Bibel
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Technische Yschränkung: Dr koräkt Titel wär: »Bible« |
D Bible isch dr Name für die häilige Schrifte vode Jude und vode Christe. Die christlig Bible isch s meischtdruckte Buech uf de ganze Welt.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Die hebräischi Bible
Dr hebräisch Name isch Tanach (hebr. תנ"ך)—än Akronym für Tora (d Lehr oder s Gsetz, uf Griechisch Pentateuch), Nevi'im (Brophete), Ktuvim (Schrifte, uf Griechisch Hagiographa). Dr Tanach het 39 Büecher, die erschte fümf, d Büecher vo dr Tora, wärde nach em erschte Wort vom Buech gnennt:
- Bereschit - בראשית
- Schmot - שמות
- Veyikra - ויקרא
- Bemidbar - במדבר
- Dvarim - דברים
Es het 19 Büecher vo de Brophete, vier vo de erschte Brophete:
- Jehoshua
- Schoftim (Richter)
- Schmuel (Samuel): zwei Deil
- Mlachim (König): zwei Deil
drei Büecher vo de letschte Brophete:
- Jeschaiahu (Jesaia)
- Irmiahu (Jeremias)
- Jehezkel (Hesekiel)
und zwölf Büecher vo de mindere Brophete:
- Hoschea (Hosea)
- Joel (Joel)
- Amos (Amos)
- Ovadia (Obadja)
- Jona (Jona)
- Micha (Micha)
- Nahum (Nahum)
- Habakuk (Habakuk)
- Zephania (Zephanja)
- Hagai (Hagai)
- Secharia (Sacharja)
- Maleachi (Maleachi)
die drei Büecher Emet (hebr. אמ"ת) wo nach de Afangsbuechschtabe vo de Büechernäme in umkehrter Reihefolg eso heisse:
- Tehilim (Psalter)
- Mischlei (Schbrüch vom Salomo)
- Iov (Hiob)
fümf Megillot:
- Schir ha Schirim (S Hochelied)
- Ruth
- Eicha
- Kohelet (dr Brediger Salomo)
- Esther
und die zusätzlige Büecher:
- Daniel
- Esra
- Divrei ha Jamim (Chronik) in zwei Deil
[ändere] Die christligi Bible
Au i de christlige Bible sind mehreri Büecher zämegfasst und gsammlet, insgesamt sinds 66 Büecher. Uufteilt sind die in zwei Testament.
[ändere] S alt Testament
S alte Testament, wo vo de reformierte Chille bruucht wird, isch im Inhalt identisch mit dr hebräische Bible, au wenn d Reiefolg vo de Büecher ä chlii andersch isch. Es umfasst 39 Büecher. Es het as Inhalt di ganzi Gschicht vom Volk Israel, vo de Schöpfig im erste Buech Mose (Genesis) her bis zum letschte Prophet, de Maleachi.
S alte Testament vo dr römisch-katholischi Bible het non e baar Büecher ufgnoh, wo in dr Septaginta, dr griechische Übersetzig vo dr jüdische Bible, vorcho si, d Deuterokanone:
- Judit
- Tobit
- Baruch
- Jesus Sirach
- Buech vo dr Wiisheit
- 1. Makkabäer
- 2. Makkabäer
- Zuesätz zum Buech Daniel
- Zuesätz zum Buech Ester.
D Bible vo de Orthodoxe het drzue no
- S 1. Buch Esra, so dass s hebräische Esra-Buch s 2. Buech Esra isch
- 3. Makkabäer
- Psalm 151
und as Aahang
- 4. Makkabäer
[ändere] S neu Testament
S neue Testament beinhaltet s Läbe und s Würke vom Jesus und Bricht und Briefe wo sich di erste christliche Gmeinde gschickt hend, sowie au d Offebarig vom Johannes wo alles wo no bis zum Ändi vo dere Welt passiere wird ufzeigt. S neue Testament hed 27 Büecher:
- Die vier Evangelie, wo s Läbe vom Jesus beschriibe
- S Evangelium vom Matthäus
- S Evangelium vom Markus
- S Evangelium vom Lukas
- S Evangelium vom Johannes
- D Aposchdelgschicht vom Lukas
- D Brief vom Paulus
- an d Römer
- an d Korinther (zwei Brief)
- an d Galater
- an d Epheser
- an d Philipper
- an d Kolosser
- an d Thessalonicher (zwei Brief)
- an Timotheus
- an Titus
- an Philemon
- Zwei Brief vom Petrus
- Drei Brief vom Johannes
- Dr Brief an d Hebräer
- Dr Brief vom Jakobus
- Dr Brief vom Judas
- D Offebarig vom Johannes