Pólšćina
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Język polski |
||
kraje | Pólska, USA, Kanada, Běłoruska, Ukrainska, Čěska, Litawska, Wuchodoeuropa - mjezy druhach Němska, Brazilska, Awstralska |
|
rěčnicy | 50 milionow | |
klasifikacija | indoeuropske rěče
|
|
družina pisma | łaćonski alfabet | |
oficielny status | ||
---|---|---|
hamtska rěč | Pólska, Europska Unija | |
rěčne kody | ||
ISO 639-1: |
pl |
|
ISO 639-2: |
pol |
|
ISO 639-3 (SIL): | ||
Wikipedija | ||
Přikład | ||
Wótče naš | ||
Ojcze nasz,
któryś jest w niebie, święć się imię Twoje, przyjdź królestwo Twoje, bądź wola Twoja jako w niebie, tak i na ziemi; chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpuść nam nasze winy jako i my odpuszczamy naszym winowajcom i nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen |
||
Pólšćina je zapadosłowjanska rěč. Wona je najbóle přiwuzna kašubšćinje, słowakšćinje, čěšćinje, hornjoserbšćinje a delnjoserbšćinje. Pólska rěč słuša k słowjanskim rěčam, do swójby indoeuropskich rěčow.
Pólsce rěči 50 mil. ludźi z toho w Pólskej wyše hač 39 mil.
Pólsce rěči so tež w Němskej, Litawskej, Běłoruskej, Zjednoćenych statach Ameriki, Ukrainskej a druhich krajach.
[wobdźěłać] Prawopis
Pólšćina ma 3 časy a 7 padow, hlej tabulka:
Pady w pólskej rěči | |||
1. | kto, co? | mianownik | mjenowak |
2. | kogo, czego? | dopełniacz | rodźak |
3. | komu, czemu? | celownik | dawak |
4. | kogo, co? | biernik | žadak |
5. | z kim? z czym? | narzędnik | nastrojnik |
6. | o kim, o czym? | miejscownik | měsćak |
7. | wołacz | wołak |
Dale znaje pólska rěč jednotu, mnohotu, ale tež zbytki duala su zachowane.
[wobdźěłać] Pismo
Pólske pismiki s diakritikami:
ą | ć | ę | ł | ń | ó | ś | ź | ż |
Ą | Ć | Ę | Ł | Ń | Ó | Ś | Ź | Ż |
[wobdźěłać] Narěče
W etniskej pólskej rěči so rozeznawaja:
- język literacki (dialekt kulturalny)
- narěče ludowe
- měšćanske narěče (np. lwowska narěč, poznańska narěč, waršawska narěč)
- gwary środowiskowe (np. grypsera)
Podstawowe dialekty pólskeje rěče su:
- šleski (hlej tež: šleska rěč, gwara śląska)
- wulkopólski (hlej tež: gwara poznańska)
- małopólski (hlej tež: gwara krakowska, gwara podhalańska, gwara sądecka, gwara żywiecka, gwara łowicka)
- mazowiecki (hlej tež: gwara białostocka)
- chełmińsko-kociewsko-warmiński
- północnokresowy
- południowokresowy
Poza tymi podstawowymi dialektami eksistuja tež měšane dialekty, wosebje na wróćo dóstawanych teritorijach.
Tutón přinošk ma so hišće přełožić. |
wuchodosłowjanske rěče: | Běłorušćina - Rušćina - Rusinšćina - Rutenšćina† - Stara wuchodosłowjanšćina† - Stara Nowgorodska narěč† - Ukrainšćina - Zapadopolešćina |
zapadosłowjanske rěče: | Čěšćina - Delnjoserbšćina - Hornjoserbšćina - - Knaanšćina† - Lachšćina - Pólšćina - Połobšćina† - Pomoranšćina (Kašubšćina, Słowinšćina†) - Słowakšćina |
južnosłowjanske rěče: | Bołharšćina - Bosnišćina - Chorwatšćina - Čornohoršćina - Makedonšćina - Serbišćina - Słowjenšćina - Stara Cyrkwinosłowjanšćina† |
konstruowane słowjanske rěče: | Slovio - Mezislovanska - Glagolica - Proslava - Ruslavsk - Lydnevi |
fiktiwne słowjanske rěče: | Seversk - Sevorian - Skuodian - Slavisk - Slaveni - Vozgian - Wenedyk |
druhi: | Prasłowjanšćina† |
† mortwe |
Bołharšćina | Čěšćina | Danšćina | Estišćina | Finšćina | Francošćina | Grjekšćina | Iršćina | Italšćina | Jendźelšćina | Letišćina | Litawšćina | Madźaršćina | Maltašćina | Němska rěč | Nižozemšćina | Pólšćina | Portugalšćina | Rumunšćina | Słowakšćina | Słowjenšćina | Španišćina | Šwedšćina