Morze Kaspijskie
Z Wikipedii
| Morze Kaspijskie | |
 Zdjęcie satelitarne Morza Kaspijskiego |
|
| Kontynent | Azja |
| Państwa |  Azerbejdżan Rosja Kazachstan Turkmenistan Iran |
| Powierzchnia | 371 800 km² |
| Wymiary | 1200 × 325 km |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
180 m 1025 m |
| Wysokość lustra wody | -28 m n.p.m. |
| Zasolenie | średnio 10-12‰ |
| Rzeki zasilające | Wołga, Kuma, Kura, Ural |
| Rzeki wypływające | bezodpływowe |
| Miejscowości nadbrzeżne | Baku, Türkmenbaşy, Aktau, Astrachań |
| Rodzaj jeziora | endoreiczne |
| Jeziora Azji | |
Morze Kaspijskie (per. دریای خزر, ros. Каспийское море, azerb. Xəzər dənizi) – bezodpływowe słone jezioro reliktowe w Azji. Jest największym jeziorem świata z powierzchnią wynoszącą ok. 370 tys. km2 (zmieniającą się wskutek opadania poziomu wody, w 1930 roku wynosiła ona aż 442 tys. km²). Maksymalna głębokość to 1025 m. Zasolenie od 10-12‰ do bardzo dużego, sięgającego nawet 300‰ w zamkniętych zatokach. W Starożytności nosiło różne nazwy: Ocean Hyrkański, Morze Azarskie i Morze Kwalijskie.
Do wybrzeża Morza Kaspijskiego dostęp mają:
W Morzu Kaspijskim żyje bardzo duża ilość jesiotrów, których ikra ceniona jest na całym świecie ze względu na walory smakowe - jest to jeden z lepszych rodzajów kawioru. Populacji jesiotrów grozi wyginięcie z powodu przełowienia, więc organizacje ekologiczne starają się o tymczasowy zakaz połowów tych ryb do czasu, aż liczba osobników wróci do równowagi.
Na dnie Morza Kaspijskiego istnieją duże złoża ropy, tak więc rejon ten jest bardzo ważny dla światowej gospodarki. Z tym też wiąże się problem tego regionu: problemem jest spór o podział wód terytorialnych między pięć nadbrzeżnych państw.
Poziom wody w morzu podnosił się i opuszczał znacząco wiele razy w historii. Niektórzy rosyjscy historycy utrzymują, że podniesienie się poziomu wody w morzu w średniowieczu spowodowało powódź w nadbrzeżnych rejonach.
Gdy morze zamarza, trasy transportu nie normatywnego są przez nie wyznaczane. ( Ciężarówki jadą przez nie "na lodzie" ). Obecnie poziom wód morza podnosi się o około 2 cm rocznie,ten wzrost zdaniem ekspertów może się powiększyć.
Do Morza Kaspijskiego wpadają rzeki Kura, Ural i Wołga. Jest połączone z morzem Azowskim przez system Manyczy. Żegluga między Morzem Kaspijskim i Azowskim mozliwa jest przez Kanał Wołga-Don.
Większe miasta leżące nad Morzem Kaspijskim:
- Baku (Azerbejdżan)
- Türkmenbaşy (Turkmenistan)
- Babol (Iran)
- Aktau (Kazachstan)
- Astrachań (Rosja)
Większe zatoki na Morzu Kaspijskim:
- Zatoka Kara-Bogaz-Goł Turkmenistan,
- Zatoka Kazachska (Kazachstan),
- Zatoka Mangyslakska (Kazachstan),
- Zatoka Komsmolec (Kazachstan),
- Zatoka Kizljarska (Rosja),
- Zatoka Kirova (Azerbejdżan),
- Zatoka Turkmeńska (Turkmenistan)
Większe rzeki wpadające do Morza Kaspijskiego:
