Almanca Vikipedi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Almanca Vikipedi (Deutschsprachige Wikipedia), Vikipedi'nin Almanca sürümüdür. İngilizce Vikipedi'den sonra ikinci en büyük Vikipedi sürümüdür ve ilk yaratılan Vikipedi sürümlerinden biridir.

Konu başlıkları 1 Tarih 2 Büyüklük, kapsam ve popülerlik 3 Diller ve lehçeler 4 Özellikler

[değiştir] Tarih

Vikipedi'nin ilk İngilizce olmayan subdomain'i Almanca subdomaini idi. Bu haber 16 Mart 2001'de Jimmy Wales tarafından ilan edildi. Almanca Vikipedi'nin madde yaratması Mayıs 2001'de başladı.

[değiştir] Büyüklük, kapsam ve popülerlik

8 Aralık 2007'den itibaren 674586, böylece İngilizce Vikipedi sürümünden sonra en büyük Vikipedi sürümüdür. Maddelerin %98'i 200'den daha çok harfe sahiptir, %89'u 512'den daha çok bayta sahiptir, ve %44'ü 2'den daha çok kilobayta sahiptir. Maddelerin ortalama büyüklüğü 3153 bayt veya 430 kelimedir.

İngilizce Vikipedisi ile karşılaştırıp, Almanca sürümü kapsamında daha seçici olduğunu görülebiliyor: çoğunlukla küçük taslakları, gerçek olmayan karakterlerin hakkında maddeleri v.b. maddeleri reddediyor. Ancak böyle her zaman olmuyor, ama yine de örnek olarak Yıldız Savaşları'nın her karakter maddesi bir araya yoğunlaştırılmış. Fakat gerçek olmayan şeylerin hakkında maddelerin reddelmesine karşın, Almanca Vikipedi en az bir tane imgesel maddeye sahip olmaktadır, örneğin gerçek olmayan bir böceğin hakkında bir madde ("Leuchtschnabelbeutelschabe") Ocak 2003'ten itibaren bulunmaktadır, ve Ocak 2005'te ve Haziran 2006'da yer alan iki tane silme ricalara rağmen, bu madde hala daha silinmedi.

Almanca Vikipedi'nin İngilizce Vikipedi'ye göre bir konuda daha büyük ve tamanlanmış bir kapsama sahip olduğunda Çek Cumhuriyeti'nde, Slovakya'da, Polonya'da ve diğer Avrupa merkezindeki ve doğu Avrupa'daki ülkerlerinde şehirlerin ve köylerin hakkındaki maddeleridir. Bu çoğunlukla İkinci Dünya Savaşı'ndan sonucundan önce bu yerlerde büyük Alman azınlıkları (veya bazen çoğunlukları) yaşıyordular.

Ocak 2005'te Google Zeitgeist Google.de'de "tsunami" (2004'ün Hint Okyanus depremine rağmen), "George Bush", "firefox", "Schnappi", "Rudolph Moshamer", "Saturn" ve "Angelina Jolie"'den sonra "Wikipedia" 8. en çok aralayan kelime olduğunu ilan etti. Şubat 2005'te Firefox ve Sevgililer gününden sonra "Wikipedia" üçüncü oldu, ve Haziran 2005'te birinci oldu.

[değiştir] Diller ve lehçeler

Almanca Vikipedi sadece standart Almanca dili ile yazılıyor. İsviçre veya Avusturya Almancası'nın mizaçları bir tek bölgesel maddelerde kabul ediliyor, ama değişiklikler pek büyük değildir, örneğin İsviçreliler ß harfi kullanmıyorlar ve bunun yerine ss yazıyorlar.

İsviçre Almancası gibi Almanca lehçeler Almanca Vikipedisi'nde kullanılmıyor. Alemanik Almanca (als:), Alçak Almanca (nds:), Pennsylvania Almanca (pdc:), Ripuarca (ksh:) ve Bavyeraca (bar:) gibi birçok Almanca lehçelere ait ayrı Vikipedi sürümler yaratıldı.

[değiştir] Özellikler

Almanca Vikipedi İngilizce Vikipedi sürümünden birçok konuda değişiktir.

• Uygunluk ile çok sıkı kurallar var. Çağdaş insanların hakkında maddelerin yazılmasına izin olmadığından önce bu insanlar yüksek bir seviyede ünlü olmaları gerekiyorlar. Bunun yanında imgesel karakterlerin ve yaratıkların (özellikle çağdaş olanların) hakkındaki kurallar aşırı serttir. Örnek olarak Uzay Yolu, Yıldız Savaşları, Harry Potter, Yüzüklerin Efendisi v.d. filmlerin ve kitapların karakterlerin hakkında ayrı maddeler çoğunlukla istenilmiyor ve çoğu zaman bu maddeler siliniyor veya hepsi bir maddeye yoğunlaştırılıyor; örneğin, İngilizce Vikipedisi'nde en:Gandalf ve en:Frodo Baggins gibi karakterlerin hakkında ayrı maddeler var, ama Almanca Vikipedisi'nde sadece Tolkien'in imgesel dünyadaki her karakteri anlatan bir tane madde (de:Figuren in Tolkiens Welt) kabul ediliyor. Gelecekteki hadiselerin veya yayınların hakkındaki maddeler "bildur kürelik" olduklarına rağmen çoğunlukla siliniyorlar. Örnek olarak, 2007'nin ortasından itibaren diğer Vikipedi sürümlere karşı olarak Crysis diye adlı bir bilgisayar oyunun hakkında bir madde yoktu; Almanca maddesi birkaç tane tartışmadan sonra silindi ve blok edildi, ve oyunun piyasa çıkma tarihinden sadece bir ay önce oyunun hakkındaki madde restore edildi ve bloku çıkarıldı.
• Adil kullanım provizyonlar yoktur. İngilizce Vikipedisi'nde adil kullanım olarak kabul edilen resimler ve diğer medyalar Almanca Vikipedisi'nde büyük bir ihtimalle uygun olmaz.
• Birçok ihtilaflı maddeler aylarca koruma altında kalıyorlar ve hesapsızlar veya yeni kullancılar tarafından değiştirilemiyorlar. 14 Eylül 2005'ten itibaren 253 madde koruma altında idi (İngilizce Vikipedisi'nde nazaran 138 madde koruma altında idi, ve Türkçe Vikipedisi'nde iki haftadan daha uzun bir süre koruma altında kalan hiç bir madde yoktu). Her Vikipedi'nin arasında bu en yüksek koruma altında maddeler sayısı idi.
• Önemliliği tartışılmayan konuların hakkında maddeler çok kısalar ise silinebiliyorlar.
• Fransızca, Lehçe ve İtalyanca Vikipediler'den farklı Almanca Vikipedi botlar tarafından yaratılmış birçok maddeye sahip değildir.
• Türkçe Vikipedi'nin seçkin maddelerin ve kaliteli maddelerin eşdeğerleri exzellente Artikel (mükemmel maddeler) ve lesenswerte artikel (okuma kıymetı olan maddeler).

g • t • d Vikipedi'nin dil sürümleri
Her Vikipedi kaç tane maddeye sahip olduğuna göre gruplanmaktadır
2.000.000+	İngilizce en:
500.000+	Almanca de: · Fransızca fr: · Lehçe pl:
300.000+	Felemenkçe nl: · İspanyolca es: · İtalyanca it: · Japonca ja: · Portekizce pt:
100.000+	Çekçe cs: · Çince zh: · Esperanto eo: · Fince fi: · İsveççe sv: · Katalanca ca: · Norveççe (Bokmål) no: · Rumence ro: · Rusça ru: · Türkçe tr: · Ukraynaca uk: · Volapük vo:
50.000+	Arapça ar: · Bulgarca bg: · Danca da: · Endonezce id: · Estonca et: · İbranice he: · Korece ko: · Litvanyaca lt: · Macarca hu: · Sırpça sr: · Slovakça sk: · Slovence sl:
10.000+	Arnavutça sq: · Asturyasca ast: · Azerice az: · Basit İngilizce simple: · Baskça eu: · Bengalca bn: · Bişnupriya Manipuri bpy: · Boşnakça bs: · Bretonca br: · Farsça fa: · Galce cy: · Galiçyaca gl: · Gürcüce ka: · Hırvatça hr: · Hintçe hi: · İdo io: · İzlandaca is: · Kürtçe ku: · Latince la: · Letonyaca lv: · Makedonca mk: · Malayca ms: · Napolice nap: · Norveççe (Nynorsk) nn: · Piyemontece pms: · Sebuanca ceb: · Sırp-Hırvatça sh: · Sicilyaca scn: · Sundaca su: · Takalotça tl: · Tamilce ta: · Tayca th: · Telugu te: · Vietnamca vi: · Valonca wa: · Yunanca el:
1.000+	Afrikaans af: · Alçak Felemenkçe nds-nl: · Amharca am: · Çuvaşça cv: · Ermenice hy: · Haiti kırma dili ht: · İrlandaca ga: · İskoçça gd: · Kantonca zh-yue: · Kaşubca csb: · Kazakça kk: · Keçuaca qu: · Kernevekçe kw: · Khmer km: · Klasik Çince zh-classical: · Kuzey Samice se: · Ladino lad: · Lombardça lmo: · Malayalamca ml: · Maltaca mt: · Maorice mi: · Min-Nan zh-min-nan: · Özbekçe uz: · Pensilvanya Almanca pdc: · Samogitçe bat-smg: · Swahili sw: · Tacikçe tg: · Tatarca tt: · Tongaca to: · Türkmence tk: · Urduca ur: · Wu wuu: · Yidiş yi: · Yorubaca yo:
Kaynak: Vikipedi:Toplam madde sayılarına göre Vikipediler