Lëtzebuerg (Stad)

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

Lëtzebuerg

An anere Sproochen

fr.: Luxembourg
de: Luxemburg

Gemeng

'Lëtzebuerg'

Buergermeeschter

Paul Helminger (DP)

Kanton

Lëtzebuerg

Awunner

86.009

Fläch

51,24

Koordinaten

49° 36’ 39’’ N
6° 7’ 51’’ O

Awunner (Gemeng)

86.009

Fläch (Gemeng)

5.124 ha

Uertschaften - Gemengen - Stied

Lëtzebuerg ass eng vun den 116 lëtzebuergesche Gemengen, eng vun den 12 lëtzebuergesche Stied, an d'Haaptstad vum Land mam selwechten Numm.

Inhaltsverzeechnis

1 Uertschaften an der Gemeng
2 Geographie
3 Geschicht
4 D'offiziel Quartierë vun der Stad
5 Buergermeeschtere vun der Stad Lëtzebuerg zënter 1693
6 Kuckeswäertes
7 Literatur
8 Fotoalbum vun der Stad Lëtzebuerg
9 Linken
- 9.1 Kuckt och
- 9.2 Um Spaweck

[Änneren] Uertschaften an der Gemeng

De Gronn

D'Stad Lëtzebuerg ass haut déi eenzeg Uertschaft an deeër Gemeng. Duerch Fusioune sinn ugaangs 1900 déi fréier Gemengen Eech, Hollerech an Dummeldeng opgeholl ginn.

[Änneren] Geographie

Den historeschen Zentrum vun der Stad, d'Alstad, ass no Norden, Osten a Süden hi vun 30-50 m déiwen Däller ëmginn, déi duerch d'Péitruss an d'Uelzecht an de Sandsteen gegruewe goufen.

D'Gemeng Lëtzebuerg (orange) am Kanton Lëtzebuerg (rout)

D'Quartieren an der sougenannter Ënnerstad sinn de Gronn, Clausen an de Pafendall. No Westen hin erstreckt sech hannert dem Stadpark, deen op der Plaz vun de Festungsmaueren ugeluecht gouf, e Plateau, deen iwwert de Glacis an de Lampertsbierg iwwergeet.
Weider westlech kënnt een an de Quartier Belair, Märel an a süd-westlecher Richtung leien Hollerech an Zéisseng . No Süden, déisäit dem Péitrussdall, dee vun der Adolphe-Bréck an der Passerelle iwwerspaant gëtt, leien d'Quartiere Gare a Bouneweg.
Weider südlech leie Gaasperech an den Houwald. Ëstlech vum Zentrum, déisäit der Uelzecht, ass de Plateau vum Kierchbierg, och Europäesche Quartier genannt. E bësse méi südlech dovunner leien d'Neiduerf, den Zens an Hamm. Am Norde leien, dem Laf vun der Uelzecht no, Eech, Weimeschkierch, Dummeldeng a Beggen.

[Änneren] Geschicht

Schonn zu Réimerzäite sinn do, wou haut d'Stad Lëtzebuerg ass, zwou Réimerstroossen, déi vun Arel op Tréier an déi vu Metz op Tréier, zesummekomm. E befestegten Tuerm huet dës Kräizung bewaacht. Duerch en Tosch mat der Tréierer Abtei St. Maximin huet den Ardennergrof Siegfried I. 963 Lännereien zu Lëtzebuerg getosch. Hien huet säi Schlass um Bockfiels gebaut, dat Lucilinburhuc ("Kleng Buerg") genannt gouf, an eng éischte Kéier am Tosch-Traité ernimmt ginn ass.

987, huet den Äerzbeschof vun Tréier, den Egbert (977-993), fënnef Alteeër an der Erléiserkierch (haut Méchelskierch) geweit. Op der Kräizung vun de Réimerweeër bei der Kierch ass e Maart entstanen (den heitege Fëschmaart), ronderëm deen sech eng Uertschaft entwéckelt huet.

Wéinst hirer Lag, souwuel geo-politesch wéi topographesch gesinn, hat d'Stad Lëtzebuerg zënter hirem Bestoen eng wichteg militärstrategesch Bedeitung. Am 10. Joerhonnert gouf schonn déi éischt Festungsmauer gebaut. Um Enn vum 12. Joerhonnert, wéi d'Stad sech ëmmer méi no Westen hin ausgebreet huet, koum eng 2. Festungsmauer dobäi (D'"Rue du Fossé" war de Festungsgruef zu deeër Mauer). D'Stad war ongeféier 5 Hektar grouss.

Kaart vun der Stad am 16. Jh.

Géint 1340, ënnert dem Jang de Blannen, sinn nei Festunge gebaut ginn, déi zum Deel bis 1867 stungen. Déi verschidden Hären a Meeschteren (Burgunder, Spuenier, Habsburger, Fransousen a Preisen) hunn an de Joerhonnerten dono d'Festung ëmmer méi ausgebaut an se zu enger vun deene stäerksten an Europa gemmach.

Méi doriwwer am Artikel Festung Lëtzebuergan den Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]an den Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]an den Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]].

Am 17. Joerhonnert hunn d'Spuenier déi éischt Kasematte gebaut. Se goufen ënnert dem Vauban ausgebaut a 1730-1740 vun den Éisträicher nach eng Kéier vergréissert.

1795, ass Lëtzebuerg vu Frankräich annexéiert ginn, d'Stad gouf Préfecture vum Département des Forêts. 1815 gouf d'Stad zu enger "Bundesfestung", an deeër preisesch Truppe stationnéiert goufen. Gläichzäiteg gouf d'Land pro forma als Groussherzogtum nei crééiert, mam Wëllem I. vun Holland als Grand-Duc.

Nom Traité vu London vun 1867 huet d'Festung missen ofgerappt an dem Buedem gläich gemaach ginn. Et huet 16 Joer gedauert, bis dës Aarbechte méi oder manner ofgeschloss waren. Se hunn 1,5 Millioune Goldfrang kascht.

Am Éischte Weltkrich hat den Helmuth von Moltke säi Quartier général an der Stad ageriicht.

1920 sinn d'Gemengen Eech, Hamm, Hollerech a Rollengergronn mat der Stad Lëtzebuerg fusionnéiert.

1952 gouf d'Stad Lëtzebuerg, laang Zäit just provisoresch, Sëtz vun der Europäescher Communautéit fir Kuel a Stol. Bis 1981 goufen hei och verschidden Deel-Sessioune vum Europäesche Parlament ofgehalen. D'Stad ass weiderhi Sëtz vum Sekretariat vum Europaparlament, vum Europäesche Geriichtshaff, dem Europäesche Rechnungshaff, and derEuropäescher Investitiounsbank.

Méi doriwwer am Artikel Sëtz (Europäesch Institutiounen)an den Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]an den Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]an den Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]].

[Änneren] D'offiziel Quartierë vun der Stad

D'Paräisserplaz an der Stad op der Gare

D'Stad ass a 24 Quartierën agedeelt:

[Änneren] Buergermeeschtere vun der Stad Lëtzebuerg zënter 1693

D'Gemeng um Knuedler

Jean-Bernard Knepper (1693-1698)
...
François Scheffer (1800-1802)
Jean-Baptiste Servais (1803-1811)
Charles Baron de Tornaco (1811-1814)
Bonaventure Dutreux-Boch (1814-1816)
François Scheffer (1816-1817)
Constantin Joseph Pescatore (1817-1820)
François Scheffer (1820-1822)
François Röser (1822-1827)
François Scheffer (1827-1843)
Fernand Pescatore (1844-1848)
Jean-Pierre David Heldenstein (1848-1850)
Gabriel de Marie (1850-1854)
Jean-Pierre David Heldenstein (1855-1865)
Théodore Eberhard (1865-1869)
Jean Mersch-Wittenauer (1869-1873)
Charles Simonis (1873-1875)
Emmanuel Servais (1875-1890)
Dominique "Alexis" Brasseur (1891-1894)
Émile Mousel (1894-1904)
Alphonse Munchen (1905-1914)
Léandre Lacroix (1914-1918)
Luc Housse (1918-1920)
Gaston Diderich (1921-1946)
Émile Hamilius (1946-1963)
Paul Wilwertz (1964-1969)
Colette Flesch (1970-1980)
Camille Polfer (1980-1981)
Lydie Wurth-Polfer (1982-1999)
Paul Helminger (zënter 1999)

[Änneren] Kuckeswäertes

De Cercle op der Plëss

D'Alstad mat de Reschter vun der Festung (Weltkulturierfschaft)
D'Kathedral Notre-Dame
D'Greinskapell
De Groussherzogleche Palais
D'Chamber
De Péitruss-Dall
De Quartier Gronn
De Kierchbierg
De Bockfiels
D'Dräi Eechelen, mam Mudam a mam Festungsmusée
De Fëschmaart
D'Gare
D'Gëlle Fra
D'Groussgaass (Stad Lëtzebuerg)
D'Corniche
D'Kasematten
Den Tunnel ënner der Stad
D'Rumm
D'Spuenesch Tiermercher
D'Neimënster-Abtei mat der Gehaanskierch
De Knuedler
D'Plëss d'Arem mam Cercle
D'Adolphe-Bréck
D'Clairefontainesplaz mam Monument fir d'Groussherzogin Charlotte
D'Méchelskierch
D'Rout Bréck
De Kanounenhiwwel mam Monument vun der nationaler Solidaritéit
D'Quirinuskapell
D'Graf vum "Hauptmann von Köpenick" um Nikloskierfecht.
Bemierkenswäert Beem:

[Änneren] Literatur

Guy Thewes, 2008. La silhouette de la ville. In: Lieux de mémoire au Luxembourg. Erinnerungsorte in Luxemburg. 2. Editioun, S. 253-258. S. Kmec, B. Majerus, M. Margue, P. Peporte, éditeurs. éditions saint-paul, Lëtzebuerg. ISBN 978-2-87963-705-1.

Sonja Kmec, 2008. Gibraltar des Nordens. In: Lieux de mémoire au Luxembourg. Erinnerungsorte in Luxemburg. 2. Editioun, S. 267-272. S. Kmec, B. Majerus, M. Margue, P. Peporte, éditeurs. éditions saint-paul, Lëtzebuerg. ISBN 978-2-87963-705-1.

[Änneren] Fotoalbum vun der Stad Lëtzebuerg

Denkmal op der Konstitutiounsplaz	Denkmal Gëlle Fra	Gëlle Fra	Um Knuedler
D’Chamber	Place Clairfontaine	Gare vu Lëtzebuerg2	Gare vu Lëtzebuerg3
Kathedral vu Lëtzebuerg	Gedenktafel un de Michel Lentz	D’Stadhaus vu Lëtzebuerg	De Groussherzogleche Palais
De Réinert um Knuedler	Sëtz vum Staatsminister	De Wëllem um Päerd um Knuedler