Gupik
Z Wikipedii
Gupik pawie oczko | |
samiec |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | promieniopłetwe |
Rząd | karpieńcokształtne |
Rodzina | piękniczkowate |
Podrodzina | Poeciliinae |
Rodzaj | Poecilia |
Gatunek | gupik pawie oczko |
Nazwa systematyczna | |
Poecilia reticulata Peters, 1859 |
|
Systematyka w Wikispecies | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Standardy hodowlane gupika pawie oczko: A- Wachlarz B- Triangel C- Welon D- Proporczyk E- Dwumiecz F- Górny miecz G- Dolny miecz H- Lira I- Łopatka J- Płomyk K- Rakietka L- Igiełka |
Gupik pawie oczko (Poecilia reticulata) - niewielkich rozmiarów słodkowodna ryba akwariowa z rzędu karpieńcokształtnych (Cyprinodontiformes) i rodziny piękniczkowatych ( Poeciliidae), podrodziny Poeciliinae. Po raz pierwszy został przebadany przez Wilhelma Karla Petersa, który w 1859 roku opublikował wyniki swych badań w miesięczniku Akademii Nauk w Berlinie i nadał nazwę: "Poecilia reticulata". Jego powszechna nazwa gupik (ang.Guppy) pochodzi od nazwiska jednego z angielskich badaczy Roberta Johna Lechmere Guppy'ego (1836-1916), który odkrył ten gatunek na Trynidadzie i przesłał go do Europy. Na jego cześć rybę mylnie nazwano wtedy "Girardinus guppii"[1].
Spis treści |
[edytuj] Występowanie
Ameryka Południowa na północ od Amazonki do Gujany oraz wyspa Trynidad. Rybki te preferują spokojne wody, obfitujące w roślinność.
Ryba ta została odkryta w kilku różnych miejscach , przez różnych badaczy, i każdy z nich nadał jej oddzielną nazwę. Okazy te miały podobną budowę, różniły się jednak barwą. Dopiero w 1910 roku angielski hodowca ryb Vipan zaczął hodowlę tych okazów w jednym akwarium i zauważył, że ryby te łatwo krzyżują się między sobą. Stwierdził, że są to ryby tego samego gatunku tylko pod innymi nazwami.
Spotykane nazwy synonimiczne | |
---|---|
Acanthocephalus guppii Acanthocephalus reticulatus Girardinus guppii Girardinus petersi Girardinus poeciloides Girardinus reticulatus |
Haridichthys reticulatus Heterandria guppyi Lebistes poecilioides Lebistes reticulatus Poecilia poeciloides Poecilioides reticulatus |
[edytuj] Opis
Wielkość: Samica do 6 cm, samiec do 3-4 cm.
Wygląd: Wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec smuklejszy i znacznie mniejszy, o niepowtarzalnym układzie różnokolorowych plam. Samice są oliwkowo-szare, z beczułkowatym brzuchem (dojrzałe płciowo samice posiadają w okolicy płetwy odbytowej tzw. plamę ciążową). Akwarystyczne odmiany hodowlane posiadają np. rozwiniętą płetwę ogonową (wyróżnia się wiele standardów płetw ogonowych gupika). Istnieje wiele odmian zróżnicowanych pod względem barwy i kształtu płetw. Dzikie, wyjściowe formy gupika w akwarystyce niemal niespotykane, hodowane jednak nadal przez wyspecjalizowanych akwarystów, ceniących formy naturalne, genetycznie czyste.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki o gupiku, jako rybie hodowanej przez akwarystów, pojawił się w 1908 r., kiedy to John Paul Arnold dokładnie opisał ten gatunek. Właśnie około 1908 r. zaczęły być sprowadzane do Europy, a głównie do Niemiec, pierwsze partie gupików. Cena jednej ryba osiągała zawrotną jak na tamte czasy cenę 80 marek. Pierwszy pokaz gupików na wystawach hodowców, wraz z towarzyszącym mu konkursem, miał miejsce w 1911 r. w Sankt Petersburgu. Od tego momentu hodowcy zaczęli także skupiać się w różnych stowarzyszeniach (np. FGBS w Londynie). Zainteresowanie gupikiem wzrosło jeszcze bardziej po II wojnie światowej. Pierwsza obszerna publikacja na temat tej ryby ukazała się w 1946 r. w Wielkiej Brytanii pod tytułem The Guppy, a jej autorem był A. Fraser-Brunner. Od 1977 r. organizowane są coroczne mistrzostwa Europy hodowców. Gupik był i jest popularną rybą akwariową także w Polsce. Pierwsze stowarzyszenie hodowców powstało w 1968 r. jako sekcja hodowców pawich oczek przy Kole Polskim Związku Miłośników Akwarium. Cztery lata później, Zarząd Główny Polskiego Związku Akwarystów powołał klub akwarystów-specjalistów, zajmujących się właśnie hodowlą gupika pawie oczko. W 1972 r. odbył się także pierwszy polski konkurs hodowców w Kaliszu.
[edytuj] Hodowla
Ryba ta nie wymaga dużego akwarium, uchodzi za łatwą w hodowli, jednak w przypadku delikatnych odmian hodowlanych zalecana jedynie doświadczonym akwarystom. Minimalna zalecana pojemność zbiornika to 30-40 litrów dla jednego samca i trzech samic, przy gęstej obsadzie roślinności. Niektórzy hodowcy sugerują nawet 15 litrów dla jednego samca i dwóch samic - w akwariach hodowlanych, na czas rozrodu - młode po urodzeniu są odławiane do większego zbiornika. Optymalna temperatura to 20-23°C (pH ok. 7), rasowe odmiany są bardziej wrażliwe i wymagają wyższej temperatury (nawet do 27°C). Zalecana twardość wody to >11°N, a pH 6,5-8. Woda powinna być z dodatkiem niewielkiej ilości soli akwarystycznej, gdyż sól działa pierwotniakobójczo oraz reguluje przemianę materii ryb.
Chętnie spożywa każdy suchy pokarm. Jednak w celu utrzymania dobrej kondycji rybek, należy im podawać od czasu do czasu także pokarm żywy. Gupiki odżywiają się także glonami, w szczególności spiruliną, choć w niewielkim stopniu.
Należy uważać z obsadą akwarium w którym hodujemy gupiki. Długie i kolorowe płetwy samców mogą stać się łupem ryb lubiących "podgryzać" płetwy innym osobnikom. Przykładem takiego gatunku może być brzanka sumatrzańska. Inną kwestią są odpowiednie proporcje pomiędzy poszczególnymi płciami. Samce niemal cały swój czas dzielą pomiędzy odżywianie się i ściganie samic w celu zapłodnienia. Stąd też należy zadbać, aby na jednego samca przypadały co najmniej dwie lub trzy samice. W przeciwnym wypadku samice będą stale zestresowane i wyczerpane ciągłymi zalotami.
[edytuj] Rozmnażanie
Jeżeli tylko utrzymane są odpowiednie parametry wody, rozmnażanie tego gatunku nie sprawia żadnych kłopotów. Gupiki są rybami żyworodnymi (jajożyworodnymi), samice nie składają ikry, lecz rodzą w pełni ukształtowane młode, gotowe do samodzielnego życia. Do rozmnażania odpowiednia jest temperatura wody wynosząca ok. 22°C. Zapłodnienie ma charakter wewnętrzny, dokonuje go samiec, za pomocą płetwy odbytowej przekształconej w gonopodium. Ciąża trwa około 22-26 dni. Tuż przed samym porodem dobrze jest umieścić samicę w specjalnym kotniku akwarystycznym (zanurzaną w zbiorniku plastikową klatkę). W ten sposób narybek zostanie uchroniony przed zjedzeniem przez matkę lub starsze osobniki (kotnik nie jest konieczny, jeśli w akwarium jest bardzo dużo roślin i mało ryb, które i tak są bardzo spokojnego gatunku - ale wówczas i tak trzeba się liczyć ze stratą dużej części młodych gupików). Poród trwa zwykle kilka godzin. Ilość małych rybek zależy od wieku i wielkości samicy - od kilku do nawet kilkudziesięciu.Rekordowy miot liczył 193 młode[potrzebne źródło]. Małe rybki karmić należy specjalnym pokarmem pyłowym dostępnym w sklepach akwarystycznych. Na pierwsze kilka dni wystarczyć jednak może gotowane i roztarte żółtko jajka kurzego.
Samica gotowa jest do kolejnego zapłodnienia już w kilka godzin po porodzie. Jeżeli do tego nie dojdzie, może użyć spermy tego samego samca, którą jest w stanie magazynować. W ten sposób potrafi zajść w ciążę nawet do 4 razy.
Jeśli chcemy, aby małe rybki urodziły się silne i zdrowe musi być zachowana różnorodność genów, nie należy rozmnażać spokrewnionych ze sobą osobników (chów wsobny). Kojarzenie ze sobą, np: rodzeństwa lub ryb pochodzących z tego samego akwarium stwarza duże ryzyko widocznych wad oraz mutacji (nieprawidłowa budowa szkieletu, skrzeli - kłopoty z oddychaniem, a w konsekwencji śmierć narybku), ponadto narybek o tak zawężonej puli genowej jest słaby i nieodporny.
Przypisy
- ↑ Nasze Akwarium nr 4,str 36, "Ryby żyworodne piękniczkowate (Poeciliidae) 2000, tekst: Lucjan Madej ISSN 1508-4264
[edytuj] Bibliografia
- Encyklopedia ryb akwariowych, , tytuł oryginału: Akvarijni ryby tekst: Stanislav Frank, przełożył: Jerzy Lewczuk, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa 1992, ISBN 83-7066-388-5
- "Akwarium", I/1973 , Zarząd Główny Polskiego Związku Akwarystów z siedzibą w Chorzowie, str 8, Ryszard Patryas, "Historia odkrycia gupików"