Siberia
Kutoka Wikipedia
Siberia (Kirusi: Сиби́рь, Sibir; Kitartari: Seber) ni eneo kubwa katika mashariki ya Urusi.
Yaliyomo |
[hariri] Maana ya Siberia
Kuna namna mbalimbali ya kutaja mipaka ya "Siberia".
- Kijiografia mara nyingi "Siberia" yamaanisha sehemu ya Kiasia ya Urusi. Kwa maana hii eneo lake ni kubwa sana ni linajumlisha Asia ya Kaskazini yote.
- Kisiasa ni sehemu tu ya eneo hili (tazama ramani). Kwa maana hii Siberia ni jimbo la shirikisho la Urusi. Kisiasa Ural na Mashariki ya Mbali ni majimbo ya pekee.
Mipaka ya Siberia ya kijiografia ni safu ya milima ya Ural upande wa magharibi, bahari ya Aktika kwa kaskazini, Pasifiki katika Mashariki na nchi za Kazakhstan, Mongolia na Uchina upande wa kusini. Siberia ni zaidi ya nusu la eneo la Urusi wote. Eneo lote ni kilomita za mraba milioni 9.6 ambayo ni karibu sawa na Ulaya yote (milioni 10.6 km²).
[hariri] Wakazi
Idadi ya wakazi ni ndogo kuna milioni 23 pekee. Walio wengi ni Warusi (79%) wanaoishi mjini. Wakazi asilia (21%) ni vikundi vingi vidogo; walio wengi ni wasemaji wa lugha za Kituruki. Utamaduni wao ulikuwa uvindaji na ufugaji lakini ni wachache tu wanaoendelea hivyo.
[hariri] Hali ya hewa
Hali ya hewa ya Siberia ni kali sana. Kipindi cha joto pana joto kali hadi +40 °C lakini kipindi cha baridi halijoto hushuka chini hadi -67 °C. Kijiji cha Oymyakon (katika jamhuri ya Sakha) ni mahali baridi duniani; -71.2°C zilipimwa hapa.
Kipindi cha baridi ni kirefu, kipindi cha joto ni kifupi. Sehemu kubwa ya Siberia inafunikwa na theluji kwa muda wa miezi tisa kila mwaka. Hivyo kilimo kinawezekana katika kanda nyembamba la kusini. Sehemu kubwa nchi imefunikwa na misitu. Lakini maeneo baridi sana ya kaskazini hapana miti tena ni manyasi na majani tu.
[hariri] Mito na maziwa
Siberia ina mito mingi mikubwa. Lakini huganda kabisa wakati wa baridi yaani kwa sehemu kubwa wa mwaka isipokuwa ile katika kusini.
- Mto Anabar
- Angara
- Mto Indigirka
- Mto Irtysh
- Mto Kolyma
- Baikal (ziwa)
- Mto Lena
- Mto Ob
- Mto Tunguska
- Uvs Nuur (ziwa)
- Mto Yana
- Mto Yenisei
[hariri] Milima
- Milima ya Altai
- Milima ya Anadyr
- Milima ya Baikal
- Milima ya Chamar-Daban
- Milima ya Chersky
- Milima ya Dzhugdzhur
- Milima ya Gydan
- Milima ya Koryak
- Milima ya Sayan
- Milima ya Tannu-Ola
- Milima ya Ural
- Milima ya Verkhoyansk
- Milima ya Yablonoi
 |
Makala hiyo kuhusu "Siberia" bado ni mbegu. Unaweza kusaidia kuikuza kwa kubofya kitufe kilichoandikwa "hariri". Ikiwepo makala kuhusu Siberia kwa lugha nyingine, unaweza kuitafsiri kwa Kiswahili. |
