Zygmunt Klemensiewicz (fizyk)
Z Wikipedii
Zygmunt Aleksander Klemensiewicz (ur. 24 kwietnia 1886 w Krakowie, zm. 25 marca 1963 w Gliwicach) - polski fizyk, profesor chemii fizycznej i elektroniki Politechniki Lwowskiej, taternik.
Był synem Roberta (nauczyciela historii i geografii, dyrektora gimnazjum) i Marii Józefy z Reichmanów (pisarki i tłumaczki literatury skandynawskiej). Od 1892 mieszkał wraz z rodzicami we Lwowie, gdzie w 1904 ukończył gimnazjum, po czym w latach 1904—1908 studiował chemię, fizykę i matematykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego.
W lipcu 1908 na podstawie pracy Chlorek antymonowy jako rozczynnik jonizujący wykonanej u prof. Stanisława Tołłoczki uzyskał stopień doktora filozofii. Następnie jako stypendysta Wydziału Krajowego wyjechał do Instytutu kierowanego przez prof. Habera w Karlsruhe. Zajął się nową wówczas dziedziną przewodnictwa elektrycznego w gazach. Habilitował się w 1912 na Uniwersytecie Lwowskim. W 1913 otrzymał stypendium fundacji Carnegie-Curie na wyjazd do Instytutu Radowego w Paryżu, gdzie pracował aż do wybuchu I wojny światowej pod kierunkiem Marii Skłodowskiej-Curie. Zapoznał się tam z zagadnieniami i techniką pomiarów promieniotwórczości. W czasie wojny pracował w Instytucie Pasteura, a później w fabryce salwarsanu. W latach 1920–1940 był profesorem zwyczajnym chemii fizycznej i elektroniki Politechniki Lwowskiej. Wywieziony podczas jednej z deportacji sowieckich do Kazachstanu (1940–1942), przez Iran i Egipt dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie przebywał w latach 1944–1956. Po powrocie do Polski w 1956 r. był profesorem Politechniki Śląskiej w Gliwicach.
Był zapalonym taternikiem i alpinistą. W 1913 wydał Zasady taternictwa - pierwszy polski podręcznik taternictwa. Uprawiał narciarstwo - był doświadczonym turystą-narciarzem. Zajmował się także fotografią, w tym fotografią górską, której poświęcił jeden rozdział Zasad taternictwa. W dwudziestoleciu międzywojennym był wiceprezesem PZN. W wielu górskich wyprawach towarzyszyła mu żona Stefania z Wieniewskich.
[edytuj] Źródła
- Stanisław Brzozowski, Józef Szpilecki, Zygmunt Aleksander Klemensiewicz, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XII, 1966-1967