Nikl
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Nikl | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|||||||
| Općenito | |||||||
| Hemijski element, Simbol, Atomski broj | Nikl, Ni, 28 | ||||||
| Serija | Prijelazni metali | ||||||
| Grupa, Perioda, Blok | 10, 4, d | ||||||
| Izgled | srebrenog metalnog sjaja | ||||||
| Zastupljenost | 0,01 % | ||||||
| Atomske osobine | |||||||
| Atomska masa | 58,6934 u | ||||||
| Atomski radijus (izračunat) | 135 (149) pm | ||||||
| Kovalentni radijus | 121 pm | ||||||
| Van der Waalsov radijus | 163 pm | ||||||
| Elektronska konfiguracija | [Ar] 4s23d8 | ||||||
| Broj elektrona u energetskom nivou | 2, 8, 16, 2 | ||||||
| Izlazna energija | 5,01–5,2 eV | ||||||
| 1. energija ionizacije | 737,1 kJ/mol | ||||||
| 2. energija ionizacije | 1753 kJ/mol | ||||||
| 3. energija ionizacije | 3395 kJ/mol | ||||||
| 4. energija ionizacije | 5300 kJ/mol | ||||||
| Fizikalne osobine | |||||||
| Agregatno stanje | čvrsto | ||||||
| Mohsova skala tvrdoće | 3,8 | ||||||
| Struktura kristala | kubična prostorno centrirana | ||||||
| Gustoća | 8908 kg/m3 | ||||||
| Magnetizam | feromagnetičan | ||||||
| Tačka topljenja | 1728 K (1455 °C) | ||||||
| Tačka ključanja | 3186 K (2913 °C) | ||||||
| Molarni volumen | 6,59 · 10−6 m3/mol | ||||||
| Toplota isparavanja | 370,4 kJ/mol | ||||||
| Toplota topljenja | 17,47 kJ/mol | ||||||
| Pritisak pare |
237 Pa kod 1726 K |
||||||
| Brzina zvuka | 4970 m/s kod 293,15 K | ||||||
| Specifična toplota | 440 J/(kg · K) | ||||||
| Specifična električna provodljivost | 14,3 · 106 S/m | ||||||
| Toplotna provodljivost | 90,7 W/(m · K) | ||||||
| Hemijske osobine | |||||||
| Oksidacioni broj | 2, rijetko −1, 0, 1, 3, 4 | ||||||
| Oksidi | NiO, Ni2O3 | ||||||
| Elektrodni potencijal | −0,257 V (Ni2+ + 2e− → Ni) | ||||||
| Elektronegativnost | 1,91 (Pauling-skala) | ||||||
| Izotopi | |||||||
|
|||||||
| Sigurnosno obavještenje | |||||||
| Oznake upozorenja | |||||||
|
|||||||
|
|
R: 40-43 | ||||||
| S: (2-)22-36 | |||||||
| Ukoliko je moguće i u upotrebi, koriste se SI osnovne jedinice. Ako nije drugačije označeno, svi podaci su podaci dobiveni mjerenjima u normalnim uslovima. |
|||||||
Nikl (Ni, latinski - niccolum) je metal VIIIB grupe. Ima 14 izotopa čije se atomske mase nalaze između 53-67, od kojih je postojano 5 (58,60,61,62,64).
-chloride-hexahydrate-photo.jpg/180px-Nickel(II)-chloride-hexahydrate-photo.jpg)
Sadržaj |
[uredi] Rasprostranjenost
Zastupljen je u zemljinoj kori u količini od 80 ppm (eng. parts per million) u obliku minerala garnierita i pantlandita. Godine 1751 otkrio ga je Axel Fredrik Cronstedt. Nikl gradi niz kompleksnih jedinjenja kao na primjer nikolcen.
| Zemlja | u hiljadama tona | % svjetske proizvodnje |
|---|---|---|
.svg/20px-Flag_of_Russia_(bordered).svg.png){kind=small} Rusija |
300,7 | 23,4 |
 Australija |
218,0 | 17,0 |
 Kanada |
162,8 | 12,7 |
 Nova Kaledonija |
111,9 | 8,7 |
.svg/20px-Flag_of_Indonesia_(bordered).svg.png){kind=small} Indonezija |
103,5 | 8 |
| 5 najvećih proizvođača zajedno | 896,9 | 69,8 |
| Ukupna svjetska proizvodnja | 1.284,2 | 100,0 |
[uredi] Biološki značaj
Nikl je mikroelementi prisutan u mnogim enzimima. Dnevno bi ga trebalo minimalno unositi u količini 0,3 miligrama.
[uredi] Osobine
Nikl je srebrnobijele boje blistav metal otporan na koroziju. Koristi se za prevlačenje drugih metala radi zaštite. Legure nikla i bakra se koriste za izradu kovanog novca, pribora za jelo. Nikl se takođe dodaje čeliku i drugim legurama da bi povećao njihovu otpornost na koroziju.
[uredi] Reference
- ↑ L'état du monde 2005, annuaire économique géopolique mondial((fr))
