Дархан-Уул

Чөлөөт нэвтэрхий толь, Википедиагаас

Дархан-Уул

Байгуулагдсан

1994

Аймгийн төв

Дархан

Газар нутаг

3,275 км²

Хүн ам
• Нийт (2005)
• Нягтшил

90,400
27.60/км²

Утасны код

+976 (0)137

Машины код

ДА-

ISO 3166-2

MN-037

Вэбсайт

gate1.pmis.gov.mn/darkhan-uul/

Дархан-Уул аймаг нь Монгол улсын аймаг бөгөөд хуучнаар Дархан хотын нутаг дэвсгэр дээр 1994 онд байгуулагдсан юм. Нийслэл Улаанбаатарын дараа хоёрдох том хот гэгддэг.

Агуулга

1 Түүх
2 Боловсрол
3 Эрүүл мэнд
4 Харилцаа холбоо
5 Аж үйлдвэр
- 5.1 Үйлдвэрлэл
- 5.2 Хөдөө аж ахуй
6 Сумд
7 Гадны холбоос

[Засварлах] Түүх

Дархан хотын анхны суурийн чулууг "Бурхантын хөндий"-д 1961 оны 10 сарын 17-нд тавьсан нь Монгол улсын 2 дахь томоохон хот болох эхлэл тавигдсан юм. Дархан хотыг хуучин социалист орнууд болох Зөвлөлт Холбоот Улс, Болгар, Польш, Унгар, Чех, Зүүн Герман зэрэг улсуудын техник, эдийн засгийн тусламжтайгаар байгуулан хөгжїүлсэн. Дархан хот нь Орхон, Сэлэнгийн сав газрын бүсэд багтдаг. Хараа голын эрэг Бурхантын хөндийд оршдог бөгөөд далайн төвшнөөс дээш 700 м-ийн өндөрт байрласан ба 327.5 мянган га газар нутагтай, эрс тэс уур амьсгалтай.

Улсын Их Хурлын 1994 оны 32 тоот тогтоолоор Дархан хотыг Дархан-Уул аймаг болгон зохион байгуулсан ба Засаг захиргааны нэгжийн хувьд 4 сумтай, 24 багтай. Дархан-Уул аймаг нь Сэлэнгэ, Төв аймгийн сумуудтай хил залгаа оршдог.

[Засварлах] Боловсрол

Тус аймагт Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль, Хөдөө Аж Ахуйн Их Сургууль, Техникийн коллеж, Анагаах ухааны коллеж зэрэг хувийн болон улсын 10 гаруй их, дээд сургууль ба УГТСЭШХ, Удирдлагын Хөгжлийн Институт, Бизнес хөгжил, Монгол гэр бүл зэрэг сургалтын төвүүд сургалт эрдэм шинжилгээний байгууллага ажилладаг.

Эдгээрт 460 гаруй эрдэмтэн багш нар ажиллаж, 5200 гаруй оюутан сурагчид суралцаж байна. Мөн аймгийн хэмжээнд 25 Ерөнхий Боловсролын Сургууль, 14 цэцэрлэг, Монгол Туркийн хамтарсан сургууль, Хан-Уул дээд сургуулийн харъяа 10 жилийн сургууль, Монгол-Германы хамтарсан сургууль, хүүхдийг эрт хөгжүүлэх тусгай сургууль ажиллан тэдгээрт 21 мянган хүүхэд суралцаж, Орос, Англи, Герман, Турк, Япон хэлийг гадаадын мэргэжилтэн багш нараар хичээл заалгаж байна.

[Засварлах] Эрүүл мэнд

Дархан-Уул аймаг нь нийт 550 ортой эмнэлэг, урьдчилан сэргийлэх зориулалттай эрүүл мэндийн 2 томоохон төв ажиллаж, тэдгээрт 250 гаруй их эмч ажиладаг.

[Засварлах] Харилцаа холбоо

Тус аймаг нь зам, тээвэр, харилцаа холбоо, цахилгаан, дулааны эрчим хүч зэрэг дэд бүтцийн салбарууд сайн хөгжсөн үйлдвэрлэл, соёл боловсрол, шинжлэх ухаанны томоохон төв учраас гадаад орнуудын муж, хот, компани, хувь хүмүүстэй харилцаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлж хамтран ажиллах хамгийн таатай нөхцөл бүрдсэн аймаг юм.

Германы Цайтц, Унгарын Капошвар, [Буриад улс]ын Улан-үдэ, Белорус улсын Витабск, БНХАУ-ын Же-Жань, Данийн Хилероид хотуудтай шууд харилцаатай ажилладаг бөгөөд, Олон улсын байгууллагууд болох ДЭМБ, ТАСИС, НүБХХГ, Монгол улсад суугаа зарим орны Элчин сайдын яамнууд (АНУ, Герман, Их Британи, Япон), АНУ–ын Энх тайвны корпус, Английн Сайн дурын алба, Хүүхдийг ивээх сан, Японы Жайка болон гадаадын хүмүүнлэгийн байгууллагууд болох Энхтайваны салхи, Ертөнцийг өөрчилье, Мандах нар зэрэг байгууллагуудтай хамтран нийгмийн салбарт идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байна. Цаашид гадаад харилцааг улам өргөжүүлж, хамтын ажиллагааны үр нөлөөг нэмэгдүүлэх зорилт тавин ажиллаж байна.

Дархан-Уул аймагт орчин үеийн технологи, техникээр бүрэн тоноглогдсон Мобиком, Скайтел компаниудын салбарууд үүрэн телефон болон миком компани интернетийн үйлчилгээ явуулдаг байна. Мөн DBS, ЛХА телевизүүдээр 24 цагийн турш дотоод гадаадын сувгуудыг үзэх боломжоор бүрэн хангадаг.

[Засварлах] Аж үйлдвэр

Дархан-Уул аймагт жижиг дунд, үйлдвэрлэл, үйлчилгээг эрчимтэй хөгжүүлж байна. Хувийн хөрөнгө оруулалтаар оёдол, архи спиртийн үйлдвэр, савхин эдлэл, талх нарийн боов, мах махан бүтээгдэхүүн зэрэг жижиг дунд үйлдвэрүүд болон Банк, Банк бус санхүүгийн байгууллага,хадгаламж зээлийн хоршоо зэрэг аж ахуйн байгууллагууд үйл ажиллагаагаа явуулж байна.

[Засварлах] Үйлдвэрлэл

Дархан хот нь байгалийн баялагтаа түшиглэн барилгын матералын үйлдвэрлэлийг түлхүү хөгжүүлж, Цемент, Силикат, Байшин үйлдвэрлэх комбинат, Архины үйлдвэр, "Керамзит", "Эрдэс хөвөн", "Төмөр бетоны" үйлдвэр, "Хүнсний үйлдвэр", "Нэхий Эдлэлийн үйлдвэр", "Мах комбинат", "Хар төмөрлөгийн үйлдвэр" зэрэг олон үйлдвэрүүдтэй. барилгийн материалийн болон нүүрс,алт, төмрийн хүдрийн арвин их нөөцтэй аймаг юм.

[Засварлах] Хөдөө аж ахуй

Дархан-Уул нь Монголын газар тариалангийн төв бүсэд оршдог учраас хөдөө аж ахуйн нийт бүтээгдэхүүнд газар тариалан голлодог бөгөөд газар тариалангийн аж ахуйнууд шинжлэх ухааны баазтайгаа ойрхон байрлаж, түүнтэй хамтран ажилладагаараа бусад аймгуудаас давуутай юм. Аймгийн хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэл нь хүн амын мах махан бүтээгдэхүүний хэрэгцээний 30%, сүү сүүн бүтээгдэхүүний 90%, гурил гурилан бүтээгдэхүүний 70% гаруй хувийг, төмс, хүнсний ногооны хэрэгцээг өөрийн үйлдвэрлэлээр бүрэн хангаж байгаа стратегийн ач холбогдол бүхий салбарын нэг юм.

Дархан-Уул аймгийн хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар 100 гаруй аж ахуйн нэгж, 12 мянга гаруй өрх 37.0 мянган га орчим эргэлтийн талбайд тариалангийн үйл ажиллагаа эрхэлж байна.Аймгийн эдийн засагт мал аж ахуйн үйлдвэрлэл бага хувийг эзэлдэгч 3 мянган өрх, 40 гаруй аж ахуйн нэгжид 130 гаруй толгой малыг өсгөж байна. Одоогийн байдлаар тус аймагт 21 үүлдэр, омог, хэвшлийн 28 мянган толгой малыг үржлийн сайжруулагчаар ашиглаж байгаа нь нийт малын 18 орчим хувийг эзэлж байна.