Iršćina
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Gaeilge |
||
kraje | Irska | |
rěčnicy | 350 000 ? | |
klasifikacija | indoeuropske rěče
|
|
družina pisma | łaćonski alfabet | |
oficielny status | ||
---|---|---|
hamtska rěč | Irska, Europska Unija | |
rěčne kody | ||
ISO 639-1: |
ga |
|
ISO 639-2: |
gle |
|
ISO 639-3 (SIL): | ||
Wikipedija | ||
Iršćina (tež irska gaelšćina) je goidelska (gaelska) rěč ze skupiny keltiskich rěčow ze swójby indoeuropskich rěčow, blisko přiwuzna šotiskej gaelšćinje. Irsce rěči wokoło 350.000 ludźi.
Irsce so rěči w Irskej a Sewjernej Irskej jako mjeńšinowej rěči (pódla jendźelšćiny), ma ale status narodneje a hamtskeje rěče Irskej. Irsce rěči wobydlerstwo předewšěm w kónčinach Gaeltacht, kotrež zapadnje wot Galway z bliskimi Aranskimi kupami leži, kónčina we wokolinje města Bangor a bliskeje połkupy.
Na zapadźe kupy je Iršćina maćeršćina wokoło 40.000 ludźi. W Sewjernej Irskej njeje jako hamtska rěč, ale liči oficialnje k mjeńšinowym rěčam. Dźensa prócuje so irske knježerstwo wo zasowožiwjenje iršćiny na zakładźe wšelakich programow, na př. zawjedźenje iršćiny na zarjadach, w šulach, w telewiziji a rozhłosu. Turista móže před problemom stać, hdyž so dóstanje do kónčin Gaeltacht. Namaka jenož tafle w iršćinje, na mapa su zapřijeća jenož jendźelsce zapisane. Po cyłym kraju su wšitke tafle dwurěčne jendźelsko-irske. Jenož mały dźěl młodeje generacije móže rěč prjedownikow rěčeć, wjetši dźěl ludnosće ju hišće rozumi. Něhdźe 30.000 šulerjow nimo Gaeltachta wopytaja zakładne a srjedźne šule z wučbu w irskej rěči, jich ličba při tym rosće. Za tute šule so stara njeknježerstwowa organizacija Gaelscoileanna. Wobsteji móžnosć, někotre přednoški z poskitka uniwersity w iršćinje słyšeć, předewšěm na Narodnej uniwersiće w Galway (Ollscoil na hÉireann).
W Irskej eksistuje statna telewizija w Iršćinje, runje tak radijowa stacija. W Sewjernej Irskej je mały dźěl wusyłanjow BBC w iršćinje.
Bołharšćina | Čěšćina | Danšćina | Estišćina | Finšćina | Francošćina | Grjekšćina | Iršćina | Italšćina | Jendźelšćina | Letišćina | Litawšćina | Madźaršćina | Maltašćina | Němska rěč | Nižozemšćina | Pólšćina | Portugalšćina | Rumunšćina | Słowakšćina | Słowjenšćina | Španišćina | Šwedšćina
kupske keltiske rěče | goidelske (gelske) rěče | iršćina - skotska gelšćina - manšćina† |
britanske rěče | kumbrišćina† - piktišćina† - walizišćina - britišćina† - bretonšćina - kornišćina† | |
twjerdźowe keltiske rěče | gallišćina† - lepontšćina† - galatšćina† - keltiberišćina† | |
† mortwe |