Kalijum
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Kalijum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Općenito | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hemijski element, Simbol, Atomski broj | Kalijum, K, 19 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Serija | Alkalni metali | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Grupa, Perioda, Blok | 1, 4, s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izgled | srebreno bijeli metal | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zastupljenost | 2,4 % | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomske osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomska masa | 39,0983 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomski radijus (izračunat) | 220 (243) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalentni radijus | 196 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Van der Waalsov radijus | 275 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronska konfiguracija | [Ar] 4s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Broj elektrona u energetskom nivou | 2, 8, 8, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izlazna energija | 2,3 eV | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. energija ionizacije | 418,8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2. energija ionizacije | 3052 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. energija ionizacije | 4420 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fizikalne osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mohsova skala tvrdoće | 0,4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Struktura kristala | kubična prostorno centrirana | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gustoća | 856 kg/m3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Magnetizam | dijamagnetičan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tačka topljenja | 336,53 K (63,38 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tačka ključanja | 1032 K (759 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Molarni volumen | 45,94 · 10−6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplota isparavanja | 79,87 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplota topljenja | 2,334 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pritisak pare |
1,06 · 10−4 Pa |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Brzina zvuka | 2000 m/s kod 293,15 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Specifična toplota | 757 J/(kg · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Specifična električna provodljivost | 13,9 · 106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplotna provodljivost | 102,4 W/(m · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hemijske osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidacioni broj | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidi | K2O | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektrodni potencijal | −2,92 V (K++ e− → K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | 0,82 (Pauling-skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sigurnosno obavještenje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oznake upozorenja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
R: 14/15-34 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| S: (1/2-)8-45 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ukoliko je moguće i u upotrebi, koriste se SI osnovne jedinice. Ako nije drugačije označeno, svi podaci su podaci dobiveni mjerenjima u normalnim uslovima. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kalijum (K, latinski - kalium) je metal IA grupe. Stabilni izotopi su 39K i 41K. Važan nestabilni izotop je 40K, iz kojeg zavisno od načina promjene nastaje 40Ar ili 40Ca.
[uredi] Zastupljenost
Najbitniji minerali kalijuma su silvin, silvinit, karnalit, kainit, langbeinit i razni alumosilikati.
[uredi] Spojevi
Važna jedinjenja kalijuma su kalijum oksid, kalijum peroksid, kalijum superoksid, kalijum hidroksid (koji je veoma jaka baza), kao i mnoge soli. Skoro sve soli kalijuma dobro rastvorljive u vodi. Važno jedinjenje za hemiju je takođe kalijum permanganat.
[uredi] Biološki značaj
Kationi kalijuma su glavnim kationima unutar ćelije i neophodni su za funkcionisanje ćelijske membrane. Kationi K+ pripadaju V grupi kationa. Oni plamen boje u roze-ljubičastu boju.
