6 Pomorska Dywizja Piechoty
Z Wikipedii
6 Pomorska Dywizja Piechoty - związek taktyczny ludowego Wojska Polskiego.
Spis treści |
[edytuj] Formowanie
Formowanie 6 Dywizji Piechoty pod dowództwem sowieckiego płk. Gienadija Szejpaka rozpoczęło się 5 lipca 1944 w rejonie Żytomierza na Ukrainie. Trzon dywizji stanowili miejscowi Polacy, którzy poprzez wstąpienie do służby, pragnęli wydostać się z "nieludzkiej ziemi" i powrócić do ojczyzny. Latem 1944 r. przeniesiono jej rejon formowania na zajęte przez Armię Czerwoną ziemie polskie. W Przemyślu i okolicach kontynuowano szkolenie. W dniach 18 i 19 października 1944 r. żołnierze złożyli przysięgę wojskową w Przemyślu, skąd, w grudniu tegoż roku, wyruszyli na front. Krótko po utworzeniu podporządkowano ją nowo tworzonej 3 Armii WP, lecz ostatecznie weszła w skład 1 Armii WP.
Ordre de Bataille w 1944 przedstawiał się następująco:
- 14 Kołobrzeski Pułk Piechoty [1]
- 16 Kołobrzeski Pułk Piechoty[1]
- 18 Kołobrzeski Pułk Piechoty[1]
- 23 Pułk Artylerii Lekkiej
[edytuj] Działania zbrojne
6 Dywizja Piechoty uczestniczyła m.in. w zajęciu Warszawy 17 stycznia 1945. W nocy sforsowała Wisłę z praskiego brzegu, a około południa spotkała się z 2 Dywizją Piechoty w rejonie Ogrodu Saskiego.
W lutym uczestniczyła w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego, a następnie w bardzo ciężkich zmaganiach o Kołobrzeg. Od marca do kwietnia 1945 6 DP zajmowała pozycje obronne na wybrzeżu Bałtyku, po czym została skierowana nad Odrę i włączona do sił biorących udział w Operacji Berlińskiej.
16 kwietnia 1945 r. dywizja sforsowała Odrę w rejonie mostu koło Siekierek. 17 kwietnia nacierała na prawym skrzydle Armii. Odparła dwa kontrataki i do wieczora osiągnęła rejon Paulshof. 19 kwietnia przez cały dzień toczyła walkę o wał Starej Odry. Wieczorem dywizja otrzymała rozkaz przejścia do drugiego rzutu. Od 20 do 23 kwietnia pozostawała w odwodzie Armii. 24 kwietnia sforsowała Kanał Hohenzollernów i nacierała w kierunku zachodnim. Jako pierwsza wielka jednostka Wojska Polskiego dotarła 3 maja do Łaby, gdzie jej żołnierze spotkali się z oddziałami amerykańskiej 9 Armii.
[edytuj] W okresie pokoju
Po kapitulacji Niemiec 8 maja 1945 6 DP została przebazowana na ziemie polskie, gdzie powierzono jej zadanie ochrony granic na zachodzie i południu. 30 września 1945 6 DP otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo Andrychowa, w którym stacjonowało wówczas jej dowództwo (przeniesione z Chrzanowa). W styczniu 1946 r. dowództwo i sztab dywizji oraz 16 Kołobrzeski Pułk Piechoty i niektóre inne jednostki zostały przeniesione do Krakowa. Pozostałe rozlokowano w Wadowicach i Tarnowie. Za męstwo wykazane w walkach toczonych z Niemcami na Pomorzu Zachodnim 6 DP została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i otrzymała wyróżniające miano "Pomorskiej", zaś jej pułki miana "Kołobrzeskich". W latach 1946-1947 część jej pododdziałów (2 i 6 kombinowany pułk piechoty – ok. 1900 żołnierzy) pod dowództwem płk. Wiktora Sienickiego uczestniczyła w składzie Grupy Operacyjnej "Wisła" w akcji wysiedlania ludności ukraińskiej, tocząc także walki z oddziałami UPA (akcja "Wisła").
[edytuj] Ordre de Bataille i dyslokacja w 1946
- Dowództwo 6 DP - Kraków
- 14 Pułk Piechoty - Tarnów
- 16 Pułk Piechoty - Kraków
- 18 Pułk Piechoty - Wadowice
- 23 Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej - Biała
- 5 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej - Nowy Sącz
- 13 Kołobrzeski Batalion Saperów - Kraków
W kwietniu 1957 roku 4 i 14 pułk piechoty oraz 13 bsap przekazano do 9 DP, a 23 pal przeformowano na dywizjon artylerii armat.
[edytuj] Przeformowanie
23 czerwca 1957 rozkazem Ministra Obrony Narodowej pozostałą część dywizji przeformowano w 6 Pomorską Dywizję Powietrznodesantową.
W 1986 6 DPD została zmniejszona do rozmiarów brygady. Aktualnie jako 6 Brygada Desantowo-Szturmowa wchodzi w skład polskich sił szybkiego reagowania NATO.
[edytuj] Dowódcy
- płk Leon Kostiachin p.o. VII-IX.1944
- gen. bryg. Genadij Szejpak IX.1944-III.1946
- płk Wiktor Sienicki III.1946-1948
- płk Leonid Łapiński 1950-1951
- płk Kazimierz Peste od IX.1951
- płk Korczuk
Przypisy
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego : formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965
[edytuj] Zobacz też
Korpusy: 1 Korpus Piechoty • 2 Korpus Piechoty • 1 Korpus Armijny • 2 Korpus Armijny
Dywizje: 1 DP • 2 DP • 3 DP • 4 DP • 5 DP • 6 DP • 7 DP • 8 DP • 9 DP • 10 DP • Brygady: 1 BPZmot • 1 BZap • 2 BZap
Pułki : 1 pp • 2 pp • 3 pp • 4 pp • 5 pp • 6 pp • 7 pp • 8 pp • 9 pp • 10 pp • 11 pp • 12 pp • 13 pp • 14 pp • 15 pp • 16 pp • 17 pp • 18 pp • 25 pp • 26 pp • 27 pp • 28 pp • 29 pp • 30 pp • 32 pp • 33 pp • 34 pp • 35 pp • 36 pp • 37 pp • Batalion : 1 sbkob
Rodowód: Związek Patriotów Polskich * PSZ w ZSRR (1943-1944) * Armia Ludowa Instytucje centralne: Naczelne Dowództwo (1944) * Sztab Główny ND * Główny Sztab Formowania * Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień * Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy * Główne Kwatermistrzostwo Formacje: Piechota na froncie wsch. * Broń pancerna na froncie wsch. * Artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza * Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna: OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR * OdB WP wiosną 1945 * OdB WP w 1949 * OdB WP w okresie stalinizmu * OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. * OdB WP schyłku PRL
Działania bojowe: Bitwa pod Lenino * Przyczółek warecko-magnuszewski * Szarża pod Borujskiem * Bitwa o Kołobrzeg * GO Rzeszów * Akcja Wisła * GO Wisła * Operacja Dunaj
Stalinizm w wojsku: Główny Zarząd Informacji * Obława augustowska * Proces Tatar-Utnik-Nowicki * Proces generałów * Uroczysko Baran * Wojskowy Korpus Górniczy
Szkolnictwo wojskowe: ASG * WAP * WAT * WSOWOP * SOR * TOSWLot * COS WSW
Agenturalny Wywiad Operacyjny * Front Polski * Oddział II SG WP * Oficer polityczny * Viritim * Wojskowa Centrala Handlowa * Żołnierz Wolności