Republika Krety
Z Wikipedii
| Κρητική Πολιτεία Republika Krety |
||||
|
||||
|
||||
 |
||||
| Stolica | Chania | |||
| Ostatnia głowa państwa | wysoki komisarz książę Jerzy {1898-1906) Aleksandros Zaimis (1906-1913) |
|||
| Powierzchnia • całkowita |
8,336 km² |
|||
| Liczba ludności () • całkowita • gęstość zaludnienia |
310,000 37.2 osób/km² |
|||
| Data powstania | 9 grudnia 1898 | |||
| Data likwidacji | 1 grudnia 1913 | |||
Republika Krety (gr. Κρητική Πολιτεία) - państwo istniejące na Krecie w latach 1898-1913.
W latach 1895-1897 toczyło się na Krecie antytureckie powstanie. Wsparcie, jakiego w owym czasie udzielała powstańcom Grecja, spowodowało wypowiedzenie jej w 1897 wojny przez Imperium Osmańskie. Starciu usiłowały zapobiec rządy Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch i Rosji. Na zwołanej w marcu 1897 postanowiono, iż Kreta będzie odtąd autonomiczną republiką pod protektoratem osmańskim. Władzę nad państwem miał sprawować grecki wysoki komisarz.
Nowe państwo zostało formalnie utworzone 9 grudnia 1898. Wysokim komisarzem został książę grecki Jerzy.
W marcu 1905 doszło do wybuchu powstania zwolenników unii z Grecją, na czele którego stanął Eleftherios Wenizelos. Powstańcy szybko przejęli kontrolę nad wyspą i wymusili na zachodnich mocarstwach przeprowadzenie demokratycznych wyborów w sierpniu 1906. W wyborach zwycięstwo odniosło ugrupowanie księcia Jerzego, jednak Brytyjczycy chcąc uspokoić sytuację na Krecie wymusili na nim oddanie władzy. Nowym wysokim komisarzem został Aleksandros Zaimis.
24 września 1908 Zaimis ogłosił koniec kontroli tureckiej nad Kretą i przyłączenie wyspy do Grecji. Akt ten nie został jednak uznany na arenie międzynarodowej. Dopiero na mocy traktatu londyńskiego 30 maja 1913, kończącego I wojnę bałkańską, wymuszono na Turcji zrzeczenie się Krety. Grecy formalnie przejęli władanie nad wyspą 1 grudnia 1913.
