Piryt

Z Wikipedii

Charakterystyka minerału
Piryt
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	iskrzyk
Skład chemiczny	FeS2
Twardość w skali Mohsa	6,5
Przełam	muszlowy
Łupliwość	brak
Układ krystalograficzny	regularny
Gęstość minerału	4,95 do 5,10 g/cm³ g/cm3
Własności optyczne
Barwa	mosiężnożółta, mosiężna, złota
Rysa	czarna
Połysk	metaliczny

Piryt (iskrzyk) - pospolity minerał, nadsiarczek żelaza(II). Nazwa pochodzi od gr. pyr = ogień oraz pyrites = iskrzący, gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa (krzemienia, twardego metalu).

[edytuj] Właściwości

Jest zmineralizowanym kryształem, który występuje w odcieniach od jasnozłotego do odcieni miedzianych lub zielonych. Tworzy kryształy izometryczne przyjmujące najczęściej postać sześcianów, ośmiościanów, dwunastościanów pentagonalnych (pięciokątnych). Na ścianach kryształów często są widoczne wyraźne zbrużdżenia. Czasami tworzy charakterystyczne bliźniaki zwane "krzyżami żelaznymi". Występuje też w skupieniach zbitych, ziarnistych, skorupowych, kulistych i groniastych. Obok markasytu jest odmianą poliformiczną siarczku żelaza.

Często zawiera domieszki niklu, kobaltu, cynku, srebra, złota, miedzi.

Ze względu na podobieństwo do złota nazywany jest też "złotem głupców", ale jest twardszy od złota - nie można zarysować go nożem. Nigdy nie należy podpalać w zamkniętym pomieszczeniu, ponieważ wydziela dwutlenek siarki.

[edytuj] Występowanie

Występuje we wszystkich typach skał. Należy do minerałów bardzo pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.

Występowanie: Włochy - Rio Marina, Elba, Campiano, Toskania, Hiszpania- Rio Tinto, Tharsis, Huelva, Grecja - Xante, Norwegia - Grong Lokken, Szwecja - Gallivare, Klefva, Rosja - Ural, Kaukaz, Dalniegorsk, USA - Kolorado, Pensylwania, Tennessee, Utah, Peru, Meksyk, Uganda.

W Polsce - na Dolnym Śląsku, także w okolicach Strzegomia i Turoszowa, w G.Świętokrzyskich.

[edytuj] Zastosowanie

Główne zastosowania pirytu:

• produkcja kwasu siarkowego, żelaza oraz metali stanowiących domieszki
• wyjątkowo atrakcyjny i łatwy do zdobycia kamień kolekcjonerski
• stosowany od czasów starożytnych do wyrobu biżuterii i ozdób
• bywa stosowany jako proszek polerski
• do wyrobu czerwonych i brunatnych farb mineralnych
• w przeszłości do jednego z sposobów rozpalania ognia.