Mojżesz Majmonides

Z Wikipedii

Mojżesz Majmonides, rabbi Mosze ben Majmon, Rambam, Abu Imran Musa Ibn Majmun, hebr. רבי משה בן מיימון , arab.موسى بن ميمون بن عبد الله القرطبي الإسرائيلي, (ur. 30 marca 1135 w Kordowie, zm. 13 grudnia 1204 w Kairze) – żydowski filozof (główny przedstawiciel arystotelizmu żydowskiego) i lekarz; autor najważniejszego średniowiecznego komentarza do Talmudu – "Księga przykazań" (Sefer ha-Mictwot). Księga ta nie traktuje zasadniczo o metafizyce, lecz o teologii żydowskiej. Dzieło Majmonidesa przeznaczone było dla ludzi zaprawionych już w filozofii i nauce, którzy jednak nie wiedzieli, w jaki sposób uzgodnić wnioski nauki i filozofii z dosłownym znaczeniem Pisma Świętego. Stąd tytuł Przewodnik błądzących, a nie "wprowadzonych w błąd", jak niekiedy tłumaczono. Podobnie jak w przypadków filozofów arabskich, w których ślady poszedł Majmonides, dzieło jego pozostawało zarówno pod natchnieniem neoplatonizmu, jak i arystotelizmu; akcentując wszakże zaznaczone już u Ibn Dauda momenty, Majmonides wyraźnie umieszcza na pierwszym miejscu Arystotelesa. Fakt ten wyjaśnia niezaprzeczalny wpływ, jaki Majmonides wywarł na filozofów chrześcijańskich w nadchodzącym stuleciu, szczególnie zaś na św. Tomasza z Akwinu. Według doktora żydowskiego nauka Prawa Bożego i filozofia to dwie – posiadające różny charakter – formy wiedzy; muszą też respektować naturę metafizyki ci, którzy oczekują od niej racjonalnego potwierdzenia wiary religijnej. W przeciwieństwie do Ibn Gabirola Majmonides utrzymuje, że czyste inteligencje nie posiadają materii oraz że materia ciał niebieskich różni się od materii ciał ziemskich.

Majmonides w wyniku prześladowań religijnych opuścił islamską Hiszpanię, studiował w Fezie teologię i medycynę, osiadł w Egipcie. Zajmował się handlem, medycyną; przewodził gminie żydowskiej, pisał prace z dziedziny prawa żydowskiego, medycyny, filozofii. Pochowany w Tyberiadzie w Izraelu; jego grób jest celem pielgrzymek.

Głównymi dziełami Majmonidesa były:

Przewodnik błądzących (More Newuchim) (1168) – podstawowe dzieło filozoficzne Majmonidesa. We wstępie zawarta została klasyczna formuła zasad doktrynalnych judaizmu oraz podstawy racjonalistycznych poglądów filozoficznych, które wywarły wpływ na filozofię scholastyczną.
Powtórzenie Tory, inny tytuł Silna dłoń (Miszne Tora, Jad Ha-Chazaka) (1180), którego częścią jest Księga przykazań (Sefer ha-Micwot) – wielka kodyfikacja prawa żydowskiego, wyodrębniająca i omawiające 613 przykazań prawa Mojżeszowego. Była ona podstawą wszystkich późniejszych komentarzy do prawa żydowskiego.