Nepal
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
| Nepal | |||
|
|||
|
|
|||
| Basisgegevens | |||
| Offesjeel taol | Nepalees | ||
| Hoofstad | Kathmandu | ||
| Staotsvörm | Federaal Rippebliek | ||
| Staotshoof | Girija Prasad Koirala (sins 2008) | ||
| premier | Girija Prasad Koirala | ||
| [[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
| Religie | {{{religie}}} | ||
| Opperflaakde – % water |
147.181 km² 2,8% |
||
| Inwoeners – Deechde: |
29,519,114 (sjatting 2008) 184/km² |
||
| Euverige | |||
| Munteinheid | Nepalese roepie (NPR) |
||
| Tiedzaone | UTC +5:45 | ||
| Nationale fiesdaag | 7 juli | ||
| Vouksleed | Rastriya Gaan | ||
| Web | Code | Tel. | .np | NPL | +977 | ||
Nepal is e keuninkriek ingeklemp tösse Sjina en India, in 't Himalaya-gebergte. 't Land heet 'n relatief groete bevolking. Hoofstad is Kathmandu, 'n ander stad is Patan. Wijer is de bevolking veural in dörper geconcentreerd, en wel in 't zuie vaan 't land, aongezeen 't noorde oet hoeggebergte besteit. D'n top vaan de Mount Everest ligk op de grens mèt Sjina.
[bewirk] Bestuurleke indeiling
Nepal is verdeild in 14 zones (anchal).
|
|
[bewirk] Demografie
Nepal is 'n multi-cultureel en multi-etnisch land. De veurnaomste etnisch indeiling kin gemaak weure op basis vaan taolverwantsjap. De veurnaomste taol is 't Nepalees, 'n Indo-Europese taol die door zoen 49% vaan de bevolking gesproke en door e good deil vaan de res verstande weurt. De twiede groetste taol is 't Maithili (12%); daonao koume 't Bhojpuri, Tharu en Tamang. Me tref in Nepal veurnaomelek 't hindoeïsme aon, dewijl 'n minderheid 't boeddhisme praktiseert en 'n nog kleiner minderheid d'n islam. De inheimse religie is 't Kirant, wat hei en dao nog beoefent weurt.
[bewirk] Historie
Dewijl de Kirant ziech al vreug in Nepal vestegde is 't land zeker vaanaof de zesde iew veur Christus oonder Indiasen invlood, zoewel politiek es cultureel, gewees. Zoe regeerde keizer Asoka euver 't gebeed en woort Boeddha hei gebore. Sins oongeveer 900 regeerde hei lokaal veldhiere, die ziech oonderein bevochte tot in 1768 Prithvi Narayan Sjah Kathmandu vereuverde en keuning vaan gans Nepal woort. Vaan 1814 tot 1816 kaom Nepal in oorlog mèt de Britte; wie de lèste d'n oorlog wónne mós Nepal Sikkim en Tarai aofstoon. Later kraog Nepal Tarai weer trök. Nepal bleef noe tot 1948 e Brits protectoraot. In 1846 pleegde Jung Bahadur Rana 'n staotsgreep en zètde de Sjah-dynastie aof. Pas in 1951 kraog Nepal weer 'ne keuning, dee door de nui staot India aongestèld woort. Oonder keuning Birendra (1972-2001) raakde Nepal in 'n iezere greep, die pas roond 1990 weer verslapde. Evels oontstoont in deen tied 'n rebellebeweging vaan maoïste, boemèt 'ne lange börgeroorlog geveurd woort. In 2001 voont in Kathamndu e keuningsdrama plaots boebij kroenprins Dipendra de keuning en e deil vaan zien familie doedsjoot. Daonao sjoot heer ziechzelf door de kop. Birendra zie broor Gyanendra besteeg d'n troen.
Op 28 december 2007 stumde 'n euvergroete mierderheid in 't Nepalees parlemint veur aofschaffing vaan de monarchie. De Nepalese Groondwètgevende Vergadering besloot op 28 mei 2008 dees wèt officieel in wèrking te stèlle, woemèt 't Keuninkriek Nepal is euvergegaange in de Democratische Federaal Republiek Nepal. Op 11 juni 2008 verliet Gyanendra 't keuninklek pelies, boenao op 15 juni de nationale vlag woort gehese en 't pelies 'n museum woort.
| Len in Azië |
|---|
| Afganistan | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Bahrein | Bangladesj | Bhoetaan | Burma | Broenai | Cambodja | Cyprus2 | Filipiene | Georgië2 | India | Indonesië | Iraan | Irak | Israël | Japan | Jeme | Jordanië | Katar | Kazachstan | Kirgizië | Koeweit | Laos | Libanon | Maledive | Maleisië | Mongolië | Nepal | Noord-Korea | Oesbekistan | Omaan | Oos-Timor | Pakistan | Palestiense Staot | Papoea Nuuj-Guinea | Rösland1 | Saoedi-Arabië | Singapore | Sjina3 | Sri Lanka | Syrië | Tadzjikistan | Thailand | Törkieë | Turkmenistan | Vereinegde Arabische Emirate | Viëtnam | Zuud-Korea |
| Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Gazastrook | Hong Kong | Tibet | Makau | Westelike Jordaanover |
| Status betwis: Palestiense Staot | Sjina (nationalistisch) | Sjina (volksrippebliek) | Törks Cyprus |
| 1. Dit land ligk gedeiltelik in Europa. 2. Dit land ligk geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. 3. Sins 1949 oonder twie regeringe verdeild. |
