నవగ్రహాలు

వికీపీడియా నుండి

నవగ్రహాలు (Nine Plantes, Navagrahas) అనగా తొమ్మిది గ్రహాలు. ఈ పదాన్ని రెండు విషయాలలో వాడుతారు.

1. ఖగోళ శాస్త్రములో సూర్యుని చుట్టూ తిరిగే తొమ్మిది గోళాలు. అయితే ఇటీవలి కాలంలో చివరి గ్రహమైన ప్లూటో గ్రహం కాదని శాస్త్రజ్ఞులు తీర్మానించారు. కనుక ఇప్పుడు ఎనిమిది గ్రహాలు అనే చెప్పడం ఉచితం.
2. భారతీయ జ్యోతిష్య శాస్త్రంలో జీవితాలపైనా, ఘటనలపైనా ప్రభావం చూపే గ్రహాలు. ఖగోళ శాస్త్రంలో ఉన్న గ్రహాలకూ, ఈ నవ గ్రహాలకూ కొంత భేదం ఉన్నది. సూర్యుడు (సౌరమండలం కేంద్ర నక్షత్రం), చంద్రుడు (భూమికి ఉప గ్రహం) ఈ సంప్రదాయంలో గ్రహాలుగా పరిగణింప బడుతాయి. యురేనస్, నెప్ట్యూన్ లు ఈ లెక్కలోకి రావు. కాని రాహువు, కేతువు అనే రెండు ఛాయా గ్రహాలను ఈ సంప్రదాయంలో గ్రహాలుగా గణిస్తారు.

విషయ సూచిక 1 ఆధునిక ఖగోళ శాస్త్రం ప్రకారం (2006 కు ముందు) 2 భారత జ్యోతిష్య సంప్రదాయం ప్రకారం 2.1 నవ గ్రహాల పూజ 2.2 నవగ్రహాల విశేషాలు 2.3 నవగ్రహాల ఆలయాలు 2.4 నవగ్రహ ధ్యాన శ్లోకములు

[మార్చు] ఆధునిక ఖగోళ శాస్త్రం ప్రకారం (2006 కు ముందు)

1. బుధుడు
2. శుక్రుడు
3. భూమి
4. కుజుడు (అంగారకుడు)
5. బృహస్పతి (గురుడు)
6. శని
7. యురేనస్ (వరుణుడు)
8. నెప్ట్యూన్ (ఇంద్రుడు)
9. ప్లూటో (యముడు) (ప్రస్తుతం గ్రహ హోదా కోల్పొయింది - 2006 ఆగస్ట్ లో ఖగోళ విజ్ఙాన శాస్త్రవేత్తలు 'ప్లూటో'ని గ్రహం కాదని, కేవలం సౌరకుటుంబంలో ఒక వస్తువనీ తీర్మానించారు)

ఈ గ్రహాల పరిమాణం, దూరం వంటి ముఖ్య వివరాలు క్రింది పట్టికలో ఇవ్వడ్డాయి.

గ్రహాల ముఖ్య వివరాలు
	పేరు	మధ్య అర్ధ వ్యాసం [a]	మాస్ [a]	పరి భ్రమణ అర్ధ వ్యాసం (Astronomical Unit)	పరిభ్రమణ కాలం (సంవత్సరాలు)	సూర్యుని వ్యాసంతో వాలు (Inclination) (° డిగ్రీలు)	Orbital eccentricity	భ్రమణ కాలం (ఓజుఉ)	సహజ ఉపగ్రహాలు	వలయాలు	వాతారణం
ఉపరితలం ఉన్నవి (Terrestrial planets)	బుధుడు	0.39	0.06	0.39	0.24	3.38	0.206	58.64	—	లేవు	అత్యల్పం
	శుక్రుడు	0.95	0.82	0.72	0.62	3.86	0.007	-243.02	—	లేవు	కార్బన్ డయాక్సైడ్ (CO2), నైట్రోజెన్ (N2)
	భూమి [b]	1.00	1.00	1.00	1.00	7.25	0.017	1.00	1 చంద్రుడు	లేవు	N2, ఆక్సిజెన్ (O2)
	కుజుడు	0.53	0.11	1.52	1.88	5.65	0.093	1.03	2	లేవు	CO2, N2
వాయు మహా గోళాలు (Gas Giants)	బృహస్పతి	11.21	317.8	5.20	11.86	6.09	0.048	0.41	63	ఉన్నాయి	హైడ్రోజెన్ (H2), హీలియమ్ (He)
	శని	9.41	95.2	9.54	29.46	5.51	0.054	0.43	56	ఉన్నాయి	H2, He
	యురేనస్	3.98	14.6	19.22	84.01	6.48	0.047	-0.72	27	ఉన్నాయి	H2, He
	నెప్ట్యూన్	3.81	17.2	30.06	164.8	6.43	0.009	0.67	13	ఉన్నాయి	H2, He
a  భూమితో పోలిస్తే Measured relative to the Earth. b  భూమి వ్యాసంలో మరిన్ని వివరాలున్నాయి.

[మార్చు] భారత జ్యోతిష్య సంప్రదాయం ప్రకారం

జ్యోతిష్య సంప్రదాయంలోనూ, తత్ఫలితంగా హిందువుల దైనందిక జీవిత ఆచారాలలోనూ నవగ్రహాలకు ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది. మనుష్యుల స్థితి గతులు, భవిష్యత్తు, వ్యవహారాలపై వీటి ప్రభావం గురించి చాలా మంది దృఢంగా విశ్వాసం కలిగి ఉంటారు.

1. సూర్యుడు
2. చంద్రుడు
3. కుజుడు (మంగళగ్రహం)
4. బుధుడు
5. గురుడు
6. శుక్రుడు
7. శని
8. రాహువు
9. కేతువు

[మార్చు] నవ గ్రహాల పూజ

నవ గ్రహాలను పూజించడం, హోమాలు, వ్రతాలు నిర్వహించడం చాలామంది హిందువుల ఆచారాలలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం. చాలా ఆలయాలలో, ముఖ్యంగా శివాలయాలలో నవగ్రహాల మందిరాలు ఉంటాయి. ఇంకా ప్రత్యేకించి గ్రహాల ఆలయాలు కూడా ఉన్నాయి.

[మార్చు] నవగ్రహాల విశేషాలు

జ్యోతిష్య సంప్రదాయంలో నవ గ్రహాల గుణాలనూ, సంకేతాలనూ తెలిపే ఒక పట్టిక క్రింద ఇవ్వబడింది.

పేరు	ఆంగ్లంలో	బొమ్మ	యంత్రము	గుణము	సూచిక
సూర్యుడు (सूर्य)	Sun	బొమ్మ:Surya planet.jpg	బొమ్మ:Surya Yantra.jpg	సత్వము	ఆత్మ, రాజయోగం, పదోన్నతి, పితృయోగం.
చంద్రుడు (चंद्र)	Moon	బొమ్మ:Chandra img.jpg	బొమ్మ:Chandra Yantra.jpg	సత్వము	మనసు, రాణి యోగం, మాతృత్వం.
కుజుడు (मंगल)	Mars	బొమ్మ:Kuja.jpg	బొమ్మ:Mars yantra.jpg	తామసము	శక్తి, విశ్వాసం, అహంకారం
బుధుడు (बुध)	Mercury	బొమ్మ:Budh°planet.jpg	బొమ్మ:Budha Yantra.jpg	రజస్సు	వ్యవహార నైపుణ్యం
బృహస్పతి,గురువు (बृहस्पति)	Jupiter	బొమ్మ:Brihaspati.jpg	బొమ్మ:Guru Yantra.jpg	సత్వము	విద్యా బోధన
శుక్రుడు (शुक्र)	Venus	బొమ్మ:Shukra planet.jpg	బొమ్మ:Shukra Yantra.jpg	రజస్సు	ధనలాభం, సౌఖ్యం, సంతానం
శని (शनि)	Saturn	బొమ్మ:Shani planet.jpg	బొమ్మ:Shani yantra.jpg	తామసము	పరీక్షా సమయం. ఉద్యోగోన్నతి, చిరాయువు
రాహువు (राहु)	Head of Demon Snake Ascending/North Lunar Node			తామసము	తన అధీనంలో ఉన్నవారి జీవితాన్ని కలచివేసే గుణం
కేతువు (केतु)	Tail of Demon Snake Descending/South Lunar Node	బొమ్మ:Ketu.jpg		తామసము	విపరీత ప్రభావాలు

[మార్చు] నవగ్రహాల ఆలయాలు

[మార్చు] నవగ్రహ ధ్యాన శ్లోకములు

నవగ్రహాలను స్తుతించే ఒక బహుళ ప్రచారంలో ఉన్న శ్లోకం

ఆదిత్యాయ సోమాయ మంగళాయ బుధాయచ

గురు శుక్ర శనిభ్యశ్చ రాహవే కేతవే నమః

రవి

జపాకుసుమ సంకాశం, కాశ్యపేయం మహాద్యుతిమ్

తమో‌రిం సర్వపాపఘ్నం, ప్రణతోస్మి దివాకరం

చంద్ర

దధి శంఖ తుషారాభం, క్షీరోదార్ణవ సంభవం

నమామి శశినం సోమం, శంభోర్మకుట భూషణం

కుజ

ధరణీ గర్భ సంభూతం, విద్యుత్కాంతి సమప్రభం

కుమారం శక్తి హస్తం తం మంగళం ప్రణమామ్యహం

బుధ

ప్రియంగు కళికాశ్యామం, రూపేణా ప్రతిమం బుధం

సౌమ్యం సత్వగుణోపేతం, తం బుధం ప్రణమామ్యహం

గురు

దేవానాంచ ఋషీనాంచ, గురుం కాంచన సన్నిభం

బుద్ధి మంతం త్రిలోకేశం, తం నమామి బృహస్పతిం

శుక్ర

హిమకుంద మృణాళాభం, దైత్యానాం పరమం గురుం

సర్వ శాస్త్ర ప్రవక్తారం, భార్గవం, తం ప్రణమామ్యహం

శని

నీలాంజన సమాభాసం, రవి పుత్రం యమాగ్రజమ్

ఛాయా మార్తాండ సంభూతం, తం నమామి శనైశ్చరం

రాహు

అర్ధకాయం మహావీరం, చంద్రాదిత్య విమర్దనం

సింహికాగర్భ సంభూతం, తం రాహుం ప్రణమామ్యహమ్

కేతు

ఫలాశ పుష్ప సంకాశం, తారకాగ్రహ మస్తకమ్

రౌద్రం రౌద్రాత్మకం, ఘోరం తం కేతు ప్రణమామ్యహమ్

చూ • చ • మా సౌరకుటుంబం
సూర్యుడు · బుధుడు · శుక్రుడు · భూమి · అంగారకుడు · సెరిస్ · గురుడు · శని · యురేనస్ · నెప్ట్యూన్ · ప్లూటో · ఎరిస్
గ్రహాలు · మరుగుజ్జు గ్రహాలు · సహజ ఉప గ్రహాలు: చంద్రుడు · Martian · Jovian · Saturnian · Uranian · Neptunian · Plutonian · డిస్నోమియా
See also astronomical objects, the solar system's list of objects, sorted by radius or mass, and the Solar System Portal

చూ • చ • మా సంఖ్యానుగుణ వ్యాసములు
ఏక	ఏకః  · ఏకఛత్రాధిపత్యం · ఏకచక్రరధారూఢుడు · ఏకఓషది · ఏకకుడు · ఏకతానుడు · ఏకదంతుడు · ఏకదృక్కు · ఏకదృష్టి · ఏకపత్నీవ్రతుడు · ఏకమాత్ర · ఏకరసం · ఏకరాత్రము · ఏకర్షి · ఏకాంగి · ఏకాక్షర మంత్రము · ఏకాక్షి · ఏకాహము · ఏకాహము · ఏకీభావము · ఏకీశ్వరోపాసన · ఏకోనారాయణ
ద్వి	ద్వైతం · ద్వివేది · ద్విపాత్రాభినయం
త్రి	త్రికరణాలు · త్రి అవస్థలు · త్రిగుణములు · త్రిదండాలు · త్రిపథగ · త్రిపాఠి · త్రిపురాసురులు · త్రిమతాలు · త్రిమదాలు · త్రిమూర్తులు · త్రిలింగాలు · త్రిలోకాలు · త్రివర్గాలు · త్రివిధ శబ్దశక్తులు · త్ర్యంగాలు · త్రేతాగ్నులు · త్రయం · త్రివిధ కర్మలు · త్రివిధనాయికలు · త్రిషవనం · త్రివేణి · త్రిపుండ్రాలు · త్రివృత్తు · త్రిభుజం · త్రికోణమితి · త్రివేది · త్రివర్ణ పతాకం
చతుర్	చతుర్వ్యూహములు · చతుర్వేదాలు · చతురంగబలాలు · చతుర్భుజి · చతుర్ముఖుడు · చతుర్వర్ణాలు · పురుషార్థాలు · చతుర్వేది
పంచ	పంచక్షేత్రాలు · పంచగవ్యం · పంచతంత్రాలు · పంచతన్మాత్రలు · పంచపాండవులు · పంచలోహాలు · పంచపాతకాలు · పంచమహాపాపాలు
షట్	ఋతువులు · షట్కర్మలు · షడ్భావవికారాలు · షడ్రసాలు · షడ్రుచులు · షడ్వర్గం · అరిషడ్వర్గం · షడ్భుజి · షట్చక్రాలు · షణ్ముఖుడు · షడ్గుణాలు · షట్కాలాలు · షణ్మతాలు · షట్చక్రవర్తులు · షడ్విద్యలు · షట్ఛాస్త్రాలు · షడ్భాషలు · షడ్విధ స్త్రీధనం · షట్‌పుత్రులు · షడ్ స్తంభనాలు · షడంగాలు · షడ్దర్శనాలు
సప్త	సప్త సముద్రాలు · సప్త ద్వీపాలు · సప్తాశ్వాలు · సప్తజిహ్వలు · సప్తమాతృకలు · సప్త చిరంజీవులు · సప్తస్వరాలు · సప్తవ్యసనాలు · సప్తర్షులు · సప్తచక్రాలు · సప్తకులపర్వతాలు · సప్తదోషాలు · సప్తపుణ్యక్షేత్రాలు · సప్తబ్రహ్మలు · సప్తవర్షాలు · సప్తసంతానాలు · సప్తాంగాలు · సప్తోపాయాలు · సభాసప్తాంగాలు · సప్తజలమాతృకలు · సప్తవాయువులు · సప్తగిరులు (ఏడుకొండలు) · ఏడు వారాలు
అష్ట	అష్ట అర్ఘ్యాలు · అష్టకష్టాలు · అష్టగంధాలు · అష్టగురువులు · అష్టతీర్థాలు · అష్టదిక్కులు - దిక్పాలకులు - పట్టణాలు · అష్టదిగ్గజాలు‎ · అష్టదిగ్బంధనం · అష్టధాతువులు · అష్టనాగములు (పాములు) · అష్టపాశములు · అష్టభాగ్యాలు‎ · అష్టభూతులు · అష్టభోగాలు · అష్టమదములు · అష్టమహిషులు · అష్టమూర్తులు · అష్టమంగళాలు · అష్టలక్ష్ములు · అష్టలోహాలు · అష్టవసువులు · అష్టవిధనాయికలు · అష్టవిధభక్తి · అష్టవిధవివాహాలు · అష్టసిద్ధులు · అష్టస్వామ్యాలు · అష్టావధానం · అష్టాంగాలు · అష్టైశ్వర్యాలు
నవ	నవగ్రహాలు · నవద్రవ్యాలు · నవధాన్యాలు · నవదుర్గలు · నవవిధభక్తులు · నవనిధులు · నవరాత్రులు · నవరత్నాలు · నవఖండాలు · నవధాతువులు · నవధాన్యాలు · నవరంధ్రాలు · నవరసాలు · నవరాత్రాలు · నవలక్షణాలు · నవవ్యాకరణాలు · నవారణ్యాలు · నవవర్షాలు · నవనారసింహులు
దశ	దశావతారములు · దశదానాలు · దశశాంతులు · దశదిశలు · పది ఆజ్ఞలు
ఏకాదశ	ఏకాదశరుద్రులు{{.}} ఏకాదశపితరులు{{.}} ఏకాదశమంత్రములు
ద్వాదశ	ద్వాదశాదిత్యులు · ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలు
చతుర్దశ	చతుర్దశభువనాలు · 14 మన్వంతరాలు
షోడశ	షోడశదానాలు · షోడశోపచారాలు · షోడశకన్యలు · షోడశకర్మలు · షోడశ సంస్కారాలు · షోడశ మహారాజులు · షోడశయాజకులు
అష్టాదశ	అష్టాదశపురాణాలు · అష్టాదశవర్ణనలు · అష్టాదశవిద్యలు · అష్టాదశ ఉపపురాణాలు · అష్టాదశ శక్తిపీఠాలు · అష్టాదశసిద్ధులు