Saddam Hussein

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài viết này cần có thêm chú thích nguồn gốc trong bài để có thể kiểm chứng được thông tin. Mời bạn giúp cải thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích từ các nguồn có uy tín. Những nội dung không có nguồn có thể bị đặt vấn đề và xóa bỏ. Người đặt tiêu bản: Xin đánh dấu các điểm cần chú thích trong bài để giúp định hướng cho những người có thể tìm nguồn kiểm chứng.

Saddām Hussein ʻAbd al-Majīd al-Tikrīt – còn được viết là Husayn hay Hussain; phát âm như "Sátđam Hutxen"; tiếng Ả Rập صدام حسين عبد المجيد التكريتي  (28 tháng 4 năm 1937 – 30 tháng 12 năm 2006) đã là nhà độc tài và Tổng thống Iraq từ 1979 cho đến năm 2003, khi Mỹ tấn công Iraq với lý do là đã "tàng trữ vũ khí giết người hàng loạt". Ông đã bị bắt và phải ở tù. Tháng 11 năm 2005 ông bị đem ra tòa án xét xử. Dư luận trong nước Iraq và quốc tế có nhiều người phản đối vì họ cho rằng tòa án không hợp hiến và không tuân thủ các hiệp ước quốc tế. Tuy nhiên, một Tòa án của Iraq và sau đó là Tòa kháng án đã kết luận ông có tội "chống lại loài người" vì vụ thảm sát hơn 150 người tại thị trấn Dujail phía Bắc Iraq trong thập niên 1980. Lúc 6h05' ngày 30 tháng 12 năm 2006 (giờ địa phương), ông đã bị thi hành án tử hình bằng treo cổ tại Baghdad, Iraq.

[sửa] Thời gian cầm quyền

Sinh trưởng trong một gia đình nghèo, Saddam Hussein đã tham gia đảng Baath có chủ trương thế tục khi còn ở tuổi thiếu niên. Không lâu sau khi giữ chức tổng thống vào năm 1979 ở tuổi 42, Saddam Hussein nhanh chóng củng cố quyền hành bằng cách xử tử hàng trăm sĩ quan cao cấp và những chính khách bị nghi thuộc phe chống đối.

Saddam Hussein là người Ả Rập theo hệ phái Sunni và đã đưa rất nhiều bà con trong dòng tộc ở Tikrit vào nắm những chức vụ quan trọng trong chính phủ. Với những biện pháp tàn bạo, ông đã gieo rắc sợ hãi trong dân chúng, đặc biệt là đối với khối người Hồi giáo Shia chiếm đa số và khối người Kurd.

Sau khi nắm được quyền lực vào năm 1979 sau một cuộc đảo chính, Saddam đã tiến hành một cuộc chiến tranh kéo dài nhằm xâm lăng nước láng giềng Iran suốt 8 năm (1980-1988) làm hàng triệu người chết và tàn phế của cả hai bên. Điều này đã khiến Liên hiệp quốc phải thông qua một nghị quyết cấm vận Iraq.

Năm 1990 ông tiếp tục phát động Chiến tranh vùng Vịnh nhằm xâm lăng quốc gia nhỏ bé Kuwait. Do sự can thiệp của Hoa Kỳ và các nước, Saddam phải chịu thất bại và rút quân.

Trong nước ông nổi tiếng vì phong cách lãnh đạo "bàn tay sắt". Khi con trai ông bị ám sát, ông đã cho quân giết sạch những người dân ở các làng gần đó. Tiêu biểu cho thời kỳ Saddam có cuộc tàn sát 148 dân làng Doujail người Shiite (năm 1982); cuộc tận diệt khoảng 200.000 người Kurd năm 1988 trong chiến dịch Al-Anfal bằng vũ khí hoá học; cuộc tàn sát người Shiite năm 1991, sau cuộc Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất (số nạn nhân không biết rõ, hàng vạn, hay hàng chục vạn người)...

Kể từ khi chế độ Saddam Hussein sụp đổ người ta đã khám phá 300.000 thi hài chôn trong các hố tập thể[1]

Trong thời kỳ Saddam nắm quyền, kinh tế Iraq xuống dốc trầm trọng trong khi ông tích lũy được một khối lượng tài sản khổng lồ lên tới hàng tỷ USD trong các ngân hàng ở Thụy Sỹ^{[cần dẫn chứng]}.

Năm 2003 chế độ độc tài của ông sụp đổ khi Hoa Kỳ và các đồng minh của họ tiến vào Baghdad.

[sửa] Liên kết ngoài

• Saddam Hüssein Execution Full video
• Saddam Hussein đã bị treo cổ trên Vietnamnet
• Saddam: "Đừng thù ghét liên quân do Mỹ đứng đầu"

Bài này còn sơ khai. Bạn có thể góp sức viết bổ sung cho bài được hoàn thiện hơn. Xem phần trợ giúp để biết thêm về cách sửa đổi bài.

Dữ liệu nhân vật
Tên	Hussein, Saddam
Tên khác	Saddam Hussein Abd al-Majid al-Tikriti; Saddām Hussein ʻAbd al-Majīd al-Tikrīt; ṣaddām ḥussayn ʿabdu-l-maǧīd al-tikrītī (tiếng Ả Rập); Hudsein, Saddam; Husayn, Saddam; Hussain, Saddam; Hussein, Saddām; صدام حسين عبد المجيد التكريتي (tiếng Ả Rập); Hutxen, Sátđam (tiếng Việt); Hutxen, Sađam (tiếng Việt); Huxen, Xađam (tiếng Việt)
Tóm tắt	Tổng thống Iraq (1979–2003)
Lúc sinh	28 tháng 4 năm 1937
Nơi sinh	Al-Awja, tỉnh Salah ad Din, Iraq
Lúc mất	30 tháng 12 năm 2006
Nơi mất	Trại Công lý, Kazimain, Baghdad, Iraq