isolazionismoa | Nazionalismoa | Aurkakotasuna | Bakezaletasuna | Erradikalismoa | Separatismoa | Tradizionalismoa | Pluripartidarismoa | Bipartidarismoa | Unipartidarismoa Abstentzioa | Amnistia | Desobedientzia zibila | Disidentzia | Multikulturalismoa |
Karlismoa Espainian XIX. mendean sortutako mugimendu politiko legitimista antiliberal bat da. Espainiako tronuan Borboien dinastiaren lerro alternatibo bat defendatzen du. Bere sorreran, Antzinako Erregimenera itzultzea aldarrikatzen zuen.
XX. mendearen bigarren erdian, karlismoa bitan zatitu zen, alde batek sozialismo autogestionarioaren alde eginez (Alderdi Karlista, EKA Euskal Herrian), eta beste batek tradizionalismo kontserbadorea defendatuz eta Comunión Tradicionalista Carlista alderdia sortuz.
Eduki-taula |
[aldatu] Jurramendi
Jurramendi (Lizarrerria) karlistentzat ikurretakoa da, bertan gudu garrantzitsua izan baitzen 1873ko maiatzaren 9an, Hirugarren Gerra Karlistan. Urtero, egun hartan, gertaera hura oroituz karlistek mendiaren gailurreko baselizara erromesaldia egiten dute.
1976an, aldarrikapen egun hori ospatzen ari zirela, Francoren jarraitzaileak, italiar neofaxistak lagun zituztela, ezkerreko karlisten aurka tiroka hasi ziren, 2 pertsona hil eta hainbat jende zaurituz.
[aldatu] Bibliografia
- Gabriel Alférez: Historia del Carlismo, Madril, 1995
- Pere Anguera: El carlisme a Catalunya 1827-1936, Bartzelona, 1999
- Xosé Ramón Barreiro: El carlismo gallego, Compostelako Donejakue, 1976
- Jordi Canal: El Carlismo, Madril, 2000
- Josep Carles Clemente: Bases documentales del carlismo y de las guerras civiles de los siglos XIX y XX, Madril, 1985
- Josep Carles Clemente: El Carlismo. Historia de una disidencia social (1833-1976), Bartzelona, 1990
- Josep Carles Clemente: Historia general del carlismo, Madril, 1992
- José Extramiana: Historia de las guerras carlistas, Donostia, 1978-1979
- Melchor Ferrer: Historia del tradicionalismo español, Sevilla, 30 liburukia, 1941-1979
- Román Oyarzun: Historia del carlismo, Madril, 1939
- Antonio Pirala: Historia de la guerra civil y de los partidos liberal y carlista, Madril, 1984
- Joseph Zabalo: Le carlisme. La contre-révolution en Espagne, Miarritze, 1993
[aldatu] Ikus, gainera
[aldatu] Kanpo loturak
[aldatu] Alderdi politikoak
- Alderdi Karlista
- Comunión Tradicionalista Carlista
- Comunión Tradicionalista (Enrique Sixto Borboikoaren aldekoak)
[aldatu] Erregegai karlistak
Artikulu hau politikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |
Artikulu hau historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |