เจงกีส ข่าน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

หน้านี้เป็นบทความเกี่ยวกับจักรพรรดิชาวมองโกล สำหรับความหมายอื่น ดูที่ เจงกีส ข่าน (แก้ความกำกวม)

สมเด็จพระจักรพรรดิเจงกีส ข่าน (มองโกเลีย: Чингис Хаан, Chinggis Khaan, Činggis Qaɣan; IPA: [ʧiŋgɪs χaːŋ]; อังกฤษ: Genghis Khan) (พ.ศ. 1705 หรือ 1708 – 18 สิงหาคม พ.ศ. 1770) เจงกีส แปลว่า “เวิ้งสมุทร, มหาสมุทร” (ซึ่งเปรียบได้ว่า เจงกีส ข่าน มีความยิ่งใหญ่ ดั่งเวิ้งมหาสมุทรนั่นเอง) จักรพรรดินักรบชาวมองโกลผู้พิชิต ผู้ก่อตั้งจักรวรรดิมองโกล เดิมชื่อ เตมูจิน (Temüjin) ตามสถานที่เกิดริมฝั่งแม่น้ำโอนอน ขึ้นครองราชย์แทนพระบิดาเมื่ออายุเพียง 13 ขวบ และต้องดิ้นรนต่อสู้ขับเคี่ยวกับชนเผ่าต่างๆ ที่เป็นอริอยู่หลายปี ปราบ “ไนมาน” เอามาเป็นเมืองขึ้น พิชิต “ตันกัต” และยอมรับการจำนนของชาว “อุยกูร์เติร์ก”

ในปี พ.ศ. 1749 เตมูจิน ได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น เจงกีส ข่าน และจากปี พ.ศ. 1754 ด้วยการรบพุ่งหลายครั้ง เจงกีส ข่าน สามารถยึดครองจีนตอนเหนือ จักรวรรดิคารา-จิไต (Kara-Chitai Empire) จักรวรรดิคาเรสม์ และดินแดนอื่นๆ อีกมากมาย นับถึงเวลาเมื่อเจงกีส ข่านสิ้นชีพตักษัย จักรวรรดิมองโกลได้แผ่ขยายตั้งแต่ทะเลดำไปจดมหาสมุทรแปซิฟิก โดยทั้งหมดเริ่มที่จีนตอนเหนือ หลังจากยึดปักกิ่งได้ เจงกีส ข่านได้ส่งทูตไปยังเปอร์เซีย แต่ทางสุลต่านตัดหัวคนที่เขาส่งไป เจงกีส ข่านสั่งระดมพลไปบุกเปอร์เซีย เมืองทุกเมืองที่ต่อต้านจะถูกเผาทั้งเมือง หลังการยึดเจงกีส ข่าน สั้งทหาร 10000คนบุกไปทางเหนือ โดยไม่ได้ถูกหยุดเลยจนถึงสุดขอบทะเล โดยใช้การโจมตีแบบใหม่แบบที่ยุโรปไม่รู้จักทำให้ยุโรปเกือบพินาศทั้งทวีป

เจงกีส ข่าน มีชีวิตอยู่ตรงกับประมาณ 1 ศตวรรษ ก่อนพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ขึ้นครองราชย์และสถาปนากรุงสุโขทัย ปัจจุบัน เจงกีส ข่าน ได้รับการยกย่องว่าเป็นนักการทหารที่เก่งที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ของโลก หลังจากการจากไปของเจงกีส ข่าน ลูกของเขาได้นำทัพกลับไปที่ยุโรป แต่ในขณะที่จะเข้าเวียนนา ข่านคนใหม่ก็เสียชีวิต ทำให้ยุโรปรอดจากการยึดครอง

ด • พ • ก กษัตริย์ที่ได้รับสมญานามว่ามหาราชของโลก
ทวีปเอเชีย	พ่อขุนรามคำแหงมหาราช · สมเด็จพระนเรศวรมหาราช · สมเด็จพระนารายณ์มหาราช · สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช · พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช · พระปิยมหาราช · พระภัทรมหาราช · พระเจ้าเซจงมหาราช · พระเจ้าอโศกมหาราช · พระเจ้าพรหมมหาราช · พ่อขุนเม็งรายมหาราช · เจงกีส ข่าน · พระเจ้าอโนรธามังช่อ · พระเจ้าบุเรงนอง · พระเจ้าอลองพญา · จักรพรรดิเฉียนหลง · จิ๋นซีฮ่องเต้ · ฮั่นอู่ตี้ · จักรพรรดิคังซี · พระเจ้ากนิษกะมหราช
ทวีปยุโรป	· นโปเลียนมหาราช · จูเลียส ซีซาร์ · พระเจ้าอัลเฟรดมหาราช พระจักรพรรดินีนาถแคทเธอรีนมหาราช · พระเจ้าฟรีดริชมหาราช · พระเจ้าปีเตอร์มหาราช · พระเจ้าคานูทมหาราช · สมเด็จพระเจ้าอองรีที่ 4 ของฝรั่งเศส · พระเจ้าไทกราเนสมหาราช
ทวีปแอฟริกาและตะวันออกกลาง	รามเสสมหาราช · อเล็กซานเดอร์มหาราช · สุลัยมานมหาราช · อัคบาร์มหาราช · ไซรัสมหาราช
ดูเพิ่ม	มหาราช

เจงกีส ข่าน เป็นบทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ เจงกีส ข่าน ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ