Salem (Massachusetts)
Z Wikipedii
Współrzędne: 42°31' N 70°54' W
| Salem | |||
|
|||
| Państwo |  Stany Zjednoczone |
||
| Stan |  Massachusetts |
||
| Burmistrz | Kimberley Driscoll | ||
| Powierzchnia | 46,8 km² | ||
| Położenie | 42° 31' N 70° 54' W |
||
| Wysokość | 3 m n.p.m. | ||
| Ludność (2000) • liczba ludności • gęstość |
40 407 1925,1 os./km² |
||
|
Położenie na mapie kraju
  Salem
|
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Salem to miasto w hrabstwie Essex, w stanie Massachusetts, w USA. W roku 2000 liczyło 40 407 mieszkańców. Wraz z Lawrence jest jedną z dwóch siedzib władz hrabstwa Essex. Siedziba college'u Salem State College, parku Salem Willows Park i muzeum Peabody Essex Museum. Salem jest też siedzibą rezydencji i centrum turystycznym.
Wielu ludzi kojarzy miasto z procesem czarownic z 1692 roku, który zapoczątkował sławę miasta, jako ośrodka zarówno turystyki jak i kultury. Tutejsze wozy policyjne mają stosowne logo, szkoły publiczne są znane jako "Szkoły Czarnoksięstwa", zespół futbolowy miejscowej szkoły wyższej nazywa się "The Witches" ("Czarownice"), a Gallows Hill, miejsce ówczesnych publicznych egzekucji, jest używane w charakterze boiska sportowego.
Turyści znają Salem jako mieszankę miejsc związanych z historią, butików z akcesoriami New Age i Wicca, oraz licznych atrakcji osadzonych w klimacie czarnoksięstwa, czarownic i Halloween.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Rdzenni Amerykanie nazywali to miejsce Naumkeag, co oznacza "kraina węgorza". Salem zostało założone u ujścia rzeki Naumkeag do Oceanu Atlantyckiego w 1626 roku przez kompanię rybacką z Cape Ann zarządzaną przez Rogera Conanta. Nazwa 'Salem' pochodzi z hebrajskiego słowa 'shalom' oraz arabskiego 'salam', obydwa znaczą "pokój". Conanta zastąpił później John Endicott, gubernator przydzielony przez Massachusetts Bay Company. Salem pierwotnie mieściło w swych granicach sporą część dzisiejszego North Shore, w tym Marblehead, odłączonych w 1649 roku. Większość oskarżonych w procesie czarownic mieszkała w pobliżu 'wioski Salem', obecnego Danvers. Wioska Salem obejmowała też Peabody oraz część obecnego Beverly. Middleton, Topsfield, Wenham i Manchester-by-the-Sea również stanowiły części Salem.
26 lutego 1775 zwolennicy niepodległości podnieśli most zwodzony nad North River, by nie dopuścić do zdobycia przez brytyjskiego pułkownika Alexandra Leslie i jego 300-osobowego oddziału składu amunicji ukrytego w północnym Salem. W czasie rewolucji amerykańskiej Salem stało się centrum kaperskim. W 1790 roku Salem było szóstym co do wielkości miastem w kraju i posiadało znany na całym świecie port morski, używany też do handlu z Chinami. Dorsze były stąd eksportowane do Indii Zachodnich i Europy. Cukier i melasę sprowadzano z Indii Zachodnich, herbatę z Chin, a pieprz z Sumatry. Okręty z Salem zawijały też do portów w Afryce, Rosji, Japonii i Australii. Podczas wojny z 1812 roku, skończyły się czasy kaperstwa.
Po czasie prosperity pozostała w mieście architektura, w tym wzniesiony w stylu federalnym dwór zaprojektowany przez Samuela McIntyre, którego imieniem nazwano potem największą z historycznych dzielnic. Uzyskawszy prawa miejskie w 1836 roku, Salem przyjęło w 1839 roku pieczęć miejską z motto: "Divitis Indiae usque ad ultimum sinum" -- "Najdalszemu na wschodzie portowi". Nathaniel Hawthorne był zarządcą portu w latach 1846 &ndash 1849. Pracował w Customs House nieopodal Pickering Wharf, to o nim jest mowa na początku powieści The Scarlet letter.
Lecz w XIX w. żegluga zaczęła podupadać. Salem i jego mulisty port zostało prześcignięte przez Boston i Nowy Jork. W konsekwencji miasto zwróciło się ku przemysłowi. Powstawały zakłady, w tym garbarnie, wytwórnie obuwia i przemysłu odzieżowego, jak Naumkeag Steam Cotton Company. Duża część mill town uległa zniszczeniu podczas wielkiego pożaru w Salem, w roku 1914, który rozpoczął się w Korn Leather Factory. Spłonęło ponad 400 domów, bez dachu nad głową znalazło się 3 500 rodzin. Lecz najcenniejsze architektonicznie budynki Salem ocalały, co pomogło adaptować jego centrum jako centrum turystyczne.
Znani mieszkańcy:
- Nehemiah Adams, pastor, autor książki "Marquis 1607-1896"
- Frank W. Benson, artysta
- Nathaniel Bowditch, matematyk, nawigator
- Roger Conant, fundator Salem
- Elias Hasket Derby, kupiec
- John Endicott, gubernator
- Nathaniel Hawthorne, pisarz
- Samuel McIntire, architekt i rzeźbiarz w drewnie
- George Swinton Parker, fundator Parker Brothers
- Samuel Parris, minister
- Timothy Pickering, sekretarz stanu
- Roger Williams, teolog
- Laurie Cabot, wielka kapłanka Wicca
[edytuj] Turystyka
Odkąd zniszczeniu uległy zakłady przemysłowe miasta, turystyka stała się podstawą jego gospodarki. Turystyka bazuje na procesach czarownic z 1692 roku, rozpoczęła się od lat 20. XX w., gdy miejscowy handlarz Daniel Low zaczął sprzedawać pamiątkowe łyżki z portretami czarownic. Rozkwit turystyki w Salem nastąpił pół wieku później, gdy telewizyjna seria komediowa "Bewitched" ukazała kilka epizodów z miasteczka. Związany z czarownicami ruch turystyczny wyraźnie ożywił się w latach 90. XX w., a miasto zaczęło oficjalnie obchodzić "Haunted Happenings" - święto w rocznicę powieszenia czarownic w październikowym sezonie turystycznym.
W ostatnich latach turystyka stała się znamiennym czynnikiem rozwoju miasta, a wielu mieszkańców zaczęło się domagać od władz prowadzenia bardziej agresywnej i szerzej zakrojonej kampanii reklamującej miasto jako ośrodek kulturalny. Podjęto już kroki w tym kierunku, w tym wyznaczono fragment miejskiej plaży na Pomnik Historii Narodowej (pierwszy w kraju), kończąc w 2000 roku budowę repliki legendarnego statku "Friendship," a w 2003 powiększając Muzeum Peabody'ego, co zaprojektował architekt Moshe Safdie. W roku 2005, półoficjalnie miejska agencja turystyczna "Destination Salem" rozpoczęła nową kampanię marketingową miasta, propagującą turystykę związaną z czarownicami.
W 2005 roku doszło do konfliktu z telewizją kablową "TV Land" w sprawie wzniesienia brązowej statuy Elizabeth Montgomery, odtwórczyni roli komediowej Samanthy w serialu Bewitched emitowanego w latach 60. XX w. Kilka epizodów było kręconych w Salem, a TV Land chciała w ten sposób uczcić 35 rocznicę ich powstania.
Wielu mieszkańców uważa, że pomnik taki nie jest dobrą promocją miasta, które chce się promować jako "Miasto czarownic", i posiada ulicę o nazwie Witch Way. Inni widzą w tym nadużycie mające na celu komercyjną promocję stacji, nie przynoszącą dochodów miastu. Mówi się też, że statua trywializuje Salem, sprowadzając je do roli miasta w którym jedynie nakręcono kilka filmowych scen pośledniej serii komediowej, podczas gdy miasto powinno opierać swą promocję na autentycznych procesach czarownic.
Mieszkaniec miasta John Carr, dawny członek Komisji Historycznej w Salem, w wypowiedzi dla lokalnej gazety (zacytowanej później przez "Time") powiedział: "To tak, jakby TV Land pojechała do Auschwitz i zaproponowała wzniesienie tam statuy pułkownika Klinka" (fikcyjna postać filmowa).
Ostatecznie statua została zaakceptowana, jednakże nadal wzbudza wiele kontrowersji.
[edytuj] Geografia
Współrzędne geograficzne Salem to 42°31'1" N 70°53'55" W.
Według danych amerykańskiego biura statystycznego, miasto ma powierzchnię 46,8 km², z czego 21 km² stanowi terytorium lądowe. Położone jest przy Zatoce Massachusetts nad Atlantykiem. Północną granicę Salem stanowi rzeka North River, a południową rzeka Naumkeag, przez centrum miasta natomiast przepływa South River.
[edytuj] Demografia
Według danych z roku 2000, miasto Salem liczy 40 407 mieszkańców, 17 492 domów, zamieszkuje je 9 708 rodzin. Gęstość zaludnienia wynosi 1 926,1 osoby/km². Skład etniczny: 85,37% biali Amerykanie, 3,15% Afroamerykanie, 0,22% rdzenni Amerykanie, 2% Azjaci, 0,05% pochodzi z wysp Pacyfiku, 6,74 % reprezentuje inne rasy, a 2,47% jest mieszańcami dwóch lub więcej ras. Latynosi stanowią 11,24% populacji.
[edytuj] Ciekawe miejsca
- Dom Nathaniela Bowditcha (z 1805)
- Dom Crowninshield-Bentleya (z 1727-1730)
- Dom Johna Tucker Dalanda (1851)
- Gedney House (z 1665)
- Miejsce urodzenia Nathaniela Hawthorne (z 1730-1745)
- "Dom o siedmiu szczytach" The House of the Seven Gables (1668)
- Wyspy Misery
- Muzeum Peabody'ego Peabody Essex Museum (1799) -- Główne muzeum kultury Azji, jak również wczesnej amerykańskiej marynarki i wielorybnictwa. Kolekcja sztuki indiańskiej, japońskiej, koreańskiej i chińskiej, w tym szczególnie chińskiej porcelany.
- Dom Stephen Phillips Memorial Trust (1800 & 1821)
- Pickering House przy Broad Street (z 1651)
- "Pałac Lin" Ropes Mansion (koniec lat 20. XVIII w.)
- Salem Maritime National Historic Site - Jedyne muzeum mające w zbiorach eksponaty z czasów świetności amerykańskiej floty handlowej
- Park Salem Willows (1858)
