Przecznica

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy wsi. Zobacz też: Przecznica (wyrobisko).

Współrzędne: 50°54'58" N 15°25'26" E50.9161111 15.4238889 (Przecznica)


Przecznica
Województwo	dolnośląskie
Powiat	lwówecki
Gmina	Mirsk
Powierzchnia	5,66 km²
Położenie	50° 54' 58'' N 15° 25' 26'' E
Wysokość	430 – 600 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2000) • liczba ludności	307
Strefa numeracyjna (do 2005)	(+48) 75
Kod pocztowy	59-624 (UP Rębiszów)
Tablice rejestracyjne	DLW
Położenie na mapie Polski Przecznica

belka dźwigająca strop wiejskiej chałupy z 1813 r.

wnętrze sieni tej chałupy

Przecznica – wieś łańcuchowa, sołectwo w gminie Mirsk w powiecie lwóweckim w województwie dolnośląskim. Rozciągnięta wzdłuż drogi ciągnącej się w dolinie Przecznickiego Potoku oraz jego dopływu (bez nazwy) spływających z północnego zbocza Grzbietu Kamienickiego w Górach Izerskich. Dolna część wsi przylega do zabudowań sąsiedniej wsi – Mlądz, natomiast jej górna część, o zabudowie rozproszonej nosi nazwę Radoszków.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.

Osadnictwo we wsi datuje się prawdopodobnie pod koniec XV w., a w wieku XVI rozwinęło się w tej okolicy górnictwo kobaltu (równocześnie z wydobyciem w położonej w odległości ok. 3 km na zachód wsi Gierczyn rud cyny). Działała tu jedna z większych kopalń w tej okolicy, „Fryderyk Wilhelm”, eksploatująca rudy kobaltu w latach 1596-1618.

Przemysł wydobywczy we wsi zintensyfikował się po uruchomieniu tu przez von Schaffgotscha ok. 1769 kopalń ("Karol", "Jan Nepomucen", czynne krótko, oraz "Anna Maria" – ta ostatnia, położona na zboczu wzgórza Prochowa (495 m n.p.m.) czynna była od 1780 r. do 1843 r. i do tego czasu wybudowano w niej sztolnie i korytarze o głębokości sięgającej 110 m. Zapotrzebowanie rozwijającego się na Śląsku przemysłu ceramicznego i włókienniczego na barwniki kobaltowe od XVIII w. szybko rosło, okoliczne przetwórnie dawały w latach 1793-1806 1/10 europejskiej produkcji tych farb dostarczając ich 50-70 ton. Ślady po kopalni "Anna Maria" zachowały się do dziś, podobnie jak liczne we wsi murowane i drewniane domy pochodzące jeszcze z XIX w., nawet z jego pierwszej połowy.

Po wybudowaniu w 1865 przebiegającej w pobliżu linii kolejowej linii Wrocław – Jelenia Góra – Zgorzelec – Berlin, ze stacją w odległym o 5 km na północ Rębiszowie wieku XX wieś chętnie była odwiedzana przez mieszkańców tak Berlina, jak Wrocławia i zyskała cechy wsi letniskowej i ośrodka turystycznego; znana była wówczas jako Querbach ("Poprzeczny Potok", stąd polska nazwa Przecznicki Potok i obecna nazwa samej wsi). Pod koniec II wojny światowej w Radoszkowie funkcjonował podobóz pracy przymusowej – filia Gross Rosen, wykorzystywany do robót leśnych. W latach siedemdziesiątych XX wieku przeprowadzono w okolicach Przecznicy, Gierczyna, Mlądza i pobliskiego Rębiszowa dokładne badania geologiczne pod kątem zasobów rud cyny i kobaltu; rezultat wykazał, że zasoby rud nie mają dostatecznej z punktu widzenia wykorzystania górniczego jakości i zasobności, potwierdziły też stwierdzone tu już wcześniej ślady miedzi i arsenu.

Przez wieś przebiega lokalna droga łącząca Jelenią Górę z Gryfowem, Lwówkiem i Świeradowem (dawny trakt jeleniogórsko-żytawski), dzięki czemu kilkanaście razy dziennie kursuje tu autobus; nie ma we wsi kościoła ani szkoły, dysponuje ona jednak skromną bazą noclegową w postaci gospodarstwa agroturystycznego oraz zaopatrzeniową w postaci wiejskiego sklepu. Najbliższy urząd pocztowy znajduje się w Rębiszowie, a kościoły katolickie – w Gierczynie (jeden) i Rębiszowie (dwa). W leżącej w sąsiedztwie wsi Proszowa znajduje się jeszcze jeden kościół, a w także nieodległych Kwieciszowicach – następny za Rębiszowem przystanek kolejowy. Mieszkańcy wsi gospodarują na należących do nich gospodarstwach rolnych, znaczna jednak ich część pracuje w bądź to w kamieniołomie bazaltu w Rębiszowie, bądź to w pobliskich miastach – Jeleniej Górze, Świeradowie i Mirsku.