Bismuto
Wikipedia(e)tik
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Orokorra | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Izena, Ikurra, Zenbakia | Bismutoa, Bi, 83 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Serie kimikoa | metal txiroak | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Taldea, Periodoa, Orbitala | 15, 6, p | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Itxura | arrosa-zuri distiratsua |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa atomikoa | 208,98040(1) g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Konfigurazio elektronikoa | [Xe] 4f14 5d10 6s2 6p3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektroiak orbitaleko | 2, 8, 18, 32, 18, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Propietate fisikoak | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Egoera | solidoa | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Dentsitatea | (0 °C, 101,325 kPa) 9,78 g/L |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Urtze-puntua | 544,7 K (271,5 °C, 520,7 °F) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Irakite-puntua | 1.837 K (1.564 °C, 2.847 °F) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Urtze-entalpia | 11,30 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Irakite-entalpia | 151 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Bero espezifikoa | (25 °C) 25,52 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Propietate atomikoak | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristal-egitura | erronboedrikoa | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Oxidazio-zenbakia(k) | 3, 5 (oxido azido ahula) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatibotasuna | 2,02 (Paulingen eskala) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ionizazio-potentziala | 1.a: 703 kJ/mol 2.a: 1.610 kJ/mol 3.a: 2.466 kJ/mol |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (batezbestekoa) |
160 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (kalkulatua) |
143 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio kobalentea | 146 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Datu gehiago | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Eroankortasun termikoa | (300 K) 7,97 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Soinuaren abiadura | 1.790 m/s | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Isotopo egonkorrenak | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Erreferentziak | |||||||||||||||||||||||||||||||
Bismutoa elementu kimiko bat da, Bi ikurra eta 83 zenbaki atomikoa dituena. Metal txiro tribalente, astun, hauskor, zuri-arrosaxka eta kristalino honek artsenikoaren eta antimonioaren antzeko ezaugarri kimikoak dauzka. Metal guztien artean diamagnetikoena da berez, eta soilik merkurioak dauka eroankortasun termiko baxuagoa.
Bismutoz osatutako konposatuak kosmetikoetan eta prozedura medikoetan erabiltzen dira. Azken urteetan berunaren toxikotasuna nabarmen geratu denez, bismutoa gero eta gehiago ari da erabiltzen bere ordezko gisa aleazioak eratzeko.
