Dylągowa

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°46'52" N 22°17'58" E49.7811111 22.2994444 (Dylągowa)


Dylągowa
Województwo	podkarpackie
Powiat	rzeszowski
Gmina	Dynów
Powierzchnia	20,1 km²
Położenie	49° 46' 52'' N 22° 17' 58'' E
Liczba mieszkańców (2003) • liczba ludności • gęstość	670 33,3 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	16
Kod pocztowy	36-069
Tablice rejestracyjne	RZE
Położenie na mapie Polski Dylągowa

Dylągowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Dynów.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

[edytuj] Położenie

Dylągowa położona jest w zachodniej części Pogórza Przemyskiego, nad Dylągowskim Potokiem, który wypływa z północnych zboczy góry Kruszelnica (501 m n.p.m.) i po około 5,5 km wpada w Sielnicy do Sanu. Skrajem wsi przebiega niebieski szlak turystyczny z Krasiczyna do Dynowa. We wsi znajduje się szkoła podstawowa z gimnazjum, urząd pocztowy, ośrodek zdrowia oraz Leśnictwo Dylągowa.

[edytuj] Historia

Historyczne nazwy: Vylagowa 1484, Dylagowka 1489, Dilagowa 1515, Dyliągowa 1559, Dylągowa 1700. Pochodzenie nazwy ma charekter gwarowy pol. dyląg (długi człowiek, tyczka), ta od przezwiska pierwszego osadźcy Johannesa Dyląga. Wieś lokowana w II poł. XV wieku na prawie niemieckim. Od 1340-1772 ziemia sanocka, województwo ruskie (tzw. sanockie Podole), do 1914 powiat przemyski, austriacka Prowincja Galicja, do 1939 powiat przemyski, województwo lwowskie. Źródła pisane wspominają po raz pierwszy o Dylągowej w 1484 r. jako o części dóbr dynowskich należących do Kmitów. Po raz kolejny miejscowość wchodzi do historii z powodu tutejszego proboszcza, Andrzeja z Dynowa, zwolennika reformacji. Za treści głoszone w kazaniach został on przez biskupa przemyskiego wyklęty i pozbawiony probostwa (w kilka lat później wyrzekł się herezji). W roku 1552 Stanisław Stadnicki zamienia istniejący kościół katolicki na Zbór kalwiński. Z Dylągowej pochodził zmarły w 1653 r. Bartłomiej Dylągowski, nadworny lekarz Zygmunta III Wazy. W 1706 r. wybudowano we wsi drewniany kościół pw. św. Zofii, który w 1927 r. został przeniesiony do Gdyczyny (obecnie przysiółek Siedlisk). W końcu XVIII w. miejscowość kupił Piotr Starzeński i w rękach tego rodu pozostała ona do roku 1939. Podczas spisu w 1921 r. wieś liczyła 258 domów i 1459 mieszkańców.

25-26 kwietnia 1944 roku miała miejsce pacyfikacja Dylągowej, która była następstwem ataku oddziału AK regionu Dynów i Błażowa dowodzonego przez ppor. Aleksandra Grube ps. "Sęp" na posterunek ukraińskiej policji w Jaworniku Ruskim. Akcja ta spowodowała oskarżenie mieszkańców polskiej wsi Dylągowa o dokonanie tego napadu i decyzję pacyfikacyjną wsi przez policję ukraińską wspólnie z Niemcami. Wszystkich mieszkańców wsi, którym nie udało się uciec ze wsi przetrzymywano w kościele parafialnym, a cała wioska była przeszukiwana przez Niemców i policję ukraińską. We wsi broni nie znaleziono i następnego dnia Niemcy odstąpili od masowego mordu a ludność została uwolniona. Wioskę uratował major Policji Państwowej Kazimierz Mięsowicz.

4 października 1945 r. Dylągowa wraz z sąsiednimi wioskami (Bartkówka, Łączki, Sielnica oraz Pawłokoma) została spalona przez sotnie UPA "Hromenki" i "Buriaki" za udział mieszkańców w napadzie na Pawłokomę.

Obecny murowany kościół w Dylągowej pochodzi z 1907 r. Ze starego, drewnianego kościoła pozostał pochodzący z ok. 1700 r. ołtarz. Na miejscowym cmentarzu znajdują się cenne nagrobki kamienne Aleksandra Starzeńskiego z 1831 r. i Róży z Zabielskich Kamienieckiej z roku 1843.