Antartike
Èn årtike di Wikipedia.
L' Antartike (do grek ἀνταρκτικός, k' est d' l' ôte des costé di l' artike) est on continint, metou al fene copete del meye-bole nonnrece, tot rascovrou d' glaece et d' nivaye.
I nel fåt nén confonde avou l' Artike, ki c' est l' plaece (mins sins nole tere) al fene copete del meye-bole bijhrece.
L' Antartike fourit dischovrowe e moes d' djanvî 1820.
L' Antartike est retouré pa l' Oceyan Antartike.
L' Antartike, c' est li cénkinme continint pa s' grandeu, après l' Azeye, l' Afrike eyet l' Amerike. Mins nerén, c' est — et d' lon — li ci k' est l' moens peuplé: i gn a po dire li vraiy nole populåcion permaninte, les omes k' î vikèt sont des syincieus ki sont po on tins dins ene båze di rcweraedje syintifike ou l' ôte. C' est eto l' continint avou l' pus grande hôteur moyene, eyet li pus basse crouweur moyene, di tos les continints del planete, di minme ki l' ci avou les pus bassès timperateures moyenes.
Il a-st on mwaisse dominne Internet da lu: .aq.
[candjî] L' Antartike e droet eternåcionå
E 19inme eyet 20inme siekes, sacwants payis (Norvedje, France, Grande-Burtaegne,...) avént les pinses di prinde des bokets di l' Antartike k' elle avént esploré.
Li Påye di Washington (1959) î va mete ene ahote, tot rclamant ki l' Antartike est on continint leyî po les sincieusès rcwerances. Eto, gn è doet aveur nole astalåcion militaire, ni d' oujhene u d' fosses po saetchî ås minrais. Li Beldjike sina cisse påye la, avou 11 ôtes payis.
[candjî] L' Antartike et les Bedjes
Di 1897 a 1899, Adrien de Gerlache va esplorer l' Antartike sol batea Belgica. C' est les prumîs esploreus a dmorer dipus d' èn an lavola (nén pa plaijhi, mins paski leu batea aveut stî edjalé et dmorer astok e mitan des glaeces).
E 1957, li Beldjike astapla ene eståcion po les sincieusès rcwerances e l' Antartike, batijheye Båze Rwè Bådwin. Mins, e 1967, gn ava pupont di liårds po continouwer a-z etertini li ståcion, et on l' a dvou clôre.
E 2007, li Bedjike divreut ribasti ene sitåcion, et ene vintinne di sincieus bedjes et djaponès î dmorer do moes d' nôvimbe 2007 disk' å moes d' fevrî 2008.
[candjî] Difoûtrinnès hårdêyes
