Википедија:На денешен ден/Архива/Октомври
Од Википедија, слободна енциклопедија
Ова е Архивата на рубриката „На денешен ден...“
Истата има започнато да функционира на 25 јуни 2007.
[уреди] 1 октомври
Настани
1795 | Белгија е освоена од Франција. |
1827 | Руската армија под Иван Паскевич го освојува Јереван, завршувајќи го милениумот на Муслиманска доминација во Армениа. |
1843 | Вести од Светот почнува со издавање во Лондон. |
1869 | Австрија ги издава првите поштенски картички. |
1880 | Првата фабрика за електрични лампи е отворена од Томас Едисон. |
1891 | Во САД, Калифорнија, се отвора Универзитетот Стенфорд. |
1908 | Форд претставува Модел Т кола. |
1943 | Околу 4.000 балисти заедно со германските офицери и војници на планината Буковиќ, кичевско, извршија напад врз слободната територија на Западна Македонија. |
1978 | Тувалу станува независна држава. |
Родени
1207 | Кралот Хенри III на Англија |
1644 | Алесандро Страдела, италијански композитор |
1791 | Сергеи Аксаков, руски писател |
1891 | Анѓел Динев, македонски општественик и публицист. Во своите дела „Македонските Словени“, „Илинденската епопеја“ и „Политичките убиства во Бугарија“, смело го истакнува постоењето на македонската нација. Учесник е во македонското националноослободително движење. |
1904 | Владимир Хоровиц, најпознат пијанист во 20 век. |
1927 | Том Босли, американски актер |
1954 | Мартин Стрел, словенски пливач |
Починале
1684 | Пјер Корнеј, француски писател |
1708 | Џон Блоу, британски композитор |
1923 | Ефрем Чучков, македонски револуционер и војвода, член на ВМРО. |
1994 | Пол Лорензен, германски филозоф |
2003 | Анте Поповски, македонски поет |
[уреди] 2 октомври
Настани
1187 | Саладин го освојува Ерусалим по 88 годишно владеење на Крстоносците. |
1608 | Пред Државниот совет во Хаг, холандскиот оптичар Ханс Либертеј го демонстрира првиот употреблив дурбин. Познатиот Галилеј првиот дурбин го употреби кон ѕвезденото небо, а Коперник и Њутн го усовршија толку многу што тој стана незаменлив инструмент во науката. |
1935 | Расистичка Италија ја нападна Етиопија, една од ретките независни држави во Африка. |
1944 | Нацистите го загушуваат Варшавското Востание. |
1990 | Киднапираниот кинески Боинг 737, слетувајќи на кантонскиот аеродром, се урива во два други авиона, убивајќи 132 лица |
1991 | Сите странски средства за информирање оценуваат дека „Белград почна нова воена офанзива“ и Југославија повторно е на работ на општа граѓанска војна. |
1992 | Во Рим, пред италијанскиот Парламент познат под името Монтециторио се одржаа протестни манифестации во полза на признавањето на Република Македонија. |
Родени
1847 | Паул фон Хинденбург, германски офицер и политичар |
1869 | Махатма Ганди, познат индиски национален водач, хуманист и политичар кој се бореше за помирување и соработка меѓу Индијците со индуистичка и муслиманска вера. |
1904 | Греам Грин, британски писател |
1913 | Карл Милер, германски фудбалер |
1935 | Омар Сивори, аргентински фудбалер |
1951 | Стинг, британски музичар и актер |
Починале
1629 | Антонио Цифра, италијански композитор |
1850 | Сара Бифен, англиски уметник |
1962 | Борис Ј. Букреев, руски математичар |
1973 | Пааво Нурми, фински атлетичар |
1985 | Рок Хадсон, еден од најпознатите холивудски артисти. |
2001 | Франц Биебл, германски композитор |
[уреди] 3 октомври
Настани
1873 | Капетан Џек и другарите се обесени за нивното учество во Модок војната |
1918 | Кралот Борис III на Бугарија го презема тронот |
1929 | Кралството на Србите, Хрватите и Словените е преименувано во Кралство на Југославија, \"Земја на Land of the South Slavs\". |
1932 | Ирак добива независност од Британија. |
1943 | Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија упати Манифест до македонскиот народ во кој се изнесени основните прашања во врска со ослободителната борба на македонскиот народ, карактеристиките на ослободителното движење, потребата за единство на македонскиот народ со сите националности во ослободителната борба. |
1954 | Во Лондон на конференцијата на девет западни земји е одлучено СР Германија да стане член на Северноатланскиот пакт. |
1995 | Врз претседателот на Република Македонија Киро Глигоров е извршен атентат. Глигоров го преживеа атентатот со тешки повреди во пределот на главата. На местото на атентатот загина неговиот шофер Александар Спировски, а е повреден телохранителот на Глигоров, Илчо Теовски. |
1995 | Франција и понатаму го игнорира Меѓународниот притисок и изврши нова нуклеарна проба во јужен Пацифик. |
Родени
1720 | Јохан Петер Уз, германски поет |
1858 | Елеонора Дусе, италијанска актерка |
1895 | Сергеј Александрович Есенин, руски лиричар чии најпознати дела се „Задушница“, „Триптих“, „Советска Русија“ и други |
1911 | Мајкл Хордерн, англиски актер |
1929 | Берт Стерн, американски фотографер |
1938 | Тереза Кесовија, хрватска пејачка |
Починале
1690 | Роберт Барклеј, шкотски писател |
1701 | Џозеф Вилиамсон, англиски политичар |
1910 | Жан Анри Дигнан, швајцарски филантроп, основач на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година кој подоцна прерасна во меѓународна организација. Во 1901 година ја доби Нобеловата награда за мир. |
1931 | Карл Ниелсен, дански композитор |
1994 | Дуб Тејлор, американски актер |
2004 | Џенет Ли, американска актерка; останува запаметена по туш-сцената во Хичкоковиот Психо. |
[уреди] 4 октомври
Настани
1725 | Формирање на Росарио во Аргентина. |
1824 | Мексиканскиот народ по долготрајна борба против шпанската колонијална војска се избори за независност и го прогласи Мексико за република со неофицијален назив Соединетите Држави Мексико. |
1883 | Првото патување на Ориент Експрес. |
1940 | Сретнување на Адлоф Хитлер и Бенито Мусолини кај преминот Бренер. |
1941 | Во селото Чучер, скопско, е формиран првиот Народноослободителен одбор во Македонија, За прв претседател беше избран Петар Крстев Урдаревски. |
1957 | Советскиот Сојуз го лансира во орбитата околу Земјата првиот вештачки сателит „Спутник 1“ со пречник од 58 сантиметри и со тежина од 83 килограми. |
1993 | Во Москва беше емитувана одлуката на претседателот Елцин за воведување вонредна состојба во главниот град на Русија. Со неа се забранува секакво собирање, односно забрането е одржување на митинзи и демонстрации. Руската Влада го повика народот да не се вклучува во немирите. |
Родени
1289 | Крал Луис X на Франција |
1657 | Франческо Солимена, италијански уметник |
1861 | Фредерик Ремингтон, американски уметник |
1886 | Луис Алберни, шпански актер |
1924 | Чарлтон Хестон, американски актер |
1973 | Крис Паркс, американски борач |
Починале
1669 | Харменсон ван Рајн Рембрант, холандски сликар, еден од наjпознатите во историјата на европското сликарство кој ја доведе до совршенство хуманизацијата на човековиот лик. Автор е на делата „Ноќна стража“, „Час по анатомија“ и „Христос во Емауд“. |
1821 | Џон Рени, шкотски инжинер |
1944 | Ал Смит, американски политичар |
1951 | Вили Морети, американски гангстер |
1974 | Ане Секстон, американски поет |
2004 | Гордон Купер, американски астронаут |
[уреди] 5 октомври
Настани
1502 | На своето четврто патување во Америка, морепловецот Кристофер Колумбо ја откри Костарика, земја на брегот на Карипското Море и Тихиот Океан, во Средна Америка. |
1582 | Според предлозите на една комисија од познати астрономи, папата Гргур Дванаесетти изврши реформа на Јулијанскиот календар поради разликата меѓу траењето на календарската (јулијанска) и природната 1582 година. |
1864 | Индискиот град Калкута е скоро целосно уништен од циклон; 60000 жртви. |
1910 | Португалија ја отфрла монархијата и се прогласува за република. |
1912 | Потписничките на Балканскиот сојуз-Србија, Бугарија, Црна Гора и Грција и предадоа ултимативна нота на Турција, по што почна Првата балканска војна. |
1915 | Бугарија влегува во Првата Светска војна како една од Централните Сили. |
1962 | Во Велика Британија е прикажан првиот Џејмс Бонд филм, „Др. Но“. |
1991 | Издадена е првата официјална верзија на Линукс кернел, верзија 0.02. |
1994 | Во Лондон е отворена првата презентација на предмети од бродот „Титаник“, што потона пред 82 години. Изложбата „Остатоците од Титаник“ поставена во националниот поморски музеј во Гринич, прикажува околу 150 од вкупно 3.600 предмети извадени од морското дно, откако бродот беше откриен во 1985 година. |
1995 | Собранието на Република Македонија со 110 гласови „за“ и само еден воздржан од присутни 111 пратеници, едногласно го усвои Законот за знамето на Република Македонија. |
1997 | Египетски официјални претставници соопштија дека почнува нова потрага по гробот на Александар Велики во срцето на медитеранскиот град Александрија, што тој го основал во 332 година п.н.е. |
2007 | На Градскиот стадион во Скопје, пред повеќе од 25,000 посетители, македонската музичка супер-ѕвезда Тоше Проески го оддржува својот последен концерт; концертот е од хуманитарен карактер и е наменет за обнова на основните училишта во земјата. |
Родени
1695 | Џон Глас, шкотски министер |
1703 | Џонатан Едвардс, американски министер |
1820 | Дејвид Вилбер, американски политичар |
1901 | Џон Алтон, американски кинематограф |
1908 | Џошуа Логан, американски филмски режисер и писател. |
1930 | Павел Попович, советски космонаут |
1975 | Кејт Винслет, англиска актерка |
Починале
1565 | Лодовико Ферари, италијански математичар |
1606 | Филипе Деспортес, француски поет |
1880 | Жак Офенбах, француски композитор од германско потекло кој се смета за татко на операта. Негови најзначајни остварувања се оперетите „Убавата Елена“ и фантастичната опера „Хофмановите приказни“. |
1933 | Рене Адоре, француска актерка |
1986 | Мајк Бургман, австралијански тркач |
[уреди] 6 октомври
Настани
1600 | Во Фиренца, во Италија во палатата Пити, за време на свеченостите по повод венчавката на англискиот крал Хенри Шести со Марија Медичи, е одржана премиерната изведба на операта „Евридика“, прва опера во историјата што ја создаде италијанскиот композитор Јакопо Пери. |
1889 | Томас Едисон го покажува неговиот прв филм (слики во движење). |
1908 | Австрија ги анексира Босна и Херцеговина. Austria annexes Bosnia and Herzegovina. |
1943 | Балистите запалија поваќе куќи во селото Кленоец и селото Попоец, Кичевско, а во наредните денови беа ограбени повеќе куќи и убиени луѓе во селата Душегубица, Иванчиште, Малкоец и други. |
1991 | Во Белград допатува синот на последниот југословенски крал 46 годишниот принц Александар ИИ Караѓорѓевиќ. Со звуците на химната „Божја правда“ и традиционалниот пречек со сол и леб, и грутка земја, принцот со семејството беше пречекан од одборот за пречек на чие чело е Душан Ковачевиќ. Принцот Александар изјави: „Дојдов со надеж дека моето доаѓање ќе придонесе за мирот во оваа земја“. |
1992 | Републиканскиот конгресмен Дорнан го обвини демократскиот кандидат Бил Клинтон дека бил поканет во Москва од страна на КГБ, што го подржа него да демонстрира против виетнамската војна, пред повеќе од 20 години. |
Родени
1459 | Мартин Бехаим, германски навигатор и географ |
1769 | Сер Исак Брок, британски командер |
1888 | Роланд Гарос, француски пилот |
1971 | Алан Стабс, англиски фудбалер |
1973 | Џеф Дејвис, американски комедијант |
Починале
1014 | Самуил, македонски цар |
1891 | Чарлс Стјуарт Парнел, ирски политичар |
1943 | Јосиф Јосифовски - Свештарот, народен херој на Македонија. |
1973 | Сидни Блекмер, американски актер |
2006 | Вилсон Такер, американски писател |
[уреди] 7 октомври
Настани
1492 | Кристофер Колумбо ја изминува Флорида при промена на курсот. |
1506 | Папата Јулиус II и Франција ја окупираат Болоња. |
1769 | Англиски истражувач, Капетан Кук, го открива Нов Зеланд. |
1840 | Вилем II станува Крал на Холандија. |
1886 | Шпанија го укинува ропството во Куба. |
1931 | Првата инфраред фотографија, Рочестер, Ну Јорк. |
1991 | Европската заедница и стави ултиматум на Југославија за 24 часа да ги прекине воените дејствија на ЈНА. Во спротивно се закани со економски санкции. |
1993 | Во Скопје се конституира Агенцијата за трансформација на претпријатијата со општествен капитал. |
Родени
1576 | Џон Марстон, англиски писател |
1748 | Крал Чарлс XIII на Шведска |
1885 | Нилс Хенрик Давид Бор, дански теоретски физичар, основач на теоријата на структурата на атомот. |
1910 | Ѓорѓи Абаџиев, македонски писател, еден од најпознатите прозаисти, публицист и историчар. |
1960 | Виктор Лазло, белгиски пејач |
Починале
1849 | Едгар Алан По, северноамерикански поет |
1894 | Оливер Вендел Холмс, американски писател |
1904 | Димитар Цанко, македонски преродбеник |
1959 | Марио Ланца, американски тенор и филмска ѕвезда. |
1985 | Христо Андонов Полјански, македонски историчар, ректор на Универзитетот „Кирил и Методиј“ во Скопје |
[уреди] 8 октомври
Настани
1793 | Во Париз за публиката е отворен музејот „Лувр“ кој дотогаш беше кралски дворец. |
1893 | Вилхелм Конрад Рентген ги откри таканаречените рендгенски зраци. |
1942 | Втора светска војна: Почна големото истоварување на сојузничките трупи во Африка. Главен командант на операцијата беше Двајт Ајзенхауер. |
1944 | На Скопска Црна Гора, Шеснаесеттата македонска НО бригада по тридневни борби ги одби нападите на балистичките сили од правецот на селото Орман - селото Бразда, кои се обидуваа да ја отфрлат од комуникацијата Скопје - Качаник и да го оневозможат непречено сообраќајот на германските сили. |
1967 | Во Боливија е убиен Ернесто Че Гевара. Тој со Фидел Кастро учествуваше во кубанската револуција и стана симбол на современ револуционер меѓу младите на Европа и на двете Америки. |
1995 | Руската воена врховна команда беше подготвена да ги насочи своите нуклеарни ракети кон Полска и Чешката Република доколку овие две земји му се приклучат на НАТО. |
2005 | Катастрофален замјотрес во Кашмир, Пакистан. Официјално загинале 87.350 лица, но според некои проценки, бројот на жртвите може да е поголем од 100.000. |
Родени
1789 | Џон Раглс, американски политичар |
1864 | Бранислав Нушиќ, српски комедиограф, сатиричар и критичар |
1917 | Валтер Лорд, американски автор |
1939 | Пол Хоган, австралијански актер |
1980 | Ник Канон, американски актер |
Починале
1652 | Џон Грејвс, англиски математичар. |
1897 | Алексеи Саврасов, руски уметник. |
1967 | Ернесто Рафаел Гевара де ла Серна (Че Гевара), јужноамерикански револуционер и борец за слобода. |
1992 | Вили Брант, западногермански политичар, претседател на Социјалдемократската партија на СР Германија. |
[уреди] 9 октомври
Настани
1000 | Леиф Ериксон го открива Винланд и станува првиот познат европјанец во Северна Америка. |
1595 | Шпанската армија го завзема Камбраи. |
1604 | Супернова 1604, најскорешната супернова набљудувана во Млечниот Пат. |
1876 | Британскиот физичар, пронаоѓач на телефонот и учител на говорот на глувите Грахам Бел (1847-1922), кој подолго време живееше во САД, ја воспостави првата меѓународна телефонска врска меѓу Бостон и Кембриџ. |
1967 | Во Собранието на СР Македонија, под претседателство на д-р Милан Бартош, е одржана седница на Матичната комисија за формирање на Македонската академија на науките и уметностите, на која е извршено конституирање на МАНУ. |
1975 | На советскиот физичар Андреј Сахаров му е доделена Нобеловата награда за мир поради неговите „бестрашни напори за мир во светот и правдата за сите во светот“, се вели во образложението на Норвешкиот комитет за Нобеловата награда. |
1995 | Собранието на Република Македонија ја ратификува Привремената согласност меѓу Македонија и Грција. |
Родени
1547 | Мигуел де Сервантес, прочуен шпански писател, автор на првиот реалистички роман во шпанската литература, ненадминливиот „Дон Кихот“. |
1757 | Крал Чарлс X на Франција. |
1854 | Михајло Пупин, научник од светски глас. Со своите пронајдоци во областа на електрониката, жичната и безжичната телеграфија, стана познат во целиот свет. |
1894 | Владимир Мошин, еден од најголемите проучувачи и познавачи на македонската средновековна уметност и култура. |
1938 | Хеинц Фишер, австриски политичар. |
1973 | Тери Балсамо, американски гитарист |
Починале
1047 | Папата Клемент II |
1569 | Владимир оф Старица, руски принц |
1934 | Крал Александар I на Југославија (убиен) |
1956 | Марие Доро, американска актерка |
[уреди] 10 октомври
Настани
1582 | Поради воведувањето на Грегорианскиот календар во оваа година, овој ден не постоел во Италија, Полска, Португалија и Шпанија. |
1631 | Саконска армија ја презема Прага. |
1889 | Формиран е Бернард Колеџот. |
1944 | Во селото Жегљање, кумановско, е формирана Кумановската дивизија, во чиј состав влегоа Шеснаесеттата, Седумнаесеттата и Осумнаесеттата македонска НО бригада. Имаше околу 5.500 борци. Учестето на теренот од балистичките банди. |
1946 | Во Скопје, во црквата „Свети Спас“, со сите државни почести и пред повеќе илјади граѓани од цела Македонија, беа положени моштите на истакнатиот македонски револуционер и идеолог Гоце Делчев, кои два дена порано македонската делегација ги донесе од Софија. |
1967 | Во Скопје, на свечената седница на Собранието на СР Македонија, е извршено свечено отворање на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ). |
1991 | Предадено е во употреба студиото на ТВ Прилеп. |
1993 | Андреас Папандреу победи на претседателските избори во Грција. |
Родени
1892 | Иво Андриќ, српски писател. |
1904 | Сотир Ставридис, македонски хирург и уролог, прв асистент во Хируршката клиника во Скопје. |
1923 | Николас Парсонс, англиски актер. |
1946 | Наото Кан, јапонски политичар. |
1966 | Тони Адамс, англиски фудбалер. |
Починале
1359 | Крал Хју IV на Кипар. |
1674 | Томас Трахерн, англиски поет. |
1837 | Чарлс Фуриер, француски филозоф. |
1930 | Адолф Енглер, германски ботанист. |
1983 | Ралф Ричардсон, англиски актер. |
2004 | Крисотфер Рив, американски актер. |
[уреди] 11 октомври
Настани
1941 | Во Прилеп борците на Првиот прилепски партизански одред извршиле напад на бугарската полициска станица во градот, на прилепскиот затвор и на телефонско-телеграфската мрежа. Со овој чин бил означен почетокот на востанието на македонскиот народ против бугарскиот окупатор, а со цел конечно ослободување на земјата. На 12 октомври се огласиле и истрелите на кумановските партизани. Почнала четиригодишната крвава НОВ на македонскиот народ за конечо ослободување на земјата која завршила со успех само во еден дел на Македонија. |
1946 | Директно од студиото на ТВ Скопје во Нерези, во 16 часот е емитувана првата емисија-документарниот филм „Востанати“ работена по повод 60-годишнината од Илинденското востание. |
1954 | Во Скопје се пренесени моштите на Гоце Делчев. |
1964 | Виет Мин ја презема контролата над Северен Виетнам. |
1994 | Во Анталија - Турција, на Петтата меѓународна конференција за безбедност и соработка на која учествуваа високи официјални личности од земјите-членки на НАТО и КЕБС, македонската делегација ја истакнала заинтересираноста на Република Македонија за интегрирање во НАТО. |
Родени
1885 | Франсоа Шарл Моријак, француски писател и публицист, добитник на Нобелова награда за литература. |
1910 | Љубен Лапе, редовен член на МАНУ и редовен професор на Филозофскиот факултет во Скопје. |
Починале
1670 | Луј Ле Во, славен француски архитект. |
[уреди] 12 октомври
Настани
1492 | Прочуениот Италијански морепловец Кристофер Колумбо (1451-1506), во служба на Шпанија, по двомесечно пловење, пристигнал на бахамскиот остров Гуанахани, откривајќи ја на тој начин Америка. Колумбо на овој пат тргнал со три брода : „Санта Марија“, „Ниња“ и „Пинта“. Во текот на патувањето ги открил Куба и Хаити, каде што оставил дел од своите луѓе и се вратил во Шпанија. Подоцна, уште неколкупати одел на слични патувања. |
1822 | Бразил се стекнува со независност. Дотогаш оваа земја била португалска колонија. |
1941 | Во Прилеп, бугарската полиција уапсила 900 граѓани како репресија поради нападот на Прилепскиот партизански одред на бугарската полициска станица, на затворот и на телеграфско-телефонската мрежа, претходниот ден. По малтретирањето биле издвоени членовите на КПЈ и на СКОЈ и префрлени во Битола, а потоа изведени пред суд. |
1964 | Советскиот Сојуз го лансирал вселенскиот брод „Восток-1“ со пилотот Владимир Комаров, со научникот Константин Феоктисов и со лекарот Борис Јегоров. |
1969 | Советскиот Сојуз го лансирал вселенскиот брод „Сојуз-7“ со екипаж од три члена, кои во вселената се сретнале со двајцата членови на екипажот на претходно лансираниот брод „Сојуз-6“. |
1994 | Во селото Гиновци, во близина на Крива Паланка започнала изградбата на железничката пруга Куманово - Бељаковци - Деве Баир. |
1995 | На состанокот на Постојаниот комитет на ОБСЕ во Виена, Република Македонија била премина во редовно членство. |
Родени
1896 | Еуџенио Монтале, италијански поет, најголем претставник на италијанскиот херметизам. |
1962 | Бранко Црвенковски, третиот претседател на Република Македонија. |
Починале 12 октомври (починале)
[уреди] 13 октомври
Настани
1884 | Меридијанот што поминува низ Гринич (предградие на Лондон) е усвоен како универзаллен (нулти) меридијан, од кој се сметаат географските должини на точките и времето на Земјата. |
1943 | Под притисок на сојузничките водачи, Италијанскиот крал Виторио Емануел Трети и неговиот премиер Бадолјо и објавил војна на Германија, на тој начин Италија, барем оној дел кој бил под сојузничка контрола, се придружила на антихитлеровската коалиција. До објавувањето на војната дојшло дури по паѓањето на фашистичката влада на Бенито Мусолини и по капитулацијата на Италија. |
1952 | Во издание на Државното книгоиздателство излезе од печат „Граматика на македонскиот литературен јазик“ од Блаже Конески. |
1995 | Во Скопје, потпишан е меморандум за практична примена на Њујоршка спогодба меѓу Македонија и Грција. |
Родени
1474 | Мариото Арбертинели, Италијански сликар, еден од претставниците на француската школа на високата ренесанса. |
1911 | Андре Навара, француски виолончелист со интернационално реноме. Извесно време има предавано во Скопје, а бил чест и многу значаен учесник во програмата на Охридско лето. |
1923 | Во Битола, е родена Драга Чаловска - Секуловска, македонски новинар, учесник во НОВ од 1941 година и еден од основачите на Радио Скопје, каде што непосредно по ослободувањето, во еден период кога Радиото бележело брз и сестран развој, ја вршела функцијата уредник на Радио Скопје. |
Починале
1984 | Илија Зафировски, македонски новинар. |
[уреди] 14 октомври
Настани
1941 | Во селото Крупиште, Штипско, како одмазда за загубената борба, германските фашисти со вперени пушки влегувале во куќите и ги собирале мажите од 15 до 60-годишна возраст, притоа пукале во секој што ќе почнел да бега. Злосторниците влегувале во куќите и ги гореле заедно со добитокот. Притоа стрелале 49 луѓе. Истиот ден германските фашисти извршиле масакр над населението во кочанското село Уларци. Селото било опожарено и биле стрелани 40 луѓе. |
1993 | Во Њујорк, е потпишано заедничко соопштение за воспоставување на дипломатски односи меѓу Република Македонија и Народна Република Кина, на ниво на амбасадори. Потпишувањето е извршено под Уставното име. |
1994 | По Ирската републиканска армија и лојалистичките парамилитарни единици, објавија општ прекин на воените акции, со што се создадени основните предуслови за почеток на крајот на крвавата северно-ирска драма. |
Родени
1890 | Двајт Ајзенхауер, американски генерал и политичар. |
1919 | Димитар Митрев, македонски литературен критичар и есеист, академик, професор на Филозофскиот факултет во Скопје. |
Починале 14 октомври (починале)
[уреди] 15 октомври
Настани
1984 | Во Торонто, Канада, излегол првиот број на весникот на Македонците во Канада „Македонија“. |
1992 | Во Скопје е регистрирана Демократската партија на Турците на Македонија, со седиште во Скопје, а за претседател е избран Едроган Сарач. |
1995 | По 20 месеци грчко ембарго, отворена е македонско - грчката граница. |
Родени
1844 | Фридрих Ниче, германски философ, професор по класична филологија. |
1854 | Оскар Вајлд, англиски писател. |
Починале
1917 | Мата Хари со вистинско име Гертруд Маргарет Зеле била погубена во Париз. Позната германска шпионка за време на Првата светска војна, по потекло Холанѓанка, |
1989 | Данило Киш, еден од најголемите југословенски писатели со светско реноме. |
[уреди] 16 октомври
Настани
1813 | Кај Лајпциг почнала т.н. „Битка на народите“, во која Наполеоновите сили се нашле под ударите на здружените сојузници: Русија, Прусија и Австрија. Француската армија била победена, а на 19 октомври, сојузниците го зазеле Лајпциг. Наполеон се повлекол преку Рајна и неколку месеци подоцна бил принуден да абдицира. |
1925 | Во Локарно, Швајцарија, бил потпишан гарантен пакет меѓу Германија, Белгија и Франција за меѓусебно почитување на постојните граници. Договорот во Локарно создадал ера на мир и просперитет во Западна Европа, но покажал дека германските граници кон Полска и Чехословачка не се толку „свети“ како западните граници. |
1945 | Во Квебек, Канада, е основана Организацијата на обединетите нации за исхрана и земјоделство (ФАО), со задача да ги проучува проблемите на исхраната и на земјоделството во светот и да препорачува национални и меѓународни мерки за унапредување на исхраната на населението. Овој датум во 1979 година е установен како Светски ден на храната, а се прославува од 1982 година. |
1964 | Владата на НР Кина соопшти дека во оваа земја е извршена прва експериментална експлозија на нуклеарна бомба. Така Кина како петта земја во светот, стапи во редот на нуклеарните сили. |
1994 | Во Македонија се одржаа парламентарни, а по прв пат и претседателски избори. Киро Глигоров е повторно избран за Претседател на Република Македонија, со освоени 52,4% од гласовите. ВМРО ДПМНЕ не ги прифати резултатите од изборите. |
1997 | Папата Јован Павле Втори ја обележа 20-тата годишнина откако стана папа со најдолг стаж во Римокатоличката црква. |
Родени
1781 | Џорџ Стивенсон, англиски пронаоѓач, „татко на железницата“. |
1921 | Славчо Стојменски, народен херој на Македонија. |
Починале
1793 | Во Париз е погубена француската кралица Марија Антоанета, жена на францускиот крал Луј XVI, кој порано завршил на гилотина. Пресметката на револуцијата со кралската двојка долго време било едно од оправдувањата за интернационалистички војни на монархистичка Европа против Република Франција. |
2007 | Тоше Проески, македонската мега ѕвезда |
[уреди] 17 октомври
Настани
1878 | Започнало Кресненското востание на македонскиот народ против османлиската власт, а за ослободување на Македонија и за создавање на независна држава. Околу 400 востаници, предводени од Димитар Поп Георгиев - Геровски и војводата Стојан Карастоилов, го нападнале селото Кресна, каде што се наоѓаla османлиска касарна. Притоа ја зазеле касарната и ослободиле неколку места каде што била создадена народна власт. Востанието било задушено дури во јуни идната година. |
1907 | Воспоставена е првата радиотелеграфска врска меѓу Европа и Северна Америка. Радиоврската меѓу двата континента се покажала многу попрактична од телефонската врска, за која биле потребни скапи подводни кабли. |
1912 | Почнала Првата балканска војна. Војната завршила со примирје на 3 декември истата година. На конференцијата во Лондон, на 30.05.1913 година. Турција морала да се откаже од територите на Европскиот континент, освен од Едрене, кое сојузниците не успеале да го заземат. Македонскиот народ зел активно учество во војната, очекувајќи дека ќе се избори за слобода и независност. Но, наместо тоа, сојузниците ја поделиле Македонија, што пак било причина за почетокот на Втората балканска војна. |
Родени
1760 | Клод Анри Сен Симон, француски социјалист, утопист и филозоф.. |
Починале
1849 | Фредерик Франсоа Шопен, полски композитор и пијанист, наречен поет на клавирот. |
[уреди] 18 октомври
Настани
1867 | Владата на САД го купила од Русија, полуостровот Аљаска за седум милиони и двесте илјади долари. |
1912 | Во Лозана, Турција и Италија потпишале Договор за мир, со што завршила Италијанско - турската војна (1911-1912). |
1943 | Во Москва почна конференцијата на министрите за надворешни работи на земјите сојузнички во борбата против силите на Оската. |
1962 | После неколку дневните поројни дождови, реката Вардар се излеала во градот Скопје. Бидејќи на било регулирано коритото на реката, поплавата го зафатила целиот град, се до насипот во населбата Пролет. Поплавата траела три дена, но без човечки жртви. Беше предизвикана голема материјална штета. |
1967 | Како прва во историјата на космонаутиката, советската атомска меѓупланетарна станица „Венера-4“, спуштила научна лабораторија на површината на планетата Венера. Со автоматските апарати успешно се испитани атмосферата и површината на планетата. |
1972 | Потпишана е спогодба со која СССР се обврзува на САД да им ги врати 722 милиони долари, добиени во Втората светска војна врз основа на договорот за заем и за наемнина. |
1994 | Британската кралица Елизабета Втора за прв пат во петвековната соработка, допатува во тридневна посета на Русија. Рускиот претседател Борис Елцин, изјави дека посетата е признание за руската демократија. |
Родени
1898 | Вера Циривири Трена, носител на „Партизанска споменица 1941“, прв претседател на АФЖ на Македонија. |
Починале
1893 | Шарл Гуно, француски композитор, кој заедно со Санс, е главен претставник на класичниот правец на француската музика во 19 век. |
1931 | Томас Алва Едисон, голем американски пронаоѓач кој го задолжил светот со голем број технички откритија од кои речиси сите се сврзани со употребата на електрична струја. |
1990 | Гога Џаџу, првоборец и носител на „Партизанска споменица 1941“. |
[уреди] 19 октомври
Настани
1935 | Лигата на народите изгласа санкции против фашистичка Италија поради нападот врз Етиопија. |
1944 | Втора Светска војна: трупите на САД се истоварија на Филипинските острови. Филипини целосни се ослободени од јапонската окупација во мај 1945 година. По завршувањето на војната, на 4.07.1946 година е прогласена независна Република Филипини. |
1994 | Рускиот премиер Виктор Черномирдин поднел писмо до претседателот Борис Елцин, во кое побарал да биде ослободен од должноста поради нарушено здравје. |
2002 | Во Тетово е убиен 18-годишниот Ванчо Јосифовски. |
2003 | Папата Јован Павле Втори со свечената процесија што се одржа на плоштадот Свети Петар во Рим, ја беатифицира, односно прогласи за блажена Мајка Тереза, што е последен чин пред нејзиното прогласување за светица. |
Родени
1735 | Џон Адамс, втор по ред претседател на САД (1797 - 1801). |
1924 | д-р Владимир Брезовски, истакнат македонски историчар. |
Починале
1745 | Џонатан Свифт, најголем англиски сатиричар, еден од најостроумните критичари на човековата природа и на општествените процеси. |
2003 | Алија Изетбеговиќ, поранешен претседател на Босна и Херцеговина. |
[уреди] 20 октомври
Настани
1941 | Втора Светска војна: Пред силната офанзива на германските армии, советската влада прогласи опсадна состојба во Москва и мина во Кујбишев. Тоа беше најкритичниот момент во текот на нападот на нацистичките трупи врз главниот советски град, но подоцна, по успешната контраофанзива на Црвената армија, дојде до пресврт. |
1994 | Амбасадорот на Република Македонија во Руската федерација, Гане Тодоровски, на свечената церемонија во Кремљ, му ги предаде акредитивите на претседателот Елцин. „Не се разочаравме што ве признавме под името Македонија“, изјави Елцин. |
Родени
1875 | Димо Хаџи Димов, македонски револуционер. |
1915 | Мирче Ацев, народен херој на Македонија. |
1915 | Антон Попов, македонски револуцонер, публицист, писател, познат комунистички активист и учесник во илегалниот отпор против фашистичкиот режим во Бугарија. |
Починале
2003 | Миодраг Петровиќ - Чкаља, српски актер и комичар. |
2003 | Ѓоко Георгиев, водителот на првите контактни емисии на Македонското радио „Три гонга“ и „Средби низ музика“. Тој ќе остане запаметен и како автор на 3.000 текстови на поп музика. |
[уреди] 21 октомври
Настани
1941 | Втора Светска војна: Поради загубите што ги претрпеа фашистичките единици во судирите со партизаните, Германците, како акт на одмазда, извршија масовно злосторство во Крагуевац, во Србија - од 21 до 23 октомври стрелаа околу 7.000 граѓани, меѓу кои имаше многу ученици и деца. |
1995 | По одземањето на парламентарниот имунитет, генералниот секретар на НАТО, Вили Клас поднесе оставка. |
1997 | Мило Ѓукановиќ, е избран за претседател на Црна Гора. |
Родени
1833 | Алфред Нобел, шведски хемичар, пронаоѓач и индустријалец. |
Починале
1927 | Бора Станковиќ, српски писател. |
1984 | Франсоа Трифо, еден од најпознатите француски филмски режисери со светска слава. |
[уреди] 22 октомври
Настани
1962 | Претседателот на САД, Џон Кенеди нареди морнарицата и авијацијата на САД да ја блокираат Куба, бидејќи сметаше дека во таа земја се поставени советски лансирни рампи. Така, светот се најде во најдраматичниот период по Втората светска војна, кога лесно можеше да избувне нуклеарна пресметка меѓу двете супер сили (САД и СССР). Директната размена на пораки меѓу Кенеди и Хрушчов доведе најнапред до смирување на ситуацијата, а потоа до отстранување на советските ракети во замена за ветувањето на САД, дека нема да ја нападнат Куба. |
1991 | На општите избори во Турција, победи Партијата на вистинскиот пат на Сулејман Демирел. |
1997 | Најстарата македонска православна црква во Австралија, „Свети Ѓорѓи“, во Фицрој, осветена во 1960 година, е продадена за 810.000 австралиски долари на некоја градежна фирма. |
Родени
1811 | Франц Лист, унгарски пијанист и композитор, музичар со романтичарско определување и предводник на германската школа. |
1917 | Борко Лазески, македонски академски сликар, еден од првите апстрактни автори во Македонија. |
Починале
1906 | Пол Сезан, француски сликар. |
1973 | Димитар Николоски - Луј, македонски музички педагог и композитор |
[уреди] 23 октомври
Настани
1917 | Кај местото Луневил, во Франција, американските сили ги почнаа првите борбени акции во Првата светска војна. |
1942 | Втора Светска војна: Кај градчето Ел Аламејн, во египетската пустина, британските сили ги нападнаа германско-италијанските позиции. По дванаесетдневни огорчени борби, германско-италијанските трупи беа уништени. Наскоро почна сојузничкото истоварување во Северна Африка. |
1944 | Втора Светска војна: Во Филипинскиот Архипелаг се одигра најголемата поморско-воздушна битка. Во неа учествуваше целата јапонска флота и три четвртини од флотата на САД. Битката траеше до 25 октомври, кога поразените Јапонци го напуштија боиштето, со обострани големи загуби. |
1944 | Втора Светска војна: Сојузнички држави ја признаа привремената влада на Франција што ја формира Шарл де Гол. |
1954 | САД, СССР, Велика Британија и Франција се спогодија да ја окончаат окупацијата на Германија. |
1956 | Започува Унгарската револуција против советската доминација во Унгарија. |
1973 | Израелската воена команда соопшти дека Израел и Египет се спогодиле да ги прекинат вооружените напријателства на Блискиот Исток. |
1992 | По едномесечна нафтена војна против Македонија, Грција го повлекува ембаргото. |
Родени
1844 | Сара Бернар, француска артистка со исклучително убав глас и дарба. |
1927 | Лешек Колаковски, полски философ. |
1940 | Пеле, бразилски фудбалер. |
Починале
1872 | Теофил Готје, француски писател. Пишувал песни, романи, патописи и критики. |
1990 | Луј Алтизе, француски философ. |
[уреди] 24 октомври
Настани
1795 | Русија, Австрија и Прусија меѓу себе ја поделија територијата на Полска. |
1797 | Лима, главниот град на Перу, го разурна земјотрес, при што загинаа околу 5.000 луѓе. |
1857 | Во Шефилд, Англија формиран е ФК Шефилд, најстариот фудбалски клуб во светот. |
1918 | Сфаќајќи дека со распаѓањето на Австро - Унгарија целосниот пораз на централните сили е неизбежен, царот Карло побара интервенција од Католичката црква за прекинување на војната. Меѓутоа, интервенцијата на Ватикан немаше успех. Сојузниците продолжија со операцијата и ги натераа Австро - Унгарија и Германија на безусловна капитулација. |
1945 | Стапи во сила Повелбата на Организацијата на обединетите нации, која заедно со Статутот на Меѓународниот суд, претставува темелен документ за устројството и дејствувањето на оваа светска организација. Тој ден се слави како Ден на Организацијата на обединетите нации. |
1992 | Во Тетово е формиран Сојуз на албанските жени. |
1997 | На пет километи под површината на Индискиот океан, нуркачите го пронајдоа американскиот брод кој носеше 2.000 тони сребро, кое претседателот Рузвелт му го испратил на Сталин во 1944 година. Рузвелт сакал да им помогне на Русите во борбата против Хитлер, но планот пропаднал кога германскате подморници го потопиле. Во бродот имало сребро во вредност од најмалку 330 милиони долари. |
Родени
51 | Домицијан, римски император. |
1914 | Џонас Едвард Салк, американски микробиолог. |
1915 | Тито Гоби, италијански оперски пејач, баритон. |
1930 | Јохан Галтунг, норвешки пацифист. |
1966 | Роман Абрамович, руски мултимилијардер. |
1985 | Вејн Руни, англиски фудбалер. |
Починале
1957 | Кристијан Диор, француски моден креатор. |
1991 | Џин Роденбери, американски режисер. |
2005 | Роза Паркс, американска активистка за човекови права. |
[уреди] 25 октомври
Настани
1936 | Нацистичка Германија и фашистичка Италија ја формираа Оската Рим - Берлин, со што е зацврстен сојузот на водечките фашистички држави во Европа. „Оската“ подоцна со вклучувањето на Јапонија за кусо време стана првокласна меѓународна воена и политичка групација и извор на империјалистички амбиции и на агресивни планови. |
1971 | НР Кина е примена во членството на ООН. |
1993 | Мелина Меркури, артистката во филмот „Никогаш в недела“, која ја доби функцијата министер за култура во Атина, вети дека ќе се бори за враќање на мермерните украси од Британскиот музеј, антички орнаменти кои го краселе Партенон. „Никогаш не почнувам борба без да ја продолжам и без да ја завршам“, изјави Меркури. Сите британски влади одбија да ги вратат мермерите, бидејќи тоа ќе значи преседан, со кој музеите низ светот ќе ги загубат своите богатства. |
1994 | Седум слики на шпанскиот сликар Пабло Пикасо се украдени од една уметничка галерија во Цирих, соопшти полицијата. Вредноста на сликите е проценета на 250 милиони швајцарски франци, односно 208 милиони долари. |
Родени
1825 | Јохан Штраус - помладиот, австриски композитор, виолинист и диригент. |
1838 | Жорж Бизе, француски композитор, автор на многу познатата опера „Кармен“, најуспешното дело на францускиот реализам. |
1881 | Пабло Луис Пикасо, шпанско-француски сликар, еден од најголемите светски сликари, основач на кубизмот. |
Починале
1400 | Џефри Чосер, најголем англиски поет во средниот век, еден од основачите на англиската книжевност. |
[уреди] 26 октомври
Настани
1689 | По наредба на австрискиот генерал Силвио Пиколомини, австриската војска го запали Скопје, кое гореше два дена. Австријците го запалија градот за да се спасат од епидемијата на чумата, но опасната болест не беше запрена од огнот. За кусо време изгореа многу куќи, дуќани и други градежни објекти. Покрај загубите што му беа нанесени на населението, неколку илјади австриски војници заболеа и умреа од чумата, а меѓу нив и нивниот генерал Силвио Пиколомини. |
1863 | Основан е Фудбалскиот сојуз на Англија. |
1905 | Шведска ја признала независноста на Норвешка. |
1911 | Прокламирана е Кинеската Република. |
1955 | Австрискиот Парламент го прифати Законот за постојана независност на земјата. Тој ден се прославува како национален празник на Република Австрија. |
1992 | Перуанскиот печат соопшти дека познатиот археолог Валтер Алва пронашол непозната група од 15 камени пирамиди, опкружени со населби чија старост се пронеценува на 35 векови. Новооткриениот археолошки локалитет зафаќа површина од три километри квадратни и се наоѓа на околу 60 километри од перуанскиот град Чиклајо. |
1993 | Водачот на Црвените бригади, Марио Морети, во интервјуто дадено од неговата затворска ќелија, што го пренесуваше телевизискиот канал „РАИ УНО“, призна дека го убил поранешниот премиер Алдо Моро. „Никогаш немаше да дозволам некој друг да го направи тоа. Тоа беше за мене и го извршив“, изјави Морети. |
Родени
1685 | Доменико Скарлати, важен барокен композитор за чембало. Ненадминат по влијанието врз клавијатурната музика. |
Починале
1764 | Вилијам Хогарт, важен англиски сликар, графичар, ликовен сатиричар, и карикатурист. |
1874 | Петар Корнелиус, германски композитор. |
1955 | Радослав К. Петковски, македонски писател. |
[уреди] 27 октомври
Настани
1920 | Седиштето на меѓународната организација Лига на народите (основана е на 19.04.1919 година со задача да го зачува светскиот мир, колективната безбедност и политичката независност на земјите, членки на Лигата на народите) од Лондон е префрлено во Женева, Швајцарија. Во тој град многубројните институции на Лигата на народите останаа се до 1945 година, кога и формално беше укината, отстапувајќи и го местото на Организацијата на обединетите нации. |
1947 | Во Лерин е извршена смртна пресуда врз 13 Македонци од селото Герман, Леринско, обвинети за соработка со партизаните. |
Родени
1782 | Николо Паганини, италијански виртуоз на виолина и композитор. |
1898 | Димче Зографски, македонски револуционер и општествено- политички работник. |
1920 | Стефан Наумов - Стив, народен херој на Македонија. |
Починале
1990 | Уго Тањаци, прочуен италијански артист. |
1993 | Винсент Прајс, американски артист. |
[уреди] 28 октомври
Настани
1689 | По наредба на австрискиот генерал Силвио Пиколомини, австриската војска го запали Скопје, кое гореше два дена. Австријците го запалија градот за да се спасат од епидемијата на чумата, но опасната болест не беше запрена од огнот. За кусо време изгореа многу куќи, дуќани и други градежни објекти. Покрај загубите што му беа нанесени на населението, неколку илјади австриски војници заболеа и умреа од чумата, а меѓу нив и нивниот генерал Силвио Пиколомини. |
1863 | Основан е Фудбалскиот сојуз на Англија. |
1905 | Шведска ја признала независноста на Норвешка. |
1911 | Прокламирана е Кинеската Република. |
1955 | Австрискиот Парламент го прифати Законот за постојана независност на земјата. Тој ден се прославува како национален празник на Република Австрија. |
1992 | Перуанскиот печат соопшти дека познатиот археолог Валтер Алва пронашол непозната група од 15 камени пирамиди, опкружени со населби чија старост се пронеценува на 35 векови. Новооткриениот археолошки локалитет зафаќа површина од три километри квадратни и се наоѓа на околу 60 километри од перуанскиот град Чиклајо. |
1993 | Водачот на Црвените бригади, Марио Морети, во интервјуто дадено од неговата затворска ќелија, што го пренесуваше телевизискиот канал „РАИ УНО“, призна дека го убил поранешниот премиер Алдо Моро. „Никогаш немаше да дозволам некој друг да го направи тоа. Тоа беше за мене и го извршив“, изјави Морети. |
Родени
1697 | Џовани Антонио Канал, повеќе познат како Каналето - венецијански сликар. |
1728 | Џемс Кук, најпознат поморски истражувач, познат како капетан Кук. |
1818 | Иван Сергеевич Тургенев, руски писател, еден од најзначајните претставници на рускиот реализам. |
Починале
1704 | Џон Лок, англиски философ. |
1989 | Димитар Гешовски, еден од најпознатите македонски артисти. |
[уреди] 29 октомври
Настани
1923 | Турција е прогласена за Република. - Национален ден на Турција. |
1944 | Во селото Горно Врановци, велешко, излезе првиот број на весникот „Нова Македонија“ на македонски јазик, орган на Народноослободителниот фронт на Македонија. Вториот број излезе во ослободениот град Битола, а од третиот број излегува во Скопје. Излегувањето на овој весник е од исклучително значење за развојот на современото македонско новинарство. |
1994 | По повод вториот круг на гласање за избор на пратеници во Собранието на Република Македонија, почна со работа Прес центарот. |
Родени
1879 | Франц фон Папен, германски канцелар. |
1897 | Јозеф Гебелс, германски нацист. |
1970 | Евдин ван дер Сар, холандски фудбалер. |
1971 | Винона Рајдер, американска актерка. |
1981 | Аманда Бирд, американска пливачка. |
Починале
1940 | Димитрија Чуповски, еден од најистакнатите и најдоследни организатори и афирматори на македонската национална мисла, општественик, револуционер, политичар, дипломат, публицист, научник, издавач, историчар, картограф и филолог. |
1975 | Ристо Крле, македонски писател и драматург. |
[уреди] 30 октомври
Настани
1890 | Охридското граѓанство испрати молба до Високата порта во Цариград, во која молеше да се дозволи основање на македонски училишта во градот и околината и да се дозволи наставата во училиштата да се изведува на македонски јазик. |
1905 | За време на првата Руска револуција, рускиот цар Николај II воведува устав, кој предвидува законодавно собрание |
1918 | Со капитулацијата на Турција, која во Првата Светска војна била на страната на Централните Сили, престанува да постои Отоманската Империја. |
1938 | Се емитува радио-драмата на Орсон Велс, Војна на световите, (адаптирана од книгата на Х.Џ. Велс), предизвикувајќи сеопшта паника во САД. |
1938 | Младиот режисер Орсон Велс ја објави во Њујоршкото радио Ен-Би-Ес радиодрамата „Војната на световите“, врз основа на текстот на Џ.Велс. Нападот на Марсовците на Земјата, режисерот го прикажа така што повеќе слушатели поверуваа во вистинитоста на настанот, што предизвика неверојатен хаос и тревога во тој дел на Америка. Орсон Велс преку ноќ стана еден вид национален херој. |
1945 | Индија стана член на Организацијата на Обединетите нации. |
1967 | За првпат во историјата на космонаутиката е извршено спојување и раздвојување на вештачки земјини сателити. Ова го изведоа советските научници со леталата „Космос - 186“ и „Космос - 188“. |
1973 | Пуштен е во сообраќај мостот на Босфор, во Турција, кој ги поврзува Европа и Азија. |
1974 | Со нокаутот над Џорџ Форман, Мухамед Али се враќа во боксот како светски шампион. |
1975 | Принцот Хуан Карлос станува претседател на Шпанија, заменувајќи го болниот генерал Франциско Франко. |
1983 | Во силниот земјотрес со силина од 6 степени според Рихтеровата скала, што ја погоди Анадолија, во Турција, загинаа 1.300 луѓе. |
1993 | Министерството за односи со странство на Република Македонија, официјално е известено од генералниот секретар на Обединетите нации, дека е прифатена нотификацијата на Република Македонија, со која се пристапува кон Виенската конвенција за патниот сообраќај од 1968 година. Според тоа возилата регистрирани во Македонија ја користат ознаката „МК“. |
1994 | Втор круг на Парламентарните избори во Република Македонија. Коалицијата Сојуз за Македонија, предводена од СДСМ, оствари уверлива победа. ВМРО ДПМНЕ не ги прифати резултатите од изборите и се откажа од учество во работата на Парламентот. |
1994 | Граѓаните на Република Македонија по вторпат излегоа на гласање во рамките на вторите повеќепартиски избори. |
1995 | Со тесно мнозинство, пропаѓа референдумот за независност на Квебек од Канада. |
Родени
1751 | Ричард Шеридан, ирски драматург. |
1871 | Пол Валери, француски писател, еден од најголемите лиричари. |
Починале
1910 | Жан Анри Динан, швајцарски филантроп, основач на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година, кој подоцна прерасна во меѓународна организација. |
[уреди] 31 октомври
Настани
1924 | Во Милано, Италија бил одржан Првиот меѓународен конгрес на штедилниците. Тој ден е прогласен за Светски ден на штедењето. |
1956 | Во Египет избувна Суецката војна. Намерата на империјалистичките сили да ги зачуваат своите стратегиски, стопански и политички интереси во Египет, посебно контролата на Суецкиот канал, ја условија тројната француско-британско-израелска агресија врз Египет, која започна кога британските и француските авиони ги бомбардираа египетските аеродроми. |
1994 | Лидерот на босанските Срби, Радован Караџиќ, објавил „воена состојба“ во Босна, наредувајќи сите резервисти да се јават кај своите команданти, за да се подготват за контра-офанзива во северозападниот дел на земјата. |
1995 | Република Македонија вклучена во програмата ФАРЕ. |
Родени
1919 | Димитар Богоевски - Мите, народен херој на Македонија. |
Починале
1851 | Петар Петровиќ - Његош, владика и владетел на Црна Гора. |
1984 | Индира Ганди, претседател на индиската власт и истакнат лидер на Движењето на неврзаните. |